Sztywność stawów jest częstą dolegliwością występującą u osób w podeszłym wieku, może jednak dotyczyć różnych osób – bez względu na wiek czy płeć. Przyczyn sztywności stawów jest wiele, dlatego tak ważna jest prawidłowa diagnostyka tego stanu.
Sztywność stawów – przyczyny
Jedną z przyczyn sztywności stawów mogą być zmiany zapalne. Te z kolei wynikają z różnych patologii i chorób, w tym:
- reumatoidalnego zapalenia stawów;
- łuszczycowego zapalenia stawów;
- zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa;
- dny moczanowej.
Poranna sztywność stawów, która trwa krócej niż pół godziny oraz sztywność, która występuje po pewnym okresie nieczynności (braku aktywności), lecz po poruszaniu się mija, sugeruje inną przyczynę niż stan zapalny. Najczęściej wskazuje na zmiany zwyrodnieniowe, zwłaszcza w wieku podeszłym.
Przyczyny omawianej dolegliwości można podzielić na 3 grupy, czyli na choroby:
- zwyrodnieniowe;
- z grupy reumatyzmu tkanek miękkich;
- zapalne.
Wśród osób starszych to właśnie choroby zwyrodnieniowe stanowią najczęstszą przyczynę sztywności stawów. Dzieje się tak, ponieważ wraz z wiekiem pogarsza się funkcjonowanie tkanek zabezpieczających stabilizację stawu, zwiększa się skłonność do produkcji cytokin prozapalnych, a także dochodzi do utraty sprężystości chrząstki. Ilość mazi stawowej również się zmniejsza, przez co nie ma wystarczającego „poślizgu” umożliwiającego sprawne poruszanie się elementów stawowych.
Objawy
Sztywność stawów to bardzo popularny objaw, którego nie trzeba bliżej wyjaśniać. Polega on na tym, że pacjent czuje opór w stawie podczas wykonywania określonego ruchu. Przykładowo, w przypadku sztywności stawu kolanowego, pacjent może mieć trudność z zapoczątkowaniem ruchu wyprostu podczas wstawania z krzesła. Zaś po wstaniu wykonywanie kroków może być utrudnione ze względu na uczucie zastania się stawu. Może, ale nie musi, towarzyszyć temu ból. Pojawienie się bólu zazwyczaj wskazuje na inne patologie, np. uszkodzenie tkanek miękkich w obrębie stawu lub toczący się stan zapalny.
Leczenie sztywności stawów
Sztywność stawów w pewnym wieku jest zjawiskiem fizjologicznym. Oznacza to, że nie można go całkowicie wyleczyć. Jednak w wielu przypadkach sztywność stawów można wyeliminować lub znacznie zmniejszyć. Terapia musi mieć na względzie przede wszystkim przyczynę dolegliwości.
Jeśli przyczyną jest choroba zwyrodnieniowa, najczęściej stosuje się metody niefarmakologiczne takie jak:
- redukcja masy ciała;
- zmiana stylu życia – wprowadzenie codziennej aktywności fizycznej;
- suplementacja poprawiająca funkcjonowanie stawów (np. kolagen i kwas hialuronowy).
Jeśli zaś przyczyną jest reumatyzm tkanek miękkich, w pierwszej kolejności należy zdiagnozować chorobę. Inną terapię należy bowiem wdrożyć przy zespole kanału nadgarstka, a inną przy zespole krętarzowym.
Bez względu na przyczynę sztywność stawów zmniejsza się w znacznym stopniu podczas odpowiednio prowadzonej fizjoterapii. Jej celem jest właśnie poprawa jakości życia pacjentów i w jak największym stopniu usprawnienie ich, aby mogli wykonywać czynności dnia codziennego. W sztywności stawów można stosować różne metody, m.in. kinezyterapię w połączeniu z fizykoterapią.
Zbilansowana dieta na sztywność stawów
Odpowiednio zbilansowana dieta w połączeniu z celowaną suplementacją może w dużym stopniu zmniejszyć sztywność stawów. Należy zatem sięgnąć po produkty bogate w białko oraz warzywa i owoce bogate w minerały i witaminy. Inaczej jednak sytuacja wygląda przy niektórych chorobach, np. dnie moczanowej, która wymaga zastosowania odpowiedniej, indywidualnie dobranej diety.
Wśród suplementów wspomagających czynność stawów znajdują się między innymi te zawierające:
- ostryż długi;
- ekstrakt z kadzidłowca;
- kolagen;
- koenzym Q10;
- kwas hialuronowy.
Sugeruje się również korzystny wpływ algi spirulina. W przypadku składników mineralnych należy zwrócić uwagę na odpowiednią ilość wapnia, fosforu i magnezu w diecie.
Polecane produkty:
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... | |
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
Bibiografia
- Jasik A., Marcinowska-Suchowierska E., Bóle stawów u osób w wieku podeszłym, Postępy Nauk Medycznych, 5/2011.
- Bryl E., Witkowski J., Układ odpornościowy a reumatoidalne zapalenie stawów, Forum Medycyny Rodzinnej, 3/2008.
- Jańczyk A., Sawczuk M., Wybrane suplementy diety stosowane w chorobie zwyrodnieniowej stawów, Farmacja Współczesna, 12/2019.