Fizjoterapia ortopedyczna

Fizjoterapia ortopedyczna to dział rehabilitacji cieszący się największą popularnością. Dotyczy usprawniania osób mających problem z narządem ruchu, a więc zmagających się z różnorodnymi problemami ortopedycznymi (związanymi z mięśniami, ścięgnami, więzadłami, kośćmi, stawami). To niezwykle różnorodna dziedzina medycyny, ponieważ obejmuje zarówno przypadki przeciążeniowe i związane ze stylem życia, jak również te pourazowe czy pooperacyjne.

Fizjoterapia ortopedyczna

Fizjoterapia ortopedyczna zajmuje się diagnostyką, leczeniem oraz profilaktyką urazów ortopedycznych, zarówno tych prowadzonych zachowawczo, jak i operacyjnie. Proces diagnostyki opiera się przede wszystkim na wykonaniu odpowiednio dobranych testów funkcjonalnych, ocenie własnej badań obrazowych oraz wywiadzie zdrowotnym. Leczenie dobierane jest zawsze indywidualnie, w zależności od wyników przeprowadzonej diagnostyki. Z tego względu nie sposób z góry określić technik, które będą wykorzystywane. Najlepsze efekty daje jednak połączenie terapii manualnej z indywidualnie dobranymi ćwiczeniami, przy czym ewentualne zabiegi fizykalne mogą być uzupełnieniem (ale nigdy podstawą) prowadzonego leczenia.

Fizjoterapia ortopedyczna zajmuje się między innymi problemami zdrowotnymi takimi jak:

• naderwania, zerwania i naciągnięcia struktur mięśniowo-ścięgnistych, w tym m.in. naderwanie mięśni kulszowo-goleniowych lub zerwanie ścięgna Achillesa;
• uszkodzenia łąkotki w stawie kolanowym;
• uszkodzenie więzadeł, np. zerwanie ACL, zerwanie MCL, zerwanie ATFL;
• dyskopatia, czyli m.in. przepuklina kręgosłupa, wypuklina, kręgozmyk;
• urazy mięśniowe, np. przeciążenie stożka rotatorów;
• zapalenie stawów i tkanek w przebiegu przeciążenia lub urazu, np. zapalenie kaletki podbarkowej, zespół ciasnoty podbarkowej;
• bóle mięśni i bóle stawów;
• zmiany zwyrodnieniowe stawów;
• entezopatia, np. łokieć tenisisty, łokieć golfisty;
• wady postawy, w tym skolioza, boczne skrzywienia kręgosłupa, płaskostopie, kolana koślawe, kolana szpotawe.

Fizjoterapia ortopedyczna zajmuje się również w bardzo dużej mierze przypadkami pooperacyjnymi, np. pacjentami po szyciu mięśni stożka rotatorów, szyciu łąkotki, endoprotezoplastyce stawu, chirurgicznym leczeniu zespołu cieśni nadgarstka i wielu innych. To bardzo ważny, a niekiedy wręcz kluczowy element powrotu do sprawności i do zdrowia.

Wizyta u fizjoterapeuty ortopedycznego?

Każda wizyta u fizjoterapeuty ukierunkowana na fizjoterapię ortopedyczną rozpoczyna się szczegółowym wywiadem zdrowotnym, podczas którego powinny paść pytania odnośnie problemu, z którym zgłosił się pacjent (czas trwania, kiedy się nasila, kiedy słabnie, czy występują bóle nocne i w spoczynku, jaki był mechanizm powstania problemu i wiele innych), ale także odnośnie chorób, przebytych operacji, wcześniejszych poważnych urazów, istotnych chorób występujących w rodzinie, stylu życia i rodzaju wykonywanej pracy zawodowej. W dalszej kolejności fizjoterapeuta zapoznaje się z wynikami badań obrazowych, jeśli pacjent takie posiada (najlepiej w formie płytki) oraz z kartą wypisu ze szpitala (w przypadku pacjentów pooperacyjnych). Na koniec diagnostyki wykonuje własne, indywidualnie dobrane testy funkcjonalne, na podstawie których ustala dalsze postępowanie.

Leczenie na wizycie obejmuje terapię manualną, a więc najczęściej: różnego rodzaju masaże (np. masaż tkanek głębokich, masaż poprzeczny, masaż funkcyjny), techniki mobilizacji stawowej (np. trakcję, kompresję, manipulację), zabiegi fizykalne (np. fala uderzeniowa, laseroterapia, pole elektromagnetyczne wielkiej częstotliwości), kinesiotaping. Ćwiczenia pacjent powinien otrzymać do domu, aby móc wykonywać je samodzielnie aż do następnej wizyty.

Na poniższym filmie możemy zobaczyć przebieg fizjoterapii ortopedycznej na przykładzie pacjenta, który zgłosił się do naszego Centrum Fizjoterapeuty na rehabilitację po rekonstrukcji ACL:

Zobacz również: Pierwsza wizyta u fizjoterapeuty.

Innym przykładem postępowania fizjoterapeuty ortopedycznego jest rozluźnianie mięśnia biodrowo-lędźwiowego, który często może być powodem bólu odcinka lędźwiowego kręgosłupa. Jedną z technik przedstawia poniższy film:

Czy fizjoterapia ortopedyczna boli?

Zabiegi fizjoterapii ortopedycznej w niektórych przypadkach mogą być dla pacjenta niekomfortowe lub lekko bolesne, co ma miejsce np. przy terapii punktów spustowych lub suchym igłowaniu. Jednak nie jest to bardzo duży ból i szybko przemija. Techniki te nie niszczą tkanek, lecz tworzą im jak najlepsze warunki do regeneracji i gojenia. W niektórych sytuacjach pacjent może czuć chwilowe pogorszenie stanu zdrowia na drugi dzień, co również nie jest niepokojące. W razie jakichkolwiek wątpliwości lub pytań najlepiej skonsultować się ze swoim fizjoterapeutą.

Aparat do drenażu limfatycznego Aparat do drenażu limfatycznego przeznaczony do masażu limfatycznego zarówno w gabinecie jaki i w domu. Jest szczególnie polecany osobom prowadzącym siedzący tryb życia ... Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Białoszewski D., Fizjoterapia w ortopedii, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2022.
2. Magnusson J., Maxey L., Pooperacyjna rehabilitacja pacjentów ortopedycznych, Wydawnictwo DB Publishing, 2018.