Pole elektromagnetyczne wielkiej częstotliwości jest stosowane do zabiegów o nazwie diatermia. Ich cechą charakterystyczną jest wykorzystywanie częstotliwości powyżej 300 kHz. W fizykoterapii wyróżnia się diatermię krótkofalową oraz mikrofalową. Innymi zabiegami, których podstawą jest właśnie to pole, mogą być arsonwalizacja i terapuls. Głównym działaniem pola elektromagnetycznego wielkiej częstotliwości jest powodowanie wytwarzania ciepła w tkankach.
Diatermia krótkofalowa
Jest rodzajem zabiegu, który wykorzystuje pole elekromagnetyczne wielkiej częstotliwości, jednak z użyciem fali krótkiej. Diatermia krótkofalowa powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych, poprawę ukrwienia, działanie przeciwbólowe, wzrost liczby krwinek białych, pobudzenie procesów przemiany materii oraz zmniejszenie pobudliwości układu mięśniowo-nerwowego.
Metodyka zabiegu
Nie ustalono precyzyjnego sposobu dawkowania energii, ponieważ ilość wytwarzanego ciepła zależy od wielu czynników. Wyróżnia się jednak 4 ogólnie omawiane dawki:
- Dawka atermiczna – mniejsza od granicy odczuwania ciepła. W celu jej ustalenia wywołuje się minimalną dawkę powodującą odczucia cieplne, a następnie nieznacznie się ją zmniejsza.
- Dawka oligotermiczna – minimalna dawka progowa powodująca wrażenia cieplne. Wywołuje uczucie bardzo łagodnego ciepła.
- Dawka termiczna – dawka ponadprogowa odczuwania ciepła. Wywołuje wrażenie przyjemnego ciepła.
- Dawka hipertermiczna – maksymalna dawka ponadprogowa odczuwania ciepła. Wywołuje uczucie silnego ciepła poniżej progu odczuwania bólu.
Czas trwania zabiegu wynosi od 2 do 20 minut, w zależności od wskazań, przyjętej dawki oraz odczuć pacjenta. W stanach ostrych dawka powinna być mniejsza, natomiast w przewlekłych odpowiednio większa.
Zabiegi wykonuje się codziennie lub co drugi dzień, w liczbie nie większej niż 15 w jednej serii. Jeśli istnieją wskazania do dłuższego stosowania diatermii krótkofalowej, można wznowić zabiegi po 2 tygodniach przerwy.
Wskazania
Wskazania do zastosowania diatermii krótkofalowej są bardzo rozległe. Wyróżnia się między innymi:
- podostre i przewlekłe choroby reumatyczne;
- zapalenia okołostawowe;
- przykurcze mięśni;
- przewlekłe zapalenie ślinianek i przewlekłe choroby zatok, ucha oraz nosogardzieli;
- rozstrzenie oskrzeli;
- odmroziny;
- stany po odmiedniczkowym zapaleniu nerek;
- zapalenie stawów żuchwy;
- przeciążenia stawów kręgosłupa oraz kończyn;
- zapalenia gruczołu krokowego w okresie remisji;
- stany po zapaleniu jajników i dróg rodnych.
Diatermia mikrofalowa
Istotą diatermii mikrofalowej jest zastosowanie w celach leczniczych pola elektromagnetycznego obejmującego zakres pomiędzy falami krótkimi, a promieniowaniem podczerwonym. Mikrofale powodują największe ogrzanie tkanek o dużych wartościach przewodnictwa elektrycznego.
Metodyka zabiegu
Do wykonania diatermii mikrofalowej stosuje się aplikatory o różnej powierzchni i kształcie. Niezależnie od wyglądu, powinny być umieszczone w odległości 5-10 cm od skóry.
Dawki są dobierane podobnie jak w przypadku diatermii krótkofalowej – biorąc pod uwagę subiektywne odczucia pacjenta.
Zalecany czas trwania pojedynczego zabiegu wynosi 5-15 minut. Jedna seria składa się z 10 lub 15 zabiegów, w zależności od indywidualnych potrzeb.
Wskazania
Wskazania są podobne jak przy diatermii krótkofalowej. Należy jednak wziąć pod uwagę, że diatermia mikrofalowa działa bardziej powierzchownie. Dlatego zdecydowanie częściej stosuje się ją do leczenia chorób skóry i schorzeń laryngologicznych. Często znajduje zastosowanie w przewlekłych zapaleniach narządu rodnego i gruczołu krokowego.
Arsonwalizacja (prądy d’Arsonvala)
Arsonwalizacja polega na bezpośrednim wytwarzaniu minimalnej ilości ciepła w tkankach w czasie oddziaływania energii elektromagnetycznej na organizm. Metoda wpływa głównie na stan naczyń krwionośnych oraz zakończeń nerwów skóry.
Metodyka zabiegu
Częstotliwość waha się w granicach 300-500 kHz, a długość fali od 100-600 m. Do wykonania zabiegu najczęściej stosuje się metodę miejscową, polegającą na użyciu specjalnych elektrod kondensatorowych lub próżniowych. Ustawienie elektrody w niewielkiej odległości od skóry powoduje przepływ energii w postaci tzw. ciemnych wyładowań.
Wskazania
- nerwobóle;
- świąd;
- odmrożenia;
- zaburzenia czucia.
Terapuls
Terapuls opiera się na pulsującym polu magnetycznym wielkiej częstotliwości. Celem wprowadzenia tego typu zabiegów było zmniejszenie (w porównaniu z diatermią krótkofalową) efektu cieplnego. Tkanki poddawane są działaniu impulsów pola magnetycznego o dużej mocy szczytowej. Między impulsami następuje odpowiednio długa przerwa, która pozwala na eliminację komponenty termicznej. Zabieg wykazuje działanie przeciwbólowe, przeciwobrzękowe i przeciwzapalne.
Metodyka zabiegu
Technika wykorzystuje tylko jedną elektrodę, którą przykłada się do powierzchni ciała. Częstotliwości dobierane są do schorzenia i stanu pacjenta. Przyjmuje się, że w stanach ostrych częstotliwości będą niższe, natomiast w stanach przewlekłych wyższe.
Zabieg trwa przeważnie około 10-20 minut i powinno się go wykonywać codziennie. Jedna seria składa się z 10-20 zabiegów.
Wskazania
Do głównych wskazań stosowania terapulsu zalicza się:
- zapalenia okołostawowe;
- stany po zabiegach chirurgicznych i urazach tkanek miękkich;
- złamania;
- trudno gojące się rany, owrzodzenia troficzne i odmrożenia;
- zaburzenia krążenia obwodowego;
- przewlekłe i podostre choroby zatok, ucha i nosogardzieli;
- przewlekłe zapalenia przydatków i gruczołu krokowego.
Przeciwwskazania
Żadnego z wyżej wymienionych zabiegów nie powinno się stosować w przypadku:
- ciąży;
- wszczepionego rozrusznika serca;
- krwawienia;
- ropnych stanów zapalnych;
- stanów nowotworowych do 5 lat od ich wyleczenia;
- chorób infekcyjnych i reumatycznych w okresie zaostrzenia.
Pole magnetyczne wielkiej częstotliwości nie jest wskazane także u dzieci, w szczególności w okolicy nasad kości długich.
Bibliografia
1. Kasprzak W., Mańkowska A. – „Fizykoterapia, medycyna uzdrowiskowa i SPA” Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008.
Polecane produkty:
|
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... |
|
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... |
