Fizjoterapeuta ortopedyczny to fizjoterapeuta specjalizujący się w diagnostyce i leczeniu problemów związanych z narządem ruchu. Bez znaczenia, czy doszło do nich przez niewłaściwy styl życia, czy może urazy i kontuzje, choroby przewlekle lub w związku z uprawianiem aktywności fizycznej amatorsko lub zawodowo. Skupia się on na mięśniach, powięzi, kościach i stawach, jednak holistycznie podchodząc do ludzkiego ciała.
Fizjoterapeuta ortopedyczny – kto to?
Fizjoterapeutą nazywamy osobę po ukończeniu 5-letnich studiów magisterskich na kierunku fizjoterapii (dawniej: 3-letnie studia licencjackie plus 2-letnie studia magisterskie), która obroniła pracę dyplomową, odbyła praktyki w różnych placówkach medycznych oraz zdała państwowy egzamin końcowy. W Polsce fizjoterapeuci mogą uzyskać dodatkowo specjalizację. Fizjoterapeuta uzyskuje tytuł specjalisty po odbyciu szkolenia specjalizacyjnego, ustalonego programem specjalizacji i zdaniu PESFZ (Państwowy Egzamin Specjalizacyjny Fizjoterapeutów). Zgodnie z zaleceniami KIF (Krajowa Izba Fizjoterapeutów) takie szkolenia są prowadzone przez podmioty będące placówkami medyczno-dydaktycznymi, po uzyskaniu akredytacji udzielonej przez dyrektora CMKP (Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego) w formie 3-letnich studiów podyplomowych.
Mimo tego wielu fizjoterapeutów zawęża obszar swoich zainteresowań zawodowych wyłącznie do jednej, określonej dziedziny medycyny, kierując się zasadą bycia dobrym w jednej kwestii, jako że „osoba chcąca być dobrą we wszystkim, nie jest dobra w niczym”. Tak więc fizjoterapeuci ortopedyczni zajmują się przyjmowaniem wyłącznie takich pacjentów, których problemy zdrowotne skupiają się na wadach, schorzeniach i urazach narządu ruchu.
Czym zajmuje się fizjoterapeuta ortopedyczny?
Fizjoterapeuta ortopedyczny zajmuje się diagnostyką i leczeniem między innymi problemów takich jak:
- skręcenia stawów i zwichnięcia stawów, złamania kości;
- naderwania i zerwania mięśni czy ścięgien;
- wady postawy, np. skoliozy, kolana koślawe, płaskostopie (choć często fizjoterapeuci zajmujący się tymi problemami jeszcze bardziej zawężają obszar swoich działań, wyłącznie do wad postawy);
- problemy związane z kręgosłupem – przepuklina kręgosłupa, wypuklina kręgosłupa, kręgozmyk i inne;
- palce koślawe, palce młotkowate;
- uszkodzenia kompleksów mięśniowo-ścięgnisto-stawowych, np. uszkodzenie stożka rotatorów, bark zamrożony, zespół ciasnoty podbarkowej, uszkodzenie chrząstki trójkątnej (TFCC);
- rehabilitacja przedoperacyjna i rehabilitacja pooperacyjna, jeśli operacje dotyczyły narządu ruchu, np. artroskopia stawu kolanowego, rekonstrukcja więzadła krzyżowego przedniego (ACL), remplissage w obrębie barku, rekonstrukcja chrząstki trójkątnej;
- bóle stawów, bóle mięśni.
I wieloma innymi. Istotne jest, aby problem rzeczywiście dotyczył narządu ruchu lub pośrednio się z nim wiązał. Przykładem jest choćby zespół cieśni nadgarstka, w przebiegu którego dochodzi do ucisku nerwu pośrodkowego w kanale nadgarstka. Jest to wprawdzie neuropatia, czyli problem dotyczący obwodowego układu nerwowego, jednak oddziałuje na jakość ruchu nadgarstkiem, ręką i całą kończyną górną. Zatem tego typu problemy wciąż mogą pozostawać w kompetencjach fizjoterapeutów ortopedycznych.
Wizyta u fizjoterapeuty ortopedycznego – jak wygląda?
Przebieg wizyty u fizjoterapeuty ortopedycznego może różnić się w zależności od rodzaju problemu zdrowotnego. Zawsze składa się jednak z tych samych, podstawowych części:
- szczegółowy wywiad zdrowotny – w celu lepszego zapoznania się z historią chorobową pacjenta oraz jego aktualnym problemem;
- diagnostyka funkcjonalna – wykonanie szeregu testów funkcjonalnych i badań, które pozwolą ustalić trafne rozpoznanie;
- terapia – dobrana indywidualnie do pacjenta.
W nowocześniejszych placówkach fizjoterapeutycznych ćwiczenia nie są wykonywane w ramach terapii, lecz zadawane są do domu, dzięki czemu pacjent nie ma konieczności codziennego stawiania się u fizjoterapeuty. Pozwala to na samodzielną pracę aż do kolejnej wizyty w celu uzyskanie jeszcze lepszych i szybszych efektów. Techniki fizjoterapeutyczne także dobierane są indywidualne. Składają się na nie m.in.:
- terapia manualna (masaż, techniki mięśniowo-powięziowe, mobilizacja i manipulacje stawów);
- suche igłowanie;
- kinesiotaping;
- fizykoterapia.
W zależności od przyczyny dolegliwości, którą zdiagnozuje fizjoterapeuta ortopedyczny, często wykorzystuje terapię manualną. Na poniższym filmie możemy zobaczyć przykładowe techniki, które pokazuje fizjoterapeuta Kamil z Centrum Fizjoterapeuty. W tym przypadku jest to mobilizacja stawu krzyżowo-biodrowego u jednej z pacjentek, która zgłosiła się z bólem:
W terapii stawów krzyżowo-biodrowych wykorzystuje się także mobilizację kości krzyżowej, którą możemy zobaczyć poniżej.
1. Mobilizacja kości krzyżowej w kierunku doczaszkowym:
2. Mobilizacja kości krzyżowej w kierunku doogonowym:
Jednak to otrzymane, indywidualnie dobrane ćwiczenia są najważniejsze, o czym pacjent zawsze powinien zostać poinformowany. Na poniższym filmie można zobaczyć jak wyglądają przykładowe ćwiczenia na odcinek lędźwiowy kręgosłupa:
Bardzo ważna jest prawidłowa technika wykonywania ćwiczeń. Dlatego fizjoterapeuta ortopedyczny podczas wizyty uczy pacjenta na co zwracać uwagę.
Polecane produkty:
|
Plastry Kinesio - kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Zobacz więcej... |
|
Wałek igłowy – aplikator wieloigłowy
Wałek igłowy to aplikator przeznaczony do wykonywania masażu na różne części ciała. Wysoka efektywność znalazła zastosowanie w kompleksowej terapii różnych schorzeń, a także profilaktyce ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Białoszewski D., Fizjoterapia w ortopedii, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2022.
- Białoszewski D., Wroński Z., Fizjoterapeuta w Polsce. Aktualna wiedza o zawodzie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2017.
- https://pomoc.kif.info.pl/specjalizacja/.
