Uszkodzenie pierścienia rotatorów (inaczej: uszkodzenie stożka rotatorów) występuje zwykle u osób po 40 roku życia, ponieważ wiąże się z obecnością zmian zwyrodnieniowych. Może jednakże pojawić się w każdym wieku. W skład pierścienia rotatorów wchodzą mięsień nadgrzebieniowy, mięsień podgrzebieniowy, mięsień obły mniejszy, mięsień podłopatkowy. Do ich funkcji należy odwodzenie oraz ruchy rotacyjne w stawie ramiennym.
Uszkodzenie pierścienia rotatorów – przyczyny
Do uszkodzenia pierścienia rotatorów dochodzi na skutek sumujących się mikrourazów i przeciążeń. W rezultacie dochodzi do niedokrwienia obwodowego odcinka pierścienia i jego zwyrodnienia. Następstwem jest niestabilność głowy kości ramiennej i dalsza degeneracja. Niekiedy uszkodzeniu stożka towarzyszy zarastające zapalenie torebki stawu ramiennego. Przyczyną może być jednakże mechanizm pośredni, np. upadek z odwiedzioną kończyną górną, próba rzutu ciężkim przedmiotem lub gwałtowne odwiedzenie kończyny połączone z szarpnięciem.
Najczęściej uszkodzeniom ulega ścięgno mięśnia nadgrzebieniowego, przeważnie w następstwie przewlekłego zespołu ciasnoty przestrzeni podbarkowej lub ciężkiego urazu.
Uszkodzenie pierścienia rotatorów – objawy
Objawy uszkodzenia pierścienia rotatorów obejmują przede wszystkim:
- narastający ból przy odwodzeniu w stawie ramiennym, szczególnie w rotacji wewnętrznej i przeciw oporowi;
- ból w okolicy guzka większego kości ramiennej;
- objaw koła zębatego;
- upośledzenie ruchów rotacyjnych w stawie ramiennym;
- ograniczenie odwodzenia;
- nasilenie dolegliwości w nocy;
- zanik mięśnia nadgrzebieniowego w ciężkich przypadkach.
Często pacjent nie ma możliwości rozpoczęcia ruchu odwiedzenia – czynność staje się możliwa dopiero po biernym uniesieniu kończyny górnej do 30-60 stopni, ponieważ dochodzi do uszkodzenia mięśnia nadgrzebieniowego. Uniesienie kończyny sprawia, że dalsze odwodzenie zachodzi pod wpływem skurczu mięśnia naramiennego oraz głowy długiej mięśnia dwugłowego ramienia.
Cechy charakterystyczne
Wyróżnić można kilka cech typowych dla uszkodzenia pierścienia rotatorów. Są to:
- bolesny łuk w zakresie odwodzenia między 60-130 stopni;
- tkliwość w okolicy pod wyrostkiem barkowym, często ból samoistny w tej okolicy;
- stan zapalny przyczepu mięśnia nadgrzebieniowego i zapalenie kaletki podbarkowej;
- drażnienie mechaniczne ścięgien między więzadłem kruczo-ramiennym, a guzkiem większym kości ramiennej.
Stopnie uszkodzenia
Uszkodzenia można podzielić według zaawansowania na 5 stopni:
- I – obrzęk, krwawe wylewy i zapalenie kaletek. Miejsce uszkodzenia znajduje się najczęściej w ścięgnie mięśnia nadgrzebieniowego. Występują silne bóle i ograniczenia ruchomości, jednak uszkodzenie jest odwracalne, ponieważ zwykle dotyczy młodych i aktywnych osób;
- II – nazywany stanem włóknienia, ponieważ dochodzi do zwłóknienia pierścienia rotatorów w efekcie przewlekłego stanu zapalnego. Występuje rozerwanie ścięgna mięśnia nadgrzebieniowego, jednak nie na całej grubości;
- III – obejmuje całkowite przerwanie pierścienia rotatorów i/lub ścięgna głowy długiej mięśnia dwugłowego ramienia. Występuje znaczny ból, ograniczenie ruchomości oraz zaniki mięśniowe. Choroba ma charakter przewlekły i stopniowo dochodzi do ograniczenia ruchomości biernej;
- IV – pojawiają się zmiany kostne w wyrostku barkowym, odwapnienie guzka większego kości ramiennej. Objawy jak w stopniu II, jednak znacznie bardziej nasilone;
- V – jest to artropatia całego stawu, również ze zmianami w chrząstce stawowej. Uszkodzenie tego stopnia powoduje znaczną i trwałą dysfunkcję w stawie.
Uszkodzenie pierścienia rotatorów – leczenie
Przed przystąpieniem do leczenia należy dokładnie zdiagnozować problem, ponieważ w stawie ramiennym wiele dolegliwości ma podobny przebieg i objawy. Zwykle zaleca się wykonanie badania ultrasonograficznego.
Uszkodzenia całkowite wymagają leczenia operacyjnego, które polega na odtworzeniu pierścienia rotatorów. W uszkodzeniach częściowych można rozpocząć od postępowania zachowawczego, jednak przy braku poprawy również konieczny jest zabieg.
Leczenie zachowawcze obejmuje stosowanie środków przeciwbólowych i przeciwzapalnych. Często niezbędne jest okresowe unieruchomienie, jednak z wykonywaniem odpowiednio dobranych ćwiczeń fizycznych. Całość uzupełnia się o zabiegi fizykalne, np. magnetostymulację, krioterapię, laser czy ultradźwięki. Pomocny bywa również kinesiotaping.
Zobacz również: Jak oklejać plastrami do kinesiotapingu?
Rehabilitacja uszkodzonego stożka rotatorów
Na filmie poniżej pokazujemy jakie objawy wykazuje uszkodzenie pierścienia rotatorów oraz jak przebiega rehabilitacja tej przypadłości na przykładzie jednego z pacjentów z naszego Centrum Fizjoterapeuty:
Zobacz więcej informacji na temat: Uszkodzenie stożka rotatorów – rehabilitacja.
Polecane produkty:
|
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... |
|
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Gaździk T., Ortopedia i Traumatologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008.
- Marciniak W., Szulc A., Wiktora Degi Ortopedia i Traumatologia, Tom 2, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2015.
