Specjalizacje fizjoterapii zostały określone stosunkowo niedawno, jednak każdy fizjoterapeuta z prawem do wykonywania zawodu powinien dokładnie poznać te kwestie. Celem szkolenia specjalizacyjnego w dziedzinie fizjoterapii jest przygotowanie do prowadzenia kompleksowego usprawniania. Podstawowym zadaniem szkolenia jest więc pogłębianie wiedzy i umiejętności praktycznych, a także rozwijanie pożądanych cech osobowości.
Specjalizacje fizjoterapii – charakterystyka
Fizjoterapeuta uzyskuje tytuł specjalisty po odbyciu szkolenia specjalizacyjnego, ustalonego programem specjalizacji i po zdaniu egzaminu PESFZ (Państwowy Egzamin Specjalizacyjny Fizjoterapeutów). Wyróżnia się następujące moduły odbywane w procesie edukacyjnym:
I – Teoria i filozofia fizjoterapii – EBP. Kurs specjalizacyjny: Fizjoterapia oparta na faktach (8 godzin);
II – Ocena fizjoterapeutyczna – wnioskowanie kliniczne. Kursy specjalizacyjne: Diagnostyka obrazowa dla potrzeb fizjoterapii: USG, radiologia (stawów, kręgosłupa, TK, MRI), EMG, EEG, a także różnicowanie przyczyn dolegliwości bólowych z uwzględnieniem przyczyn spoza układu ruchu. Staż kierunkowy na oddziale intensywnej opieki medycznej (łącznie 120 godzin);
III – Środki, sposoby terapeutyczne, farmakoterapia i leczenie żywieniowe w postępowaniu usprawniającym. Kursy specjalizacyjne: Farmakoterapia dla potrzeb fizjoterapii, Stymulacja śródmięśniowa (suche igłowanie – z ang. dry needling) oraz Zalecenia żywieniowe i dietetyka u osób chorych i aktywnych fizycznie (łącznie 88 godzin);
IV – Moduł specjalistyczny w obszarze reumatologii, ortopedii i traumatologii, profilaktyki urazów i fizjoterapii sportowej. Kursy specjalizacyjne: Anatomia palpacyjna z elementami terapii manualnej i lokalizacją TrPs (punkty spustowe – z ang. Trigger Points), Zaopatrzenie w wyroby medyczne, protezowanie i aparatowanie kończyn górnych, kończyn dolnych i tułowia, Terapia przeciwobrzękowa, Praktyczny kurs pierwszej pomocy. Staże kierunkowe na oddziale reumatologicznym oraz ortopedyczno-urazowym (łącznie 192 godziny);
V – Moduł specjalistyczny w obszarze neurologii. Kurs specjalizacyjny: Metody neurofizjologiczne np. PNF, Bobath, neuromobilizacje. Staż kierunkowy na oddziale neurologicznym i neurochirurgicznym (łącznie 120 godzin);
VI – Moduł specjalistyczny w obszarze kardiologii i pulmonologii. Kurs specjalizacyjny: Diagnostyka funkcjonalna w chorobach układu krążenia i układu oddechowego. Staże kierunkowe na oddziale rehabilitacji kardiologicznej i pulmonologicznej (łącznie 120 godzin);
VII – Moduł specjalistyczny w obszarze pediatrii. Kursy specjalizacyjne: Fizjoterapia u dzieci ryzyka oraz Metody diagnostyczne w zaburzeniach statycznych ciała u dzieci i młodzieży. Staż w ośrodku rehabilitacji dzieci z chorobami wieku rozwojowego oraz w oddziale/ośrodku specjalistycznym dla dzieci z chorobami neurologicznymi (łącznie 128 godzin);
VIII – Fizjoterapia w obszarze psychiatrii i geriatrii. Kursy specjalizacyjne: Diagnostyka i fizjoterapia w zaburzeniach układu moczowo-płciowego i wydalniczego, Diagnostyka i fizjoterapia w geriatrii i medycynie paliatywnej, Diagnostyka i rehabilitacja pacjenta psychiatrycznego. Staż w oddziale geriatrii lub Zakładzie Opiekuńczo-Leczniczym (ZOL) lub Ośrodku rehabilitacji dziennej, a także w oddziale psychiatrycznym (łącznie 136 godzin);
IX – Organizacja i zarządzanie z elementami ekonomiki ochrony zdrowia. Kursy specjalizacyjne: Organizacja i zarządzanie zasobami ludzkimi, Etyka, deontologia i prawo, Polityka społeczna i zdrowie publiczne (łącznie 24 godziny).
Dodatkowo odbywa się jednolity kurs z prawa medycznego, trwający 16 godzin. Szkolenie kończy się przystąpieniem do egzaminu PESFZ. To zestaw 120 pytań. Wynik pozytywny uzyskuje się przy prawidłowej odpowiedzi na 60% z nich.
Specjalizacje fizjoterapii – jak zdobyć?
Kształcenie specjalizacyjne prowadzone jest zgodnie z programem specjalizacji i kończy się egzaminem. Kierownik specjalizacji na podstawie programu przygotowuje indywidualny plan określający warunki i przebieg specjalizacji, zapewniający opanowanie wiadomości i nabycie umiejętności praktycznych określonych w programie specjalizacji. Kształcenie realizowane jest w ramach modułów specjalizacji z wykorzystaniem form i metod kształcenia przewidzianych dla tych modułów. Odbywa się drogą uczestnictwa w kursach, stażach, jak również samokształcenia, przygotowania pracy poglądowej oraz nabywania doświadczenia praktycznego. Szkolenie specjalizacyjne może rozpocząć fizjoterapeuta spełniający następujące warunki:
- złożył odpowiedni wniosek o rozpoczęcie specjalizacji;
- posiada prawo wykonywania zawodu;
- posiada tytuł magistra fizjoterapii;
- został zakwalifikowany do odbycia szkolenia specjalizacyjnego w postępowaniu kwalifikacyjnym.
Szkolenie specjalizacyjne w dziedzinie fizjoterapii trwa 3 lata. Obejmuje kształcenie teoretyczne (kursy specjalizacyjne) w wymiarze 512 godzin dydaktycznych, w tym 16 godzin w zakresie prawa medycznego oraz kształcenie praktyczne (staże kierunkowe) w wymiarze 440 godzin. W tym czasie fizjoterapeuta powinien odbyć staż podstawowy w wysokości co najmniej 4376 godzin, wykonując czynności zawodowe zgodne z programem specjalizacji.
Polecane produkty:
Igły do akupunktury
Wysokiej jakości igły do akupunktury zostały zaprojektowane z myślą o pacjencie. Posiadają one krótką prowadnicę i niesamowitą ostrość, co pozwala na przeprowadzenie bardzo bezpiecznego zabiegu, a zarazem mniej bolesnego. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Dolnośląski Urząd Wojewódzki, Rozpoczęcie specjalizacji i wyniki postępowań kwalifikacyjnych, luty 2024.
- Program specjalizacji w dziedzinie Fizjoterapii, Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego, Warszawa 2021.
- Specjalizacja. Krajowa Izba Fizjoterapeutów [https://pomoc.kif.info.pl/specjalizacja/].