Adipocyty to komórki tkanki tłuszczowej tworzącej tkankę podskórną. Są dla organizmu człowieka głównym źródłem energii, a zasoby energetyczne znajdują się w nich w postaci trójglicerydów. Odpowiednia ilość adipocytów jest niezbędna do zachowania prawidłowego poziomu zdrowia, jednak ich nadmiar jest przyczyną nadwagi i otyłości.
Adipocyty – charakterystyka
Adipocyty to komórki tkanki tłuszczowej występujące w organizmie człowieka w 3 różnych postaciach:
- białe – znajdują się głównie w tkance podskórnej, tkance okołonarządowej i tkance otrzewnowej;
- brązowe – lokalizują się w okolicy międzyłopatkowej i szyjnej;
- różowe – znajdują się w aktywnym gruczole mlekowym.
Brązowe adipocyty są przystosowane do generowania ciepła, zaś różowe adipocyty uczestniczą w procesach laktacji. Biała tkanka tłuszczowa jest narządem aktywnym metabolicznie, w którym naprzemiennie zachodzą procesy kataboliczne i procesy anaboliczne. Adipocyty posiadają wiele receptorów odpowiadających za ich wrażliwość na regulujące czynniki humoralne. Tym samym możliwe są interakcje tkanki tłuszczowej z układem dokrewnym, układem nerwowym i układem odpornościowym.
Rozwój tkanki tłuszczowej
Adipocyty zawierają podstawowy zapas energii w organizmie człowieka. Ciekawostką jest, że występują one już u 14-tygodniowego płodu. W chwili urodzenia tkanka tłuszczowa stanowi około 13% masy ciała noworodka, a pod koniec 1. roku życia dziecka może dochodzić nawet do 28%. Ilość adipocytów, a więc i całej tkanki tłuszczowej wzrasta także w okresie dojrzewania. Obie wymienione fazy rozwoju tkanki tłuszczowej organizmu wyraźnie się jednak różnią. W ciągu 1. roku życia masa tkanki tłuszczowej wzrasta głównie wskutek wzrostu wielkości adipocytów. Z kolei w okresie pokwitania proces ten stanowi konsekwencję wzrostu liczby komórek tłuszczowych.
Wraz ze starzeniem się organizmu dochodzi do zmian w rozmieszczeniu i funkcjonowaniu tkanki tłuszczowej. Wraz z wiekiem obserwuje się redukcję podskórnej tkanki tłuszczowej, czemu towarzyszy wzrost adipocytów tłuszczu trzewnego.
Adipocyty – funkcje
Adipocyty odpowiadają głównie za magazynowanie energii, która następnie może zostać wykorzystana np. do ogrzania ważnych narządów wewnętrznych bądź przeprowadzenia licznych reakcji anabolicznych w organizmie. Szczupłe dziecko ważące 30 kg posiada około 4,5 kg triglicerydów zmagazynowanych w adipocytach, które odpowiadają 1,3 mln kJ energii. Dla porównania energia zmagazynowana w białkach (głównie w tkance mięśniowej) to około 26 000 kJ, z kolei w postaci glikogenu wątrobowego tylko 2100 kJ.
Co istotne, współcześnie tkankę tłuszczową uważa się za aktywny organ endokrynny syntetyzujący liczne, biologicznie czynne peptydy nazywane adipokinami. Działają one w obrębie tkanki tłuszczowej (działanie autokrynne i parakrynne), jak również wywierają wpływ na odległe narządy i tkanki (klasyczne działanie endokrynne). Adipocyty mogą syntezować:
- cytokiny;
- białka związane z cytokinami, np. leptynę czy interleukinę 6;
- białka związane z układem krzepnięcia, np. czynnik tkankowy TF;
- składowe dopełniacza i białka związane z układem dopełniacza, np. adipsynę;
- białka odpornościowe związane z czynnością monocytów;
- lipidy i białka związane z ich metabolizmem czy transportem;
- enzymy związane z metabolizmem hormonów steroidowych;
- angiotensynogen, np. białko układu renina-angiotensyna.
Adipocyty pełnią więc w organizmie wiele rozmaitych, ważnych funkcji. Mimo wszystko ich nadmiar w ciele człowieka nie jest pożądanym zjawiskiem.
Nadmiar adipocytów
Nadmiar tkanki tłuszczowej, szczególnie w otyłości brzusznej, wiąże się z insulinoopornością i upośledzoną tolerancją glukozy. Ponadto znacznie wzrasta ryzyko niebezpiecznej i tak częstej w dzisiejszych czasach cukrzycy typu 2. Ze wzrostem liczby adipocytów wiążą się również dyslipidemia, podwyższone ciśnienie tętnicze, aktywacja procesów prozakrzepowych i prozapalnych. Powikłania otyłości określa się mianem zespołu metabolicznego. Nieleczony zespół metaboliczny może skończyć się nawet śmiercią wskutek zawału serca czy udaru mózgu. Na ilość adipocytów i tkanki tłuszczowej w organizmie w większości przypadków wpływ ma styl życia.
Polecane produkty:
|
Omega 3
Olej Omega 3 to czysty, 100% naturalny produkt pozyskiwany z rośliny o nazwie Pachnotka zwyczajna (Perilla frutescens). Tłoczony jest na zimno co sprawia, że zachowuje wszystkie, cenne składniki. Stanowi m.in. wsparcie dla mózgu ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Siemińska L., Tkanka tłuszczowa. Patofizjologia, rozmieszczenie, różnice płciowe oraz znaczenie w procesach zapalnych i nowotworowych, Endokrynologia Polska, 4/2007.
- Murawska-Ciałowicz E., Tkanka tłuszczowa – charakterystyka morfologiczna i biochemiczna różnych depozytów, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 71/2017.
- Skowrońska B., Fichna M., Fichna P., Rola tkanki tłuszczowej w układzie dokrewnym, Endokrynologia, Otyłość i Zaburzenia Przemiany Materii, 3/2005.
