Wymioty (tuż obok nudności) to najczęstszy objaw ze strony układu pokarmowego. Może mieć zarówno podłoże fizjologiczne, jak i patologiczne. Na szczęście istnieje wiele domowych i bezpiecznych metod pozwalających na radzenie sobie z tym problemem. W szczególności należy pamiętać o piciu dużej ilości wody, ponieważ wymioty szybko mogą doprowadzić do odwodnienia organizmu.
Nudności a wymioty
Nudności to nieprzyjemne uczucie potrzeby zwymiotowania z towarzyszącymi objawami ze strony autonomicznego układu nerwowego, takimi jak bladość powłok skórnych, zlewne poty, ślinotok i tachykardia. Bardzo często poprzedzają wymioty, które polegają na gwałtownym wyrzuceniu treści żołądka przez usta, a przy znacznej objętości również przez nos. Stanowią złożony proces odruchów, obejmujących skoordynowane działanie przewodu pokarmowego, przepony i mięśni brzucha. W medycynie wyróżnia się również pojęcie odruchów wymiotnych, definiowanych jako rytmiczne, spazmatyczne ruchy przepony i mięśni brzucha, pojawiające się wspólnie z nudnościami i często prowadzące do wystąpienia wymiotów.
Wymioty – przyczyny
Wymioty często dotyczą kobiet ciężarnych, zwłaszcza w I trymestrze ciąży. Bywają też reakcją organizmu na przejedzenie się, bardzo silny stres lub inne silne emocje. Zwymiotować możemy choćby na widok odrażającego dla nas zjawiska. Przyczyn jest tak wiele, że diagnostyka powinna być szczegółowa i kompleksowa. Możliwe przyczyny wymiotów:
- nowotwory;
- chemioterapia i przyjmowanie niektórych leków, zwłaszcza glikokortykosteroidów, cytostatyków, środków hormonalnych i diuretyków;
- zatrucia pokarmowe;
- alergie pokarmowe;
- niedrożność jelit;
- choroby ośrodkowego układu nerwowego, w tym migreny, udar mózgu, wodogłowie czy guzy mózgu;
- bulimia, anoreksja i inne zaburzenia odżywiania;
- depresja i wiele innych chorób psychicznych;
- udar cieplny;
- nadużycie alkoholu, kac;
- niedożywienie;
- awitaminoza, np. witaminy A, a także przedawkowanie określonych witamin;
- infekcje wirusowe, bakteryjne, grzybicze i pasożytnicze (wymioty mogą być objawem np. grypy);
- choroba lokomocyjna, choroba morska;
- zawał serca.
Szczególnie niebezpiecznym zjawiskiem są: obecność krwi w treści żołądka, silne bóle brzucha, zawroty głowy i mroczki przed oczami, omdlenia oraz problemy z oddychaniem. Jeśli objawy te pojawią się wspólnie z wymiotami, należy skorzystać z pomocy lekarza. Ze względu na przyczyny i charakter wymiotów wyróżniamy:
- ostre (trwają maksymalnie do 2 dni) – zwykle wynikają z chorób infekcyjnych, a także są reakcją organizmu na leki, toksyny egzogenne (alkohol, grzyby) lub endogenne (mocznica, ketonowa kwasica cukrzycowa);
- przewlekłe (trwają powyżej tygodnia) – zwykle są konsekwencją chorób przewlekłych, także psychicznych.
Diagnostyką i leczeniem wymiotów najczęściej zajmuje się lekarz podstawowej opieki zdrowotnej.
Wymioty – leczenie
Wymioty należy leczyć przyczynowo, jeśli jest to możliwe. Przykładowo, przy guzach mózgu należy rozważyć zabieg neurochirurgiczny, natomiast przy niedrożności jelit należy wykonać zabieg na jamie brzusznej przywracający tę drożność. Przy chorobie lokomocyjnej można skorzystać z pomocy fizjoterapeuty, istnieją metody fizjoterapeutyczne pozwalające radzić sobie z tym problemem. W wielu przypadkach eliminacja przyczyny wymiotów nie jest jednak możliwa, np. u kobiet ciężarnych czy w trakcie chemioterapii. Należy je przeczekać, sięgając po metody objawowe.
Domowe sposoby na wymioty
Do polecanych i bezpiecznych, domowych metod zwalczających wymioty zaliczamy:
- napary z imbiru lub herbaty z dodatkiem imbiru;
- ziołolecznictwo – mięta, melisa, kozłek lekarski, kłącze tataraku, korzeń arcydzięgla, lubczyk (zioła stosujemy ostrożnie u kobiet ciężarnych);
- odpoczynek i delikatny automasaż brzucha zgodnie z ruchem wskazówek zegara;
- akupunktura lub akupresura, w tym korzystanie z maty do akupresury.
Aby zapobiec zdrowotnym konsekwencjom wymiotów należy pilnować wysokiego nawodnienia organizmu, nawet od 2 l dziennie, a także uzupełniać elektrolity. W tym celu można pić wodę z dodatkiem 3-4 ziaren soli kłodawskiej lub sięgać po gotowe napoje izotoniczne. Dieta powinna być lekkostrawna, aby nie doszło do zwymiotowania jej od razu po spożyciu.
Polecane produkty:
|
Mata z kolcami
Mata z kolcami została wykonana z materiałów wytrzymałych i odpornych, a zarazem bezpiecznych. Regularnie stosowana w domowym zaciszu, niweluje liczne dolegliwości bólowe. Zobacz więcej... |
|
Mata do akupresury (mata z igłami)
Mata do akupresury posiada specjalne igły. Ma działanie terapeutyczne i wykorzystywana jest na różne okolice ciała w celu zmniejszenia bólów, regulacji napięcia mięśniowego i wielu innych schorzeń. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kawecki A., Krzakowski M., Nudności i wymioty związane z chemioterapią i radioterapią, Onkologia w Praktyce Klinicznej, 2/2018.
- Mokrowiecka A., Małecka-Panas E., Nudności i wymioty, Pediatria i Medycyna Rodzinna, 6/2010.
- Stańczyk-Przyłuska A., Jak różnicować wymioty u noworodków i niemowląt? Część II. Gastroenterologiczne i alergologiczne przyczyny wymiotów, Pediatria i Medycyna Rodzinna, 10/2014.
- Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
