Guz mózgu to inaczej nowotwór ośrodkowego układu nerwowego. Może mieć różny przebieg, jak i przyczynę. Objawy zależą głównie od jego lokalizacji oraz charakteru. Może być łagodny lub złośliwy, przy czym ten drugi rokuje znacznie gorzej. Guzy mózgu zawsze wymagają stałej obserwacji lub pilnego leczenia. Szacuje się, że złośliwe nowotwory mózgu występują rocznie u 6 osób na 100 000.
Przyczyny guzów mózgu
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) wyróżnia następujące rodzaje guzów mózgu:
- neuroepitelialne – w tym glejowe, astrocytarne czy wyściółkowe;
- nerwów czaszkowych i nerwów rdzeniowych – w tym nerwiakowłókniaki czy nerwiaki osłonowe;
- opon mózgowia;
- chłoniaki;
- pochodzące z pierwotnych komórek rozrodczych – w tym zarodczaki, potworniaki czy raki kosmówkowe;
- okolic siodła tureckiego;
- przerzutowe.
Klasyfikacja w pewnym stopniu wiąże się z etiologią nowotworów. Wciąż nie ustalono dokładnych przyczyn rozwoju guzów mózgu ani ogólnie nowotworów. Wyróżnia się jedynie czynniki ryzyka, takie jak:
- ekspozycja na pestycydy, herbicydy, nitrozaminy;
- przebyta chemioterapia i radioterapia;
- zakażenie wirusem HIV;
- czynniki związane ze stylem życia zwiększające aktywność wolnych rodników – stres, zła dieta, brak aktywności fizycznej, używki.
Jedynym czynnikiem o potwierdzonym i udowodnionym znaczeniu w etiologii pierwotnych nowotworów złośliwych ośrodkowego układu nerwowego jest promieniowanie jonizujące. Trwają badania nad ewentualnym powiązaniem częstego użytkowania telefonów komórkowych z rozwojem guza mózgu.
Jak objawia się guz mózgu?
Ogólne objawy wskazujące na obecność guza mózgu to:
- bóle głowy;
- nudności, zwłaszcza nasilające się w godzinach porannych;
- wymioty;
- osłabienie sprawności umysłowej;
- dolegliwości neurologiczne, np. brak precyzji ruchów dłoni czy utraty równowagi;
- zaburzenia pamięci.
Warto wyróżnić również objawy lokalne, charakterystyczne dla poszczególnych guzów. Zależą one od ich dokładnego umiejscowienia w ośrodkowym układzie nerwowym. Mogą to być m.in. niedowłady kończy, zaburzenia czucia czy zaburzenia mowy. Poniżej przedstawiamy możliwe objawy w zależności od lokalizacji na płatach mózgowia:
- czołowy – pogorszenie zdolności kojarzenia faktów, brak kontroli stanów emocjonalnych, zaburzenia sprawności pisania i precyzyjnych zdolności motorycznych;
- skroniowy – upośledzenie rozpoznawania dźwięków, które wciąż są słyszalne;
- ciemieniowy – zaburzenia czucia, nieprawidłowe odczuwanie dotyku, bólu, temperatur, zmiana napięcia mięśniowego, utrata zdolności rozumienia pojęć abstrakcyjnych i symbolicznych;
- potyliczny – zaburzenia widzenia.
Wszystkie objawy są poważne i wymagają dalszej diagnostyki.
Diagnostyka guzów mózgu
Podejrzenie guzów mózgu można wysnuć na podstawie obrazu klinicznego. To właśnie objawy są najczęściej wskazaniem do dalszej, bardziej szczegółowej diagnostyki. Techniki diagnostyczne można podzielić na dwie zasadnicze grupy:
- badania morfologiczne — przedstawiające położenie, wielkość i zmiany anatomiczne typowe dla określonego typu guza;
- badania czynnościowe — definiujące wybrane aspekty funkcjonalne guza.
Ze względu na tę różnorodność obrazów morfologicznych w ostatecznej ocenie należy uwzględniać nie tylko charakter sygnału, czy charakter wzmocnienia sygnału po podaniu środka kontrastowego, ale również dane epidemiologiczne, wiek badanego, lokalizację zmian, a także objawy kliniczne (np. długotrwały wywiad wskazujący na padaczkę wskazuje na guz wolno rosnący położony w okolicach korowych). Za najdokładniejsze badania guzów mózgu uznaje się tomografię komputerową oraz rezonans magnetyczny.
Guz mózgu – leczenie
Najskuteczniejszą metodą leczenia guzów mózgu jest ich chirurgiczne usunięcie. Czas przeżycia pacjenta i rokowania zależą od doszczętności usunięcia zmian. W zależności od obrazu klinicznego usunięcie guza może być radykalne lub częściowe. W pierwszym przypadku makroskopowe usunięcie guza przebiega z pozostawieniem prawidłowej tkanki glejowej i nerwowej, natomiast przy częściowym usunięciu celem jest zmniejszenie ciasnoty wewnątrzczaszkowej.
Zobacz również: Zabiegi chirurgiczne w nowotworach gruczołu piersiowego.
Polecane produkty:
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Walecki J., Chojnacka E., Diagnostyka obrazowa guzów wewnątrzczaszkowych. Część I – guzy neuroepitelialne, Onkologia w Praktyce Klinicznej, 4/2007.
- Fijuth J., Dziadziuszko R., Nowotwory ośrodkowego układu nerwowego, 2013.
- Kozubski W., Liberski P., Moryś J., Neurologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2013.
- Mossakowski M., Liberski P., Guzy układu nerwowego, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1997.