Żebra (łac. costae) to sprężyste listewki częściowo kostne, a częściowo chrzęstne. Z tyłu obustronnie odchodzą od powierzchni bocznych kręgów piersiowych, a następnie bocznie wypukłym łukiem ograniczają jamę klatki piersiowej. U człowieka występuje 12 par żeber, liczba ta może się jednak zmieniać z powodu występowania żeber szyjnych lub lędźwiowych. Czasem może również nastąpić redukcja żeber, wówczas ich ilość wynosi 11 par.
Anatomia żeber
7 górnych par łączy się od przodu z mostkiem. Noszą one nazwę żeber prawdziwych, w odróżnieniu od żeber rzekomych, które tylko pośrednio łączą się z mostkiem lub swobodnie się kończą.
Z żeber rzekomych połączone pośrednio z mostkiem ósme, dziewiąte oraz dziesiąte łączą się z wyżej położonym żebrem i razem z siódmym tworzą łuk żebrowy prawy i lewy. Dwa ostatnie natomiast nie łączą się ani z żebrami ani ze sobą i kończą się swobodnie między mięśniami brzucha. Z tego względu nazywa się je żebrami wolnymi.
Każde żebro składa się z dłuższej części kostnej oraz krótszej części chrzęstnej. Długość zarówno pierwszej, jak i drugiej części wzrasta od pierwszego do siódmego lub ósmego żebra, po czym stopniowo ulega zmniejszeniu.
Warto wspomnieć, że na wewnętrznej powierzchni tej kości (w bruździe żebra) biegną następujące struktury:
- żyła międzyżebrowa;
- nerw międzyżebrowy;
- tętnica międzyżebrowa.
Kość żebrowa
Każde żebro kostne posiada 2 końce:
- kręgosłupowy (tylny);
- mostkowy (przedni).
Pomiędzy nimi znajduje się trzon.
Na końcu tylnym wyróżnia się głowę, szyjkę i guzek. Na głowie znajduje się powierzchnia stawowa przedzielona grzebieniem na 2 części. Powierzchnia ta łączy się z dołkami żebrowymi na trzonach kręgów piersiowych. Na guzku żebra również występuje powierzchnia stawowa, która łączy się z dołkiem żebrowym wyrostka poprzecznego odpowiedniego kręgu piersiowego.
Trzon jest cienki i spłaszczony, a jego powierzchnia zewnętrzna – wypukła i gładka. Bocznie od guzka tworzy ona tępy kąt skierowany ku tyłowi i dołowi.
Część chrzęstna
Stanowi przedłużenie żeber kostnych i istotnie przyczyniają się do zwiększenia sprężystości ścian klatki piersiowej. Część chrzęstna zbudowana jest z chrząstki szklistej i pokrywa je ochrzęstna.
W wieku 16-20 lat pojawiają się w chrząstce składniki włókniste, które nadają jej lekko żółte zabarwienie. Z wiekiem chrząstka żebrowa ulega skostnieniu. Najwcześniej widać to na pierwszym żebrze, ponieważ kostnieje ono już w 20 roku życia lub nawet wcześniej.
Zobacz również: Ruchomość klatki piersiowej.
Jaką funkcję pełnią żebra?
Podstawową funkcją żeber jest ochrona ważnych dla życia narządów wewnętrznych umiejscowionych w obrębie klatki piersiowej. Są to przede wszystkim płuca oraz mięsień sercowy.
Ponadto odgrywają one istotną rolę w procesie oddychania, ponieważ stanowią miejsce przyczepu mięśni oddechowych. Dzięki części chrzęstnej żebra przyczyniają się do zwiększania bądź zmniejszania objętości klatki piersiowej. W efekcie dochodzi do zmiany ciśnienia w jej wnętrzu, co poprzedza wdech lub wydech.
Złamanie żeber
Złamanie żebra najczęściej jest poprzedzone deformacją jego krzywizny. Może to być złamanie:
- zgięciowe – gdy zgięcie jest zgodne z ogólną krzywizną żebra i zmniejsza promień tej krzywizny;
- odgięciowe – gdy deformacja krzywizny powoduje jej wyprostowanie.
Ponadto wyróżnia się złamania pełne (wszystkich warstw kostnych) oraz niepełne (tkanki kostnej wyłącznie na jednej z powierzchni żebra). W przypadku złamania pełnego brzegi kości są równe, nie mają wykruszeń czy odgięcia. Od strony zgięcia kości przy pełnych złamaniach występuje jedna główna szczelina i jest ona nierówna (falista lub zygzakowata).
Polecane produkty:
|
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
|
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- Wiszomirska I., Anatomia układu ruchu człowieka, Wydawnictwo Almamer, Warszawa 2009.
- Sobol J., Kordel K., Kołowski J., Morfologia i diagnostyka mechanizmów złamań kości klatki piersiowej – wykorzystanie w opiniowaniu sądowo-lekarskim, Archiwum Medycyny Sądowej i Kryminologii, LVII/2007.
