Pozycje wertykalne to takie, po przyjęciu których kanał rodny kobiety rodzącej znajduje się pionowo w stosunku do podłoża (jest skierowany w jego kierunku). Coraz częściej są one wybierane przez kobiety rodzące siłami natury, ponieważ łagodzą ból podczas tego aktu, przyspieszają poród oraz zmniejszają ryzyko powikłań okołoporodowych, takich jak np. pęknięcie krocza.
Pozycje wertykalne – charakterystyka
W pozycjach wertykalnych na płód działa siła grawitacji, sprzyjająca szybszemu rozwieraniu się szyjki macicy oraz nasileniu czynności skurczowej macicy. Miednica uzyskuje większy wymiar (średnica kanału rodnego zwiększa się), powiększa się kąt inklinacji miednicy, kość guziczna w stawie krzyżowo-guzicznym może swobodnie odchylać się ku tyłowi, dając więcej przestrzeni dla rodzącej się główki płodu. Wszystko to wpływa na mniejsze odczuwanie bólu porodowego.
Pozycje wertykalne to takie pozycje, w których kobieta rodząca siłami natury jest częściowo lub całkowicie spionizowana. Rodzące mające możliwość wyboru pozycji podczas drugiego okresu porodu, najczęściej wybierają pozycję kuczną z lekkim odchyleniem do tyłu lub pozycję siedzącą na krzesełku porodowym. W początkowym okresie można korzystać z dużej piłki, która efektywnie rozluźnia mięśnie dna miednicy. Nogi podczas przyjmowania pozycji wertykalnych powinny być szeroko rozstawione, a ramiona i głowa oparte. Dozwolone jest rytmiczne i spokojne kołysanie się do przodu i do tyłu. Inne pozycje wertykalne:
- stanie na lekko ugiętych nogach, opierając się plecami o partnera lub ścianę;
- pozycja klęcząca podparta (na czworakach);
- stanie z jedną nogą opartą o siedzenie krzesła;
- pochylenie tułowia na lekko ugiętych nogach, trzymając się specjalnie w tym celu zamocowanej przy suficie chusty.
Tego rodzaju pozycje można płynnie zmieniać. Są one podstawą zdrowego i bezpiecznego porodu aktywnego.
Pozycje wertykalne – zalety
Pozycje wertykalne są bezpieczne zarówno dla rodzącej, jak i dla dziecka. Pozwalają na lepsze dotlenienie matki i dziecka, zaś działająca na płód siła grawitacji sprawia, że nacisk główki na szyjkę macicy jest równomierny. Przyspiesza to poród siłami natury, łagodzi towarzyszące mu dolegliwości bólowe oraz zmniejsza ryzyko pęknięcia krocza. Szyjka macicy rozwiera się szybciej. W pozycji pionowej żyła główna dolna oraz aorta są odciążone, co wpływa korzystnie na funkcjonowanie łożyska, które jest lepiej ukrwione i w konsekwencji powoduje lepsze utlenowanie płodu. Jak wiadomo, niedotlenienie płodu jest głównym czynnikiem ryzyka m.in. mózgowego porażenia dziecięcego. W pozycji wertykalnej ułatwione jest parcie, a w miednicy mniejszej kobiety tworzy się więcej miejsca.
Podczas porodu siłami natury fizjologicznym zjawiskiem towarzyszącym rodzeniu jest odchylenie kości ogonowej, co zwiększa kanał wychodu dziecka. Jeśli kobieta leży na plecach, kość ogonowa nie ma szans na efektywne odchylenie się, ponieważ jest blokowana przez podłoże. Pozycje wertykalne to najbardziej naturalne ustawienie ciała podczas porodu siłami natury, także w kontekście ustawienia kości ogonowej.
Nauka pozycji wertykalnych
Warto poćwiczyć pozycje porodowe jeszcze w domu, przygotowując się do porodu. To pozwoli oswoić się z nimi, a później w porodzie czuć się swobodnie. Rodzaje pozycji wertykalnych może zaprezentować każdy fizjoterapeuta uroginekologiczny. Wizyty u takiego specjalisty są istotne w ciąży jeszcze z kilku innych względów:
- pozwalają lepiej poznać własne ciało oraz etapy porodu i połogu;
- zmniejszają dolegliwości ciążowe;
- uczą masażu krocza, który dodatkowo zmniejsza ryzyko pęknięcia krocza czy konieczności wykonania epizjotomii;
- uczą postępowania w połogu, dzięki któremu szybciej można wrócić do pełnej sprawności oraz uniknąć powikłań;
- pozwalają poznać techniki samomobilizacji blizny, np. jeśli poród ostatecznie skończy się cięciem cesarskim;
- uczą pracy z oddechem i świadomego rozluźniania mięśni dna miednicy, co przekłada się na całą akcję porodową i komfort rodzącej.
Zobacz również: Urazy okołoporodowe.
Takich zalet jest znacznie więcej. Pierwsze wizyty u fizjoterapeuty powinny mieć miejsce już w II trymestrze ciąży. Jeśli jednak kobieta rezygnuje z prowadzenia ciąży pod okiem fizjoterapeuty uroginekologicznego, rekomenduje się jej chociaż jedną wizytę, na której dowie się, jak pracować z blizną, jak rozluźniać i po porodzie wzmacniać mięśnie dna miednicy oraz jakie pozycje wertykalne można przyjmować.
Polecane produkty:
|
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... |
|
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Słoma-Markowska U., Kręgiel M., Broers B., Brzęk A., Guspiel K., Kiełbratowska B. Pozycje wertykalne w porodzie naturalnym w świetle standardu opieki okołoporodowej. GinPolMedProject, 1/2020.
- Smolarek N., Pięt M., Żurawska J., Szpunar R., Pięta B. Alternatywne sposoby łagodzenia bólu porodowego, Polski Przegląd Nauk o Zdrowiu, 1/2016.
- Wawryków A., Korabiusz K., Fabian-Danielewska A., Niedzielska M., Janik I., Wawryków P. Aktywność fizyczna kobiet podczas porodu drogami natury, Journal of Education, Health and Sport, 7/2017.
- Król M., Kaczor P., Grobelny M., Znajomość metod korzystnie wpływających na przebieg porodu wśród ciężarnych z województwa lubelskiego, Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 3/2014.
