Badanie dopplerowskie (zwane także USG Dopplera) należy do grupy nieinwazyjnych badań. Służy przede wszystkim do oceny stanu tętnic i żył, umożliwia bowiem wykrycie m.in. ich niedrożności.
Czym jest badanie dopplerowskie?
Ostatnimi czasy obserwuje się znaczny postęp w jakości obrazowania ultrasonograficznego, a wykorzystanie tej metody w codziennej praktyce klinicznej staje się coraz bardziej powszechne. Wraz z rozwojem aparatów ultrasonograficznych na znaczeniu zyskały opcje od dawna dostępne w badaniu USG, takie jak:
- kolor Doppler (CD);
- Doppler mocy (PD).
Badanie wykorzystuje do celów diagnostycznych tak zwany efekt Dopplera.
Efekt Dopplera
Zjawisko zostało odkryte 1 842 roku przez austriackiego fizyka Johanna Christiana Dopplera. Z kolei doświadczalnie potwierdził je holenderski fizyk Christophorus Buys-Ballot 3 lata później.
Efekt Dopplera polega na powstawaniu różnicy częstotliwości wysyłanej przez źródło fali oraz zarejestrowanej przez obserwatora, który porusza źródłem fali. W oryginalnym ujęciu zjawiska Dopplera należy zwrócić uwagę na fakt, że źródło fali i detektor ją rejestrujący znajdują się w dwóch różnych miejscach i pozostają w ruchu względem siebie.
Za powstanie zjawiska Dopplera w trakcie badania przepływu krwi w USG odpowiedzialne są poruszające się komórki krwi. Jeśli komórki krwi poruszają się w kierunku głowicy, to częstotliwość rośnie, w przeciwnym wypadku maleje.
Pisząc w skrócie, głowica aparatu dopplerowskiego przyłożona do ciała pacjenta z wykorzystaniem specjalnego żelu wysyła falę ultradźwiękową przenikającą ciało. W rezultacie odbija się ona od cząsteczek krwi, które znajdują się w ciągłym ruchu i następnie powraca do głowicy. Sygnał jest odbierany przez aparat USG, który zapisuje zmiany częstotliwości fali dźwiękowej odbitej od płynącej krwi.
Kolor Dopplera i Doppler mocy
Opcja CD umożliwia ocenę kierunku i prędkości przepływu krwi. Z kolei opcja PD służy jedynie ocenie stopnia przepływu. Główną zaletą obrazowania PD jest większa czułość, niż w przypadku CD. Wynika to z faktu, że nie dokonuje się tu rozróżnienia pomiędzy kierunkami przepływów. Ponadto, w przypadku opcji PD kąt, pod jakim ustawiona jest głowica względem kierunku przepływu krwi, nie odgrywa istotnej roli. Pozwala to na szersze zastosowanie tej opcji.
Zastosowanie
Ultrasonografia z oceną dopplerowską jest obecnie najczęściej wykonywanym badaniem w diagnostyce chorób żył kończyn dolnych, w wielu zaleceniach jest uznawana za postępowanie z wyboru. Podstawowymi wskazaniami są:
- żylna choroba zakrzepowo-zatorowa;
- przewlekła niewydolność żylna.
W pierwszym przypadku podstawowym celem jest wykluczenie bądź potwierdzenie obecności zakrzepicy w układzie żylnym, z określeniem jej charakteru i lokalizacji. U pacjentów z niewydolnością żylną celem jest natomiast opisanie morfologii, drożności i wydolności dopływów, żył łączących i przeszywających.
Badanie można także wykonać przy podejrzeniu żylaków, a nawet guzów nowotworowych. W drugim przypadku ocenia się wówczas przepływ krwi w węzłach chłonnych.
Wczesne wykrycie obecności zatorów czy nieprawidłowości w przepływie krwi jest bardzo ważne, ponieważ zjawiska te mogą doprowadzić do groźnego udaru mózgu, zatorowości płucnej, czy nawet zawału serca.
Dodatkowo, badanie dopplerowskie odgrywa ważną rolę w diagnostyce chorób reumatologicznych, a zwłaszcza w ocenie zapalenia błony maziowej. Z jego pomocą można też ocenić ukrwienie niektórych narządów wewnętrznych.
Bibliografia
- Małek G., Nowicki A., Standardy badań ultrasonograficznych Polskiego Towarzystwa Ultrasonograficznego – aktualizacja. Badanie żył kończyn dolnych, Journal of Ultrasonography, 14/2014.
- Jeka S., Żuchowski P., Wojciechowski R., (i inni), Ultrasonografia dopplerowska i jej zastosowanie w reumatologii, Acta Bio-Optica et Informatica Medica, 2/2012.
- Hawro P., Gabriel M., Madycki G., (i inni), Zalecenia dotyczące wykonywania ultrasonograficznego badania dopplerowskiego żył kończyn dolnych Polskiego Towarzystwa Chirurgii Naczyniowej i Polskiego Towarzystwa Flebologicznego, Acta Angiologica, 3/2013.
Polecane produkty:
|
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
|
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
