Mięsień trójgłowy łydki (łac. musculus triceps surae) to w rzeczywistości nie jeden mięsień, lecz nazwa określająca połączenie mięśnia brzuchatego łydki oraz mięśnia płaszczkowatego. Oba mięśnie znajdują się z tyłu goleni i należą do warstwy powierzchownej grupy tylnej mięśni podudzia. Do warstwy tej poza nimi zalicza się także mięsień podeszwowy, nie wchodzi on jednak w skład mięśnia trójgłowego łydki.
Mięsień trójgłowy łydki – budowa
Mięsień trójgłowy łydki, wspólnie z mięśniami pośladkowymi oraz mięśniem czworogłowym uda, rozwija się bardzo silnie w związku z wyprostowaną pozycją ciała człowieka. Czynność tych struktur mięśniowych hamuje załamywanie się kończyn dolnych w stawach skokowych, stawach kolanowych oraz stawach biodrowych. Wielki brzusiec mięśnia trójgłowego łydki kończy się niezwykle silnym ścięgnem Achillesa przyczepionym do guza kości piętowej. Jest to tzw. krótkie ramię dźwigni tego mięśnia. Długie ramię dźwigni utworzone jest przez stopę, gdzie przyczepiają się również inne mięśnie.
Mięsień brzuchaty łydki
Przyczepy mięśnia brzuchatego łydki prezentują się następująco:
- przyczep początkowy (pp) – powierzchnia podkolanowa kości udowej i torebka stawowa stawu kolanowego. Głowa boczna: powyżej kłykcia bocznego, głowa przyśrodkowa: powyżej kłykcia przyśrodkowego;
- przyczep końcowy (pk) – guz piętowy.
Obie głowy mięśnia brzuchatego łydki łączą się ze sobą w płaszczyźnie przyśrodkowej goleni, tworząc tym samym podłużną bruzdę. W niej przebiegają choćby ważne struktury naczyniowe i nerwowe.
Unerwienie mięśnia brzuchatego łydki
Za unerwienie mięśnia brzuchatego łydki odpowiadają gałązki nerwu piszczelowego.
Unaczynienie mięśnia brzuchatego łydki
Unaczynienie mięśnia pochodzi od tętnic łydkowych, a także od gałęzi tętnicy podkolanowej.
Mięsień płaszczkowaty
Mięsień płaszczkowaty przykryty jest przez mięsień brzuchaty łydki, znajduje się więc delikatnie pod nim. W swoim przebiegu jest szeroki i długi, stąd nazwa. Przyczepy prezentują się następująco:
- przyczep początkowy (pp) – powierzchnia tylna głowy kości strzałkowej, górna część powierzchni tylnej kości strzałkowej, łuk ścięgnisty rozpięty między kością strzałkową a kością piszczelową, kresa mięśnia płaszczkowatego na kości piszczelowej oraz miejsce poniżej kresy na powierzchni tylnej kości piszczelowej;
- przyczep końcowy (pk) – guz piętowy.
Na tylnej stronie brzuśca mięśnia płaszczkowatego lokalizuje się powierzchowna blaszka ścięgnista. Ku dołowi zwęża się i nabiera grubości. Także ona przechodzi w silne ścięgno Achillesa i to właśnie po niej ślizga się mięsień brzuchaty łydki.
Unerwienie mięśnia płaszczkowatego
Za unerwienie mięśnia płaszczkowatego odpowiadają gałązki nerwu piszczelowego.
Unaczynienie mięśnia płaszczkowatego
Unaczynienie mięśnia pochodzi od tętnicy piszczelowej tylnej oraz od tętnicy strzałkowej.
Mięsień trójgłowy łydki – funkcje
Mięsień trójgłowy łydki jest najsilniejszym mięśniem zginającym stopę (wykonującym jej zgięcie podeszwowe). Silnie przyciska stopę do podłoża, umożliwia zachowanie równowagi i utrzymanie stabilnej, wyprostowanej postawy ciała. To właśnie dzięki jego pracy możemy utrzymać się na niestabilnym czy ruchomym podłożu. Mięsień trójgłowy łydki umożliwia stawanie na palce, chodzenie w butach na wysokim obcasie czy podskakiwanie. Bierze udział w niemal wszystkich fazach chodu fizjologicznego. Dodatkowo odwraca i przywodzi stopę, a także wspomaga zgięcie w stawie kolanowym.
Polecane produkty:
Roller do masażu
Piankowy, wysokiej jakości roller do masażu wykorzystywany jest do rozluźniania mięśniowo-powięziowego. Idealnie nadaje się dla osób aktywnych fizycznie. Może posłużyć zarówno przed treningiem w ramach rozgrzewki zwiększając elastyczność więzadeł ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- Konturek S., Fizjologia człowieka Tom I – fizjologia ogólna, krew i mięśnie, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2003.