Fazy chodu łączą się na pełny cykl chodu człowieka. Wyróżnia się 2 fazy chodu: podporu i przenoszenia. Jedną z metod stosowanych podczas dysfunkcji poszczególnych faz chodu są techniki PNF.
Faza podporu
Stanowi 60% cyklu chodu. Rozpoczyna się w momencie kontaktu pięty z podłożem, a kończy się wraz z oderwaniem palców od podłoża.
Dzieli się na następujące podfazy:
- kontakt pięty z podłożem;
- ekscentryczne hamowanie;
- pełne obciążenie stopy;
- przetaczanie stopy.
Kontakt pięty z podłożem
Ma na celu przygotowanie całej kończyny dolnej do przejęcia obciążenia.
Kontakt pięty z podłożem często jest zaburzony przy stopie opadającej. W przypadku zaburzeń lub problemów czynnościowych tej fazy, w pierwszej kolejności należy wzmocnić mięśnie odpowiedzialne za zgięcie grzbietowe stopy. Można tego dokonać za pomocą techniki PNF takiej jak kombinacja skurczy izotonicznych, w pozycji stojącej.
Następnie warto rozciągnąć mięsień trójgłowy łydki. Stretching można wykonywać zarówno w pozycji stojącej jak i w pozycji leżenia przodem.
Zobacz również: Stretching (rozciąganie) – wpływ na organizm.
Ekscentryczne hamowanie
Głównym zadaniem tej fazy jest amortyzowanie obciążeń i wychyleń środka ciężkości. Jest to możliwe dzięki działaniu mięśni kulszowo-goleniowych i mięśni pośladkowych. Pewną funkcję pełni również mięsień czworogłowy uda.
W przypadku zaburzeń fazy należy wzmacniać wymienione wyżej mięśnie, również techniką kombinacji skurczy izotonicznych.
Pełne obciążenie stopy
Ma miejsce wówczas, gdy środek ciężkości ciała znajduje się nad środkiem geometrycznym powierzchni styku stopy z podłożem. Staw kolanowy nogi podporowej zaczyna się prostować.
W tej fazie mięsień czworogłowy uda działa koncentrycznie, a odwodziciele stabilizują całą miednicę. Ekscentryczna praca mięśnia trójgłowego łydki umożliwia ruch w stawie skokowym.
Zaburzenia pełnego obciążenia stopy kształtuje się poprzez ćwiczenia punktów podropowych stopy. Można również zastosować pewne ćwiczenie polegające na rytmicznej stabilizacji lub stabilizacji zwrotnej z PNF. W tym celu wystarczy umieścić kończynę dolną z dysfunkcją na stopniu i zastosować wymienione techniki.
Przetaczanie stopy
Rozpoczyna się oderwaniem pięty od podłoża, stopa wykonuje ruch kołyskowy. Ciało przesuwa się do przodu. Mięsień brzuchaty łydki zaczyna izometrycznie pracować.
Przetaczanie stopy można ćwiczyć na orbitreku lub stepperze. W przypadku braku dostępu do tego typu urządzeń, można kończynę dolną dysfunkcyjną umieścić na stopniu lub stepie i pochylać ciało do przodu, starając się delikatnie odrywać piętę od podłoża wykonując przetaczanie.
Faza przenoszenia
Stanowi 40% cyklu chodu. Rozpoczyna się w momencie oderwania palucha od podłoża, natomiast kończy w momencie ponownego kontaktu pięty z podłożem.
Dzieli się na następujące podfazy:
- odbicie;
- przyspieszenie;
- przenoszenie właściwe;
- hamowanie.
Odbicie
Stopa odrywa się od podłoża i następuje przesunięcie ciała ku przodowi.
Odbicie można ćwiczyć wzmacniając mięśnie odpowiedzialne za zgięcie podeszwowe stopy, na przykład metodą PNF. W przypadku przykurczy warto rozciągnąć mięśnie przedniej powierzchni goleni.
Przyspieszenie
Zginacze biodra zaczynają koncentrycznie pracować. Staw kolanowy ugina się do 65 stopni. Ruch jest możliwy dzięki aktywności mięśni kulszowo-goleniowych i zginaczy bioder.
W celu poprawy jakości tej podfazy zaleca się wzmacnianie wyżej wymienionych mięśni.
Przenoszenie właściwe
Oś poprzeczna stawu skokowego zrównuje się z płaszczyzną czołową ciała ludzkiego. Kończyna dolna przenoszona jest do przodu.
Przenoszenie właściwe najlepiej trenować na bieżni, gdzie osoba może skorzystać z elementów podporowych po obu stronach ciała.
Zobacz również: Płaszczyzny ciała.
Hamowanie
Przenoszona kończyna dolna prostuje się w stawie kolanowym. Następuje zahamowanie szybkości wykonywanych przez nią ruchów. Hamowanie odbywa się dzięki pracy mięśni odpowiadających za prostowanie w stawie kolanowym.
W przypadku dysfunkcji podfazy należy wzmacniać prostowniki stawu kolanowego. Można to robić wykorzystując kombinację skurczy izotoniczych. W tym celu, w pozycji stojącej należy przyłożyć opór na grzbiet stopy oraz na powierzchnię tuż na stawem kolanowym i zastosować technikę zgodnie ze wskazaniami.
Polecane produkty:
|
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... |
|
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Zembaty A., Kinezyterapia, Wydawnictwo Kasper Sp. z o.o., Kraków 2003.
