Złamanie wieloodłamowe to takie złamanie kości, w którym wyróżnia się kilka odłamów kostnych mogących rozpraszać się wokół siebie i utrudniać wykonanie zespolenia. Takie urazy goją się gorzej i niemal zawsze wymagają leczenia chirurgicznego. Proces rehabilitacji może być dłuższy, ale nie musi, ponieważ wszystko zależy od rodzaju zastosowanego znieczulenia.
Złamanie wieloodłamowe – przyczyny
Zdecydowanie częściej w praktyce ortopedycznej spotkać można złamania zamknięte klasyczne, w których kość pęka lub przełamuje się wyłącznie w jednym miejscu, tworząc dwa odłamy. W zależności od lokalizacji i intensywności złamania takie odłamy można pozostawić same sobie, aby zrosły się ze sobą (co ma miejsce np. w przypadku złamań żeber) lub można je nastawić operacyjnie, jeśli zdążyły podczas urazu przesunąć się na tyle, że ich powierzchnie nie stykają się ze sobą, a więc nie mają szans na złapanie zrostu.
Może się jednak zdarzyć, że u pacjenta zdiagnozowane zostanie złamanie wieloodłamowe. Do jego wystąpienia zazwyczaj potrzebna jest większa siła, np. mocniejsze uderzenie podczas wypadku samochodowego czy przy upadku z wysokości. Ryzyko złamań wieloodłamowych wzrasta również przy słabym kośćcu, ten zaś pojawia się w przebiegu osteoporozy i osteopenii, niedoborów wapnia, fosforu i witaminy K oraz u osób starszych.
Zobacz również: Złamanie osteoporotyczne.
Co to jest złamanie wieloodłamowe?
Złamaniem wieloodłamowym nazywamy takie złamanie, w którym kość pęka na więcej niż 2 odłamy (fragmenty). Zauważyć można nierzadko kilka lub nawet kilkanaście takich fragmentów, co jest niezwykle trudne w repozycji. Ciężko jest bowiem złapać niewielkie odłamki kostne w jedną całość, ponieważ nie ma możliwości wbicia w niektóre spośród nich śrub zespalających. Takie złamania są znacznie bardziej skomplikowane od złamań prostych. W ich przebiegu może dojść nawet do uszkodzenia okolicznych struktur naczyniowych i nerwowych.
Objawy
Objawy przy złamaniach wieloodłamowych są jednak z reguły podobne, jak w przypadku zwykłych złamań. Pojawia się silny ból w miejscu urazu, utrata zdolności bezbólowego poruszania najbliższymi stawami, zaczerwienienie i obrzęk. Złamania wieloodłamowe mogą być zamknięte (odłamy nie przebijają się przez skórę) oraz otwarte (odłamy przebijają się przez skórę i wychodzą na zewnątrz).
Diagnostyka złamania wieloodłamowego
Diagnostyka złamań wieloodłamowych opiera się na RTG, ponieważ jest to złoty standard rozpoznawania wszelkich złamań kostnych. Ukazuje z dużą dokładnością położenie poszczególnych odłamów i ich wielkość. Tym samym pozwala na ustalenie dalszych kroków postępowania. Ostatnimi czasy podkreśla się znaczenie diagnostyczno-terapeutyczne tomografii komputerowej w 3D. Dzięki temu zauważyć można kwestie niewidoczne na zwykłym RTG, np. obecność stawów rzekomych w źle zrośniętych złamaniach wieloodłamowych. Rezonans magnetyczny rekomendowany jest w sytuacjach, w których istnieje poważne ryzyko uszkodzenia okolicznych tkanek miękkich, np. więzadeł i ścięgien.
Złamanie wieloodłamowe – leczenie
Złamania wieloodłamowe wymagają repozycji, czyli chirurgicznego zespolenia. Chirurg ortopeda musi więc znieczulić pacjenta, otworzyć powłoki skórne i wykonać zespolenie odpowiednimi materiałami, np. śrubami, drutami Kirschnera czy metalowymi płytkami, aby wszystkie odłamy trafiły na swoje miejsce lub możliwie najbliżej niego. W kolejnych tygodniach będą one zarastać tkanką kostną, wypełniając ewentualne luki między odłamami, których nie dało się ze sobą zespolić. Im więcej odłamów, tym trudniejsze leczenie i dłuższy proces gojenia.
Po złamaniach wieloodłamowych należy odciążać kończynę przez około 6 tygodni. To minimum, aby doszło do wytworzenia się zrostu kostnego pomiędzy odłamami. Po zdjęciu unieruchomienia można rozpocząć rehabilitację. Obejmuje ona m.in. terapię manualną, indywidualnie dobrane ćwiczenia oraz techniki wspomagające takie jak np. kinesiotaping. Na poniższym filmie możemy zobaczyć jak wygląda rehabilitacja pacjenta z naszego Centrum Fizjoterapeuty po przebytym złamaniu wieloodłamowym kości ramiennej:
Poniższe zdjęcie RTG pokazuje obrazowanie pacjenta, który przechodził rehabilitację widoczną na filmie:
Cały proces fizjoterapii zależy od wielu czynników i dobierany jest indywidualnie. Pacjent powinien zostać również poinformowany przez lekarza, czy śruby z zespolenia będą u niego wyjmowane, czy nie. Jest to także kwestia indywidualna.
Polecane produkty:
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... | |
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Król R., Leczenie wieloodłamowych przezstawowych złamań kości piętowej stabilizatorem DERO, 8/2016.
- Ridan T., Ogrodzka K., Postępowanie rehabilitacyjne po złamaniach w obrębie nasady bliższej kości udowej, Praktyczna Fizjoterapia & Rehabilitacja, luty 2013.