Złamane żebro to stosunkowo częsta kontuzja związana z bezpośrednim urazem klatki piersiowej, nieco rzadziej z kumulowaniem się mikrourazów (np. wskutek intensywnych treningów sportowych). Szacuje się, że może dotyczyć nawet 10% wszystkich złamań kości. W większości przypadków złamania żeber goją się samoistnie i nie wymagają dodatkowej interwencji.
Złamane żebro – przyczyny
Do złamania żebra najczęściej dochodzi wskutek urazu bezpośredniego w obrębie klatki piersiowej. Może to być wypadek komunikacyjny, upadek z wysokości, przygniecenie, zmiażdżenie czy efekt bójki. Niekiedy zdarza się nawet, że złamane żebro jest konsekwencją udzielania pierwszej pomocy. Wówczas priorytetem jest przywrócenie krążenia i funkcji oddechu (a więc uratowanie życia), a nie ochrona elementów kostnych klatki piersiowej. Zdarza się to jednak na ogół w sytuacjach, gdy pierwszej pomocy udzielają niedoświadczone osoby.
Znacznie rzadziej pojawiającą się przyczyną złamania żebra jest bardzo silny kaszel lub mocne kichnięcie. Działa wówczas mechanizm pośredni, czyli silny skurcz mięśni oddechowych, przyczepiających się właśnie do żeber. Bez względu na przyczynę, może dojść do złamania jednego żebra lub kilku. Na złamania szczególnie narażone są osoby z osteoporozą.
Rodzaje złamania żeber
Jak w przypadku każdego złamania, tak i tutaj wyróżniamy kilka rodzajów:
- proste – złamanie bez żadnych powikłań, zazwyczaj odłamy znajdują się blisko siebie i nie wymagają nastawiania;
- z powikłaniami – oprócz złamania tkanki kostnej dochodzi do uszkodzenia okolicznych tkanek, np. nerwów, naczyń krwionośnych czy mięśni;
- wieloodłamowe – żebro łamie się w kilku miejscach, ma więc wiele odłamów.
Na podstawie rodzaju złamania można ustalić najlepsze metody leczenia.
Złamane żebro – objawy
Głównym objawem złamania żeber jest ból w obrębie klatki piersiowej. Zdarza się, że jest on mylony z zupełnie innymi dolegliwościami, a więc późno rozpoznawany. Ostry ból pojawia się głównie podczas oddychania (głębszych wdechów), ale i przy kichaniu, kaszlu czy schylaniu się i podnoszeniu cięższych przedmiotów. Aby złagodzić dolegliwości poszkodowany odruchowo przyjmuje pozycję półleżącą, która nie generuje tak silnego bólu.
Złamane żebro objawia się dodatkowo:
- trudności w oddychaniu;
- duszności;
- chęć ciągłego kaszlu.
Jeżeli podczas złamania doszło do odmy opłucnowej, w trakcie oddychania będą pojawiać się odgłosy trzeszczenia. Miejscowo mogą pojawić się obrzęk i zasinienie.
Zobacz również: Ból pod żebrami.
Diagnostyka
Podejrzenie złamanego żebra powinno skłonić nas do wizyty u lekarza. Jeśli uraz był nagły i ostry, najlepiej zgłosić się na szpitalny oddział ratunkowy. Diagnostyką zajmują się ortopedzi, a podstawą rozpoznania jest badanie RTG klatki piersiowej w jednej lub kilku projekcjach.
Złamane żebro – leczenie
Większość przypadków ma charakter stabilny, dlatego leczenie ogranicza się wówczas do leczenia objawowego (zmniejszenie bólu, zapewnianie odpowiednich warunków do zrostu kostnego). U niektórych pacjentów stosuje się pomocniczo unieruchomienie klatki piersiowej bandażem elastycznym. Ze względu na trudność z zapewnieniem klatce piersiowej stabilności, poszkodowanemu zaleca się dużo odpoczynku, unikanie częstych zmian pozycji oraz aktywności fizycznych, aż do momentu uzyskania zrostu kostnego. Uraz powinien wyleczyć się samoistnie, w sposób naturalny. Można suplementować kolagen oraz wprowadzić dietę bogatą w białko, witaminę C oraz wapń, które przyspieszą gojenie się tkanek. Dodatkowo warto zdecydować się na rehabilitację oddechową. Zrastanie się złamania trwa około 4-6 tygodni.
Inaczej wygląda sytuacja, w której odłam kostny uszkodził płuco. Stan ten wymaga leczenia szpitalnego oraz wykonania drenażu klatki piersiowej. Zwłaszcza odma jest wskazaniem do natychmiastowej wizyty w szpitalu, ponieważ zagraża zdrowiu i życiu poszkodowanego.
Polecane produkty:
|
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
|
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kruczyński J., Szulc A., Wiktora Degi Ortopedia i Traumatologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2015.
- Miller M., Ortopedia, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2020.
- Gnojek K., Kopański Z., Gajdosz R., Urazy klatki piersiowej w materiale Szpitalnego Oddziału Ratunkowego Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie, Journal of Clinical Healthcare, 2/2015.
- Lusawa T., Wójcik A., Różański J., Ginda K., Włodarska E., Siudalska H., Hoffman P., Historia pacjenta ze złamaniem mostka i żeber powikłanym zaciskającym zapaleniem osierdzia w obserwacji odległej, Folia Cardiologica, 2/2002.
