RTG klatki piersiowej jest najczęściej wykonywanym badaniem radiologicznym, które wyświetla czarno-biały obraz płuc, serca, żeber, kręgosłupa oraz naczyń krwionośnych.
RTG klatki piersiowej
Niekiedy pacjenci zastanawiają się, do czego przydatne jest RTG klatki piersiowej, kiedy należy je wykonać, bądź co może pokazać to badanie. Należy zatem wiedzieć, że RTG klatki piersiowej może wykazać:
- Stan płuc – może wykryć nowotwór, zakażenie w płucach lub przewlekłe choroby płuc takie jak zwłóknienie torbielowate czy rozedma płuc.
- Problemy serca – w płucach pacjenta może gromadzić się płyn, gdy ma on niewydolność serca. Dodatkowo zmiany wielkości serca mogą wskazywać na choroby tego narządu.
- Stan naczyń krwionośnych – widoczne na zdjęciu naczynia krwionośne takie jak tętnice płucne czy aorta mogą pomóc stwierdzić czy pacjent ma na przykład wrodzoną wadę serca.
- Pooperacyjne zmiany – RTG klatki piersiowej jest bardzo przydatne po operacjach klatki piersiowej w celu monitorowania efektów lub też pozycji wprowadzonych rurek żeby upewnić się, że wszystko co zostało włożone w okolice klatki piersiowej jest tam gdzie powinno być.
Ważne informacje
Kości, tkanki i płyn absorbują dużą ilość promieni, dlatego są koloru białego. Z kolei powietrze absorbuje małą ilość promieni, dlatego jest koloru czarnego.
Serce znajduje się po lewej stronie. Lewą stronę od prawej można odróżnić widząc „bańkę żołądkową”, która również znajduje się po lewej stronie serca.
Odczytywanie RTG klatki piersiowej
W pierwszej kolejności należy sprawdzić na zdjęciu RTG imię i nazwisko pacjenta oraz datę wykonania RTG, aby mieć pewność, że zdjęcie należy do odpowiedniej osoby. Następnie należy sprawdzić, w jakiej pozycji znajdował się pacjent podczas robienia zdjęcia:
- PA (posterior-anterior) – tylno-przednie – promienie rentgenowskie przenikają przez plecy;
- AP (anterior-posterior) – przednio-tylne – promienie rentgenowskie przenikają przez przednią część klatki piersiowej w stronę pleców.
Zdjęcia rentgenowskie robione są z reguły od strony PA. Dlatego też, gdy zdjęcie jest zrobione AP to pacjent znajduje się w pozycji leżącej, co może z kolei oznaczać stan danego pacjenta (ciężko chory, słaby itp).
Można także sprawdzić, czy podczas robienia zdjęcia pacjent znajdował się w wyprostowanej pozycji. Propozycją obserwacji tego jest przyjrzenie się łopatkom – czy są one na tej samej wysokości lub obojczykom – czy odległość między lewym obojczykiem, a bocznymi częściami kręgosłupa jest równa odległości między prawym obojczykiem, a bocznymi częściami kręgosłupa.
Następnie warto sprawdzić czy zdjęcie nie jest zbyt jasne lub ciemne. Jeżeli zdjęcie jest zbyt jasne to stawy międzykręgowe od IV kręgu piersiowego w dół będą niewidoczne.
Ostatni krok stanowi ewaluacja (ocena) danego zdjęcia. Bardzo pomocna przy tym jest metoda ABCDE.
Metoda ABCDE
- A (airway) – drogi oddechowe: tchawica powinna znajdować się po środku i nie robić się węższa;
- B (bones) – kości: czy nie są złamane lub podatne na złamania (szary kolor może oznaczać niedobór wapnia). Warto dopatrywać się przyciemnianych plamek na kościach. Mogą one oznaczać raka kości;
- C (cardiac) – serce: pozycja, wielkość i brzegi. Serce powinno być wielkości 1/3 płuca i znajdować się w większości po lewej stronie klatki piersiowej;
- D (diaphgram) – przepona: prawa przepona powinna być wyżej niż lewa, ponieważ poniżej prawej przepony znajduje się wątroba. Należy również zwrócić uwagę na kąt przeponowo-żebrowy. Powinien on być ostry. Tępy kąt może oznaczać gromadzenie się płynu;
- E (expansion) – rozszerzenie: co najmniej 6 żebro powinno przebijać się przez przeponę. Oznacza to, że pacjent podczas robienia zdjęcia wziął głęboki wdech;
- F (fields of the lung) – obszar płuc: płuca powinny dochodzić do krawędzi klatki. Należy dopatrywać się płynów/krwi/plamek (jasno białe kolory). Bliżej środka powinno być więcej białych kolorów, natomiast im dalej od środka, białych kolorów powinno być mniej;
- G (gadgets) – gadżety: do tej kategorii zalicza się rurki itp.
Przykładowe zdjęcie RTG klatki piersiowej
Poniżej przedstawiono interpretację tego zdjęcia.
Część I
- Imię, nazwisko i data widoczne po prawej stronie.
- Zdjęcie wykonane w projekcji PA.
- Pacjent nie był obrócony w prawo, ani w lewo na co wskazuje odległość prawego i lewego obojczyka od kręgosłupa. Wyraźnie natomiast widać, że lewe ramię jest wyżej uniesione od prawego.
- Zdjęcie nie jest za jasne, ani za ciemne. Widoczne są stawy międzykręgowe odcinka piersiowego kręgosłupa.
Część II
- A: tchawica lekko pochylona w stronę lewą. Jest to spowodowane uniesionym lewym ramieniem wyżej niż prawym;
- B: brak złamań lub przemieszczeń;
- C: serce znajduje się w większości po stronie lewej. Wielkość serca to mniej więcej 1/2 płuca;
- D: lewa przepona niżej od prawej, a kąt przeponowo-żebrowy zaostrzony;
- E: 7 żebro przecina przeponę, co oznacza, że pacjent wziął bardzo głęboki wdech;
- F: im bliżej środka tym więcej białych kolorów. Brak plamek oznaczających jakąś chorobę;
- G: brak.
Bibliografia
- Schaefer-Prokop C., Dixon A., Diagnostyka radiologiczna, Wydawnictwo Urban&Partner, Wrocław 2017.
Polecane produkty:
Czarnuszka (Nigella Sativa) w kapsułkach
Czarnuszka siewna to roślina, z której pozyskuje się olej o właściwościach potwierdzonych badaniami. W składzie zawiera m.in. niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT), czyli takie, których organizm nie jest w stanie sam wytwarzać i musimy dostarczać Zobacz więcej... | |
Olej z czarnuszki siewnej w płynie
Naturalny, nierafinowany, tłoczony na zimno olej otrzymywany z nasion czarnuszki siewnej pochodzących z ekologicznych upraw. Wykorzystuje się go przy różnego rodzaju problemach skórnych ... Zobacz więcej... |