Rozedma płuc (łac. emphysema pulmonum) to choroba charakteryzująca się znacznym powiększeniem przestrzeni powietrznych oskrzelików końcowych z destrukcją ścian pęcherzyków. Wyróżnić można 4 rodzaje rozedmy: części centralnej zrazika, całego zrazika, części obwodowej zrazika oraz rozedmę nieregularną.
Rozedma płuc – przyczyny
Przyczyną rozedmy płuc jest zniszczenie ścian pęcherzyków płucnych, a w szczególności włókien elastycznych, czego efektem jest zmniejszenie sprężystości struktur. Degeneracja włókien elastycznych odbywa się na drodze ich enzymatycznego trawienia substancjami uwalnianymi z komórek zapalnych.
Rozedma płuc – objawy
Do typowych objawów choroby należą:
- problemy z oddychaniem – świszczący oddech, zadyszka, szybka męczliwość, duszności;
- beczkowata klatka piersiowa;
- przewlekły kaszel z odksztuszaniem wydzieliny;
- przewlekłe zmęczenie i osłabienie;
- sinawe zabarwienie skóry i warg;
- obrzęk kostek i nóg;
- rozjaśnione płuca na zdjęciu RTG.
Zobacz również: RTG klatki piersiowej.
Rozedma płuc – leczenie
Leczenie rozedmy płuc obejmuje farmakoterapię i fizjoterapię.
W przypadku farmakoterapii stosuje się leki wykrztuśne i mukolityczne (zmniejszające lepkość wydzieliny), cholinolityczne (stosowane wziewnie), rozszerzające oskrzela oraz antybiotyki.
Celem rehabilitacji natomiast jest poprawa wzorca oddechowego i jakości życia, zwiększenie aktywności chorego i jego wydolności fizycznej, zmniejszenie lęku, a także zapobieganie zaostrzeniom choroby. Poszczególne cele dobiera się w zależności od motywacji, stopnia zaawansowania choroby oraz oczekiwań chorego, ponieważ najważniejsze jest indywidualne podejście do pacjenta.
Kinezyterapia
Za podstawę treningu mięśniowego w chorobach układu oddechowego uważa się trening kończyn dolnych. Poprawa sprawności kończyn dolnych sprzyja wyższej aktywności życiowej, ponieważ większość czynności dnia codziennego wymaga chodzenia.
Zaleca się trening na ergometrze rowerowym w zakresie 60-70% maksymalnej wydolności wysiłkowej (określa się ją testem wysiłkowym). Co 5 sesji treningowych należy zwiększać obciążenie, a w trakcie wykonywania ćwiczenia obowiązkiem jest monitorowanie akcji serca i objawów pod kątem duszności.
Kolejną metodą jest trening kończyn górnych, który wymaga większego zapotrzebowania energetycznego. W trakcie ćwiczeń szybciej pojawia się duszność. Zaleca się prowadzenie ćwiczeń interwałowych w sekwencji: 1 minuta ćwiczeń na 2 minuty przerwy. Trening ramion bez oporu dostosowany jest do cyklu oddechowego.
Zobacz również: Trening interwałowy.
Każdy trening pacjenta musi zawierać ćwiczenia oddechowe. Ich celem jest nauka oddychania z krótkim wdechem i spokojnym, wydłużonym wydechem. W efekcie dochodzi do ułatwienia wykrztuszania wydzieliny, zwiększenia ruchu żebrowego dolnych partii klatki piersiowej oraz zmniejszenia napięcia mięśni klatki piersiowej. Należy pamiętać, że przerwa oddechowa musi nastąpić po zakończeniu wydechu, a nie po wykonaniu wdechu.
Zobacz również: Ćwiczenia oddechowe w rehabilitacji.
Masaż i drenaż
Jego celem jest uruchomienie klatki piersiowej i ułatwienie oddychania. Stosuje się techniki rozluźniające napięte mięśnie grzbietu i klatki piersiowej. Do tych technik należą: głaskanie, rozcieranie, ugniatanie podłużne i delikatne wstrząsanie. Jeśli stan pacjenta ulega znacznej poprawie można dołączyć oklepywanie i wibracje klatki piersiowej. Przy dalszej poprawie można zastosować sprężynowanie klatki piersiowej – ucisk oburącz w trakcie wydechu i zwolnienie go podczas wdechu.
Usuwanie wydzieliny w dróg oddechowych może odbyć się za pomocą przyjęcia odpowiednich pozycji drenażowych, a następnie opukiwania, wstrząsania i wibracji klatki piersiowej. Pozycja drenażowa powinna umożliwiać spływanie wydzieliny drogą grawitacji.
Zabiegi balneofizykalne
Rozedma płuc jest wskazaniem do leczenia uzdrowiskowego. Do najczęściej stosowanych zabiegów w tej jednostce chorobowej należą:
- promieniowanie podczerwone – 10-15 minut z odległości 50-80 cm, na okolicę klatki piersiowej i grzbietu;
- ultradźwięki – po obu stronach kręgosłupa piersiowego, o częstotliwości 1 Mhz i dawce 0,3-0,5 W/cm2;
- prądy interferencyjne;
- diatermia krótkofalowa i mikrofalowa;
- promieniowanie nadfioletowe;
- kąpiele solankowe o temperaturze 38-40 stopni Celsjusza, 4-5 razy w tygodniu.
Dopełnienie może stanowić krenoterapia, czyli kuracje pitne z wykorzystaniem wód leczniczych.
Polecane produkty:
|
Olej z czarnuszki siewnej w płynie
Naturalny, nierafinowany, tłoczony na zimno olej otrzymywany z nasion czarnuszki siewnej pochodzących z ekologicznych upraw. Wykorzystuje się go przy różnego rodzaju problemach skórnych ... Zobacz więcej... |
|
Czarnuszka (Nigella Sativa) w kapsułkach
Czarnuszka siewna to roślina, z której pozyskuje się olej o właściwościach potwierdzonych badaniami. W składzie zawiera m.in. niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT), czyli takie, których organizm nie jest w stanie sam wytwarzać i musimy dostarczać Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Paprocka-Borowicz M., Demczyszak I., Kuciel-Lewandowska J., Fizjoterapia w chorobach układu oddechowego, Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2009.
- Mika T., Fizykoterapia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 1996.
