Bóle wzrostowe to zjawisko charakterystyczne dla kończyn dolnych dzieci w wieku około 3-10 lat. Inna nazwa brzmi: łagodny ból kończyn okresu dziecięcego. Szacuje się, że problem dotyczy nawet do 20% dzieci w tym wieku na całym świecie, bez względu na płeć.
Z czego wynikają bóle wzrostowe?
Mimo obserwacji i badań nie wyjaśniono, skąd dokładnie biorą się bóle wzrostowe. Istnieje jednak wiele teorii, które mówią o forsowaniu mięśni w ciągu dnia, zbyt krótkich ścięgnach lub wadach w budowie ciała. Jedna z teorii odnosi się do dorastania dziecka. Zgodnie z jej założeniem, płytki wzrostowe znajdujące się na końcach kości długich odpowiadają za wydłużanie się kości i jej wzrost. Nie są one aktywne w ciągu dnia, ponieważ dziecko pozostaje w stałym ruchu i dochodzi do ich ucisków. Wieczorem i w ciągu nocy, gdy płytki wzrostowe nie są uciskane, następuje intensywny wzrost kości, co może dawać dolegliwości bólowe.
Jak wyglądają bóle wzrostowe?
Bóle wzrostowe są dość charakterystyczne. Występują w obrębie kości, zazwyczaj piszczeli, uda czy dołów podkolanowych, ale nigdy nie dotyczą stawów. Najczęściej pojawiają się pod koniec dnia, szczególnie, gdy był to dzień pełen aktywności fizycznej. Wieczorne bóle kości zawsze jednak należy zróżnicować z chorobami takimi jak:
- choroba Perthesa;
- złuszczenie głowy kości udowej;
- zapalenie maziówki;
- choroba nowotworowa;
- ostre lub przewlekłe zapalenie kości.
Bóle wzrostowe występują przeważnie symetrycznie, czyli po obydwu stronach ciała. Czas ich trwania jest bardzo zróżnicowany, może wynosić pół godziny, jak i kilka godzin. Także ich intensywność może się zmieniać od łagodnej do silnej. Omawiane zjawisko znacznie częściej występuje u dzieci, u których zdiagnozowano drobne anomalie i nieprawidłowości anatomiczne. Mowa np. o płaskostopiu, hipermobilności wybranych (lub wszystkich) stawów oraz koślawości kolan. Dziecko z powyższymi objawami jest zazwyczaj kierowane do ortopedy lub reumatologa.
Zobacz również: Algometr.
Bóle wzrostowe – leczenie
Bóle wzrostowe zazwyczaj nie wiążą się z obecnością żadnej poważnej choroby ogólnoustrojowej i ustępują samoistnie w późniejszym dzieciństwie. Wraz z wiekiem ból zanika u wszystkich dzieci dotkniętych tym problemem. Jedyne postępowanie terapeutyczne w przypadku omawianej dolegliwości obejmuje więc oczekiwanie na dorośnięcie dziecka do pewnego wieku.
Leczenie może obejmować działania objawowe, których celem jest zmniejszanie intensywności objawów. Podczas epizodów bólowych skuteczne jest masaż, ciepłe okłady i lekkie środki przeciwbólowe. Przede wszystkim należy mieć na uwadze, że bóle wzrostowe mają łagodny przebieg i nie są niebezpieczne. Umożliwi to ograniczenie lęku zarówno u dziecka, jak i u rodziców. Wcześniej zawsze warto jednak wybrać się do pediatry celem wykluczenia innych, poważnych schorzeń, które mogą dawać zbliżone objawy. Dla pewności warto wykonać podstawowe badania, w tym morfologię krwi i RTG.
Podsumowanie
Bóle wzrostowe to charakterystyczne zjawisko typowe dla dzieci w okresie szybkiego wzrostu. Diagnozuje się je wówczas, gdy ból jest obustronny, nie zaburza prawidłowego chodu dziecka, a lekarz po wykonaniu wszystkich niezbędnych badań nie dopatruje się innych przyczyn. Stan ten nie jest groźny dla zdrowia dziecka i nie powinien stanowić dla rodziców dużego zmartwienia. W pewnym wieku bóle wzrostowe samoistnie ustaną. W międzyczasie można wspierać się metodami zmniejszającymi dolegliwości.
Polecane produkty:
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... | |
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Tuszkiewicz-Misztal E., Misztal M., Bóle wzrostowe u dzieci?, Przegląd Reumatologiczny, 2/2009.
- Uziel Y., Hashkes P., Bóle wzrostowe u dzieci, Reumatologia Pediatryczna, 5/2007.