Kolka niemowlęca (inaczej: kolka jelitowa) to łagodne, przejściowe zaburzenie dotyczące sporadycznie większości dzieci do 1. roku życia. Wiąże się z niedojrzałością układu pokarmowego, a w późniejszych miesiącach także z rozszerzaniem diety. Problem dobrze reaguje na domowe metody, które powinien znać każdy rodzic.
Przyczyny kolki niemowlęcej
Szacuje się, że problem kolki niemowlęcej dotyczyć może nawet połowy niemowląt. Dolegliwości rozpoczynają się między 3. dniem a 3. tygodniem życia, natomiast aż u 80% niemowląt pierwsze objawy pojawiają się w 2. tygodniu życia.
Kolka niemowlęca jest zaburzeniem czynnościowym, o niejasnej, najprawdopodobniej heterogennej etiologii. Istnieje wiele teorii wyjaśniających jej rozwój, a jedna z nich mówi o wpływie organicznych chorób przewodu pokarmowego, takich jak:
Inne możliwe przyczyny kolki niemowlęcej to:
- niedojrzałość układu nerwowego dziecka i jego nadwrażliwość na bodźce zewnętrzne oraz wewnętrzne;
- ekspozycja dziecka na działanie dymu papierosowego (najczęściej wówczas, gdy rodzice są palaczami);
- nieprawidłowa technika karmienia dziecka, w przebiegu której maluch połyka powietrze;
- czynniki psychospołeczne;
- zaburzenia mikroflory jelitowej dziecka w związku z ewentualną koniecznością stosowania antybiotykoterapii;
- alergia pokarmowa, co wiąże się ze zwiększeniem przepuszczalności błony śluzowej jelita w okresie niemowlęcym.
Takich czynników ryzyka jest wiele. Uważa się, że z największym prawdopodobieństwem do rozwoju kolki niemowlęcej przyczynia się połączenie kilku z nich.
Zobacz również: Pozycje do karmienia piersią.
Kolka niemowlęca – objawy
Udowodniono, że im wcześniej zaobserwuje się pierwszy napad kolki niemowlęcej, tym dłużej trwają napady w ciągu doby i tym dłuższy jest okres jej występowania. Charakterystyczne są napady płaczu, które występują zwykle w godzinach wieczornych. Problem ma tendencję do samoistnego ustępowania w 3.-4. miesiącu życia. Zaledwie u około 7% dzieci utrzymuje się do 9. miesiąca życia.
Napad kolki jelitowej rozpoczyna się nagle niepokojem dziecka, który w krótkim czasie prowadzi do niedającego się ukoić płaczu. Jednocześnie zauważyć można:
- prężenie się niemowlęcia;
- podkurczanie nóżek;
- gwałtowne ruchy prostujące w stawach biodrowych;
- powiększanie obwodu brzucha oraz zwiększenie ilości gazów jelitowych.
W konsekwencji dochodzi do wydalenia gazów lub niewielkiej ilości stolca, co przynosi dziecku chwilową ulgę. Co istotne, napad kolki jelitowej pojawia się nagle i ma równie nagły koniec.
Zobacz również: Kolka u noworodka.
Kolka niemowlęca – diagnostyka
Rozpoznanie kolki jelitowej opiera się na wywiadzie przeprowadzonym z rodzicami dziecka oraz na obserwacji objawów, jeśli takie występują w momencie wizyty lekarskiej. Wyróżnia się też kryteria diagnostyczne oparte na III Kryteriach Rzymskich, mające zastosowanie u dzieci do 4. miesiąca życia:
- napady rozdrażnienia, grymaszenia i płaczu rozpoczynające się i kończące bez określonej przyczyny;
- epizody występujące przez co najmniej 3 godziny w ciągu 3 dni w tygodniu;
- rozwój dziecka i wzrastanie są prawidłowe.
Jednocześnie lekarz musi wykluczyć na podstawie wykonanych badań inne możliwe przyczyny występujących objawów. W tym celu najczęściej wykonuje się badanie USG brzuszka, a niekiedy też badanie krwi i stolca.
Kolka niemowlęca – leczenie
W leczeniu kolki niemowlęcej przeważnie stosuje się domowe metody takie jak podawanie dziecku roztworu sacharozy lub herbatek ziołowych. Mają one działanie delikatnie łagodzące i uspokajające, zaś sacharoza dodatkowo działa lekko przeciwbólowo. Według przeprowadzonych badań najlepsze efekty uzyskuje się w momencie podania dziecku 2 ml 12% roztworu w trakcie napadu kolki jelitowej. Polecanymi ziołami są natomiast przede wszystkim mięta pieprzowa, rumianek lub lukrecja, które działają łagodnie spazmolitycznie.
W niektórych jedynie przypadkach pojawia się konieczność farmakoterapii. Wówczas pierwszym wyborem jest zwykle preparat trimebutyny, charakteryzujący się wysoką tolerancją i bezpieczeństwem stosowania przy jednoczesnym braku działań niepożądanych. Nie zaleca się stosowania u tak małych dzieci leków parasympatykolitycznych ze względu na częste skutki uboczne.
Polecane produkty:
|
Probiotyki - naturalne kultury bakterii
Probiotyki bioalgi to żywe, naturalne i specjalnie wyselekcjonowane kultury bakterii, które uzupełniają dietę w składniki probiotyczne takie jak m.in. Lactobacillus Sporogenesis (Bacillus Coagulans), Lactobacillus Acidophilus, Bifidobacterium Bifidum ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Piotrowska-Jastrzębska J., Białokoz-Kalinowska I., Kolka niemowlęca – diagnoza i metody leczenia. Stare pytania – nowe odpowiedzi, Medycyna Biologiczna, maj-sierpień 2015, zeszyt 2.
- Czerwionka-Szaflarska M., Gawryjołek J., Kolka jelitowa w praktyce pediatrycznej, Forum Medycyny Rodzinnej 2010, Tom 4, nr 6, 408-414.
- Jastrzębska I., Kolka niemowlęca, Pediatria po Dyplomie, 6/2013.
