Kolka jelitowa (zwana również kolką niemowlęcą) jest jedną z najczęstszych zaburzeń motoryki przewodu pokarmowego we wczesnym okresie niemowlęcym. Związana jest z płaczem i rozdrażnieniem dziecka. Szacuje się, że ten problem może dotyczyć nawet do 40% dzieci. Kolka jelitowa jest łagodnym schorzeniem, które jednak wymaga leczenia.
Przyczyny
Nie ustalono jednoznacznej przyczyny omawianej dolegliwości. Sugeruje się jej związek z wpływem pierwotnie organicznych chorób przewodu pokarmowego, jak np. alergia pokarmowa czy nietolerancja laktozy. Uważa się, że przyczyną mogą być również:
- niedojrzałość układu nerwowego;
- ekspozycja dziecka na dym tytoniowy;
- nieprawidłowa technika karmienia;
- czynniki psychospołeczne.
Zobacz również: Problemy podczas laktacji – jak sobie z nimi radzić?
Z kolei jeszcze inni badacze zasugerowali związek między występowaniem kolki jelitowej, a zmniejszoną produkcją metanu przez mikroflorę przewodu pokarmowego w stosunku do wartości obserwowanych u dzieci zdrowych.
Objawy
W celu ułatwienia opisywania kolki jelitowe, wykorzystuje się definicję Wessela, zwaną również definicją trzech reguł. Zgodnie z nią mamy do czynienia z kolką jelitową wówczas, gdy napady płaczu i rozdrażnienia u niemowlęcia występują przez co najmniej 3 godziny dziennie, 3 dni w tygodniu i 3 tygodnie.
Ponadto kolki dzieli się na:
- rzekome – gdy dziecko wprawdzie płacze intensywnie, lecz rodzic jest w stanie stosunkowo szybko je uspokoić;
- prawdziwe – gdy dziecko płacze często i długo, a rodzice nie są w stanie je uspokoić.
U znacznej większości dzieci pierwsze objawy pojawiają się już w 2. tygodniu życia. Dolegliwość zwykle ustępuje samoistnie w okolicy 3.-4. miesiąca życia. Wśród tych objawów znajduje się przede wszystkim nagły płacz bez określonej przyczyny, niedający się uspokoić. Towarzyszyć temu może prężenie się dziecka, podkurczanie nóżek oraz gwałtowne prostowanie nóg w stawach biodrowych. Podczas tego płaczu bardzo często dochodzi do gazów czy wydalenia niewielkiej ilości stolca, co przynosi dziecku chwilowe ukojenie.
Kolka jelitowa – diagnostyka
Zgodnie z kryteriami z 2006 roku kolkę niemowlęcą diagnozuje się wówczas, gdy zostaną spełnione 3 warunki jednocześnie:
- Dziecko rozwija się i wzrasta prawidłowo.
- Napady trwają co najmniej 3 godziny w ciągu doby, pojawiają się przynajmniej 3 razy w tygodniu i trwają co najmniej tydzień.
- Napady grymaszenia i płaczu rozpoczynają się i kończą bez określonej przyczyny.
Ponadto dziecko musi mieć mniej niż 4 miesiące. Diagnostyka tego schorzenia odbywa się na podstawie historii choroby oraz badania przedmiotowego.
Zobacz również: Badanie podmiotowe i przedmiotowe.
Leczenie kolki jelitowej
Leczenie jest objawowe i obejmuje głównie masaż brzuszka, a także terapię behawioralną. Należy pamiętać, że podejście do dziecka powinno być indywidualne, ponieważ każde niemowlę reaguje inaczej. Jedni uważają, że najlepszy jest brak reakcji na płacz, co prowadzi do jego osłabienia już po 2 dniach. Z kolei inni twierdzą, że troskliwe zajmowanie się dzieckiem obejmujące kołysanie, głaskanie i masaże sprawdzają się znacznie lepiej. Dodatkowo zauważono, że płaczące niemowlę znacznie szybciej się uspokaja, jeśli słyszy delikatny szum. Można go symulować suszarką do włosów nastawioną na najniższy poziom.
Działanie łagodzące na kolkę jelitową wykazują herbatki ziołowe oraz roztwór sacharozy. Obecnie prowadzi się także badania nad skutecznością probiotyków w przypadku kolki jelitowej. Przez podanie mleka zawierającego probiotyki organizm dziecka ma możliwość produkcji substancji biologicznie aktywnych.
Jeśli wszystkie powyższe metody zawiodą, a dziecko w dalszym ciągu często i głośno płacze, warto sięgnąć po farmaceutyki przywracające prawidłową perystaltykę przewodu pokarmowego dziecka. W związku z faktem, że niemowlę jest niezwykle delikatne, decyzję o stosowanych środkach farmakologicznych należy podjąć wspólnie z lekarzem. Najczęściej poleca się preparat trimebutyny, ponieważ wykazuje on bardzo dobrą tolerancję, skuteczność, a przy tym nie powoduje działań niepożądanych i skutków ubocznych. Wykazano, że zastosowanie tego preparatu jest skuteczne aż u 75% dzieci.
Polecane produkty:
|
Probiotyki - naturalne kultury bakterii
Probiotyki bioalgi to żywe, naturalne i specjalnie wyselekcjonowane kultury bakterii, które uzupełniają dietę w składniki probiotyczne takie jak m.in. Lactobacillus Sporogenesis (Bacillus Coagulans), Lactobacillus Acidophilus, Bifidobacterium Bifidum ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Czerwionka-Szaflarska M., Gawryjołek J., Kolka jelitowa w praktyce pediatrycznej, Forum Medycyny Rodzinnej, 6/2010.
- Jastrzębska I., Kolka niemowlęca, Pediatria po Dyplomie, 6/2013.
