Badanie krwi jest kluczowym badaniem diagnostycznym, które powinno być wykonywane rutynowo raz w roku nawet przez osoby zdrowe. Jest też standardowo zlecane przy jakichkolwiek problemach zdrowotnych, głównie ze względu na szybkość uzyskania wyników, małoinwazyjność i rzetelność. Na podstawie analizy krwi ocenić można wiele różnych parametrów zdrowotnych.
Na czym polega badanie krwi?
Badanie krwi najlepiej wykonywać z samego rana na czczo, ponieważ uważa się, że wówczas wyniki są najbardziej rzetelne i wiarygodne. W przypadku badania hormonów znaczenie może mieć ponadto dzień miesiąca, zwłaszcza u kobiet. Badanie krwi trwa zaledwie kilka minut i polega na pobraniu niewielkiej ilości krwi z żyły łokciowej za pomocą cienkiej, sterylnej igły jednorazowej. Próbka jest następnie podpisywana, szczelnie zamykana i przesyłana do laboratorium medycznego celem dokładnej analizy w obrazie mikroskopowym oraz w innych, specjalistycznych aparaturach. W niektórych przypadkach krew może zostać pobrana z palca lub z pięty (np. u noworodków).
Rodzaje badań krwi
Wymienia się wiele rodzajów badań krwi, podstawą jest jednak morfologia krwi obwodowej. Bada ilość i jakość składników morfotycznych, zwłaszcza erytrocytów, leukocytów, trombocytów (płytek krwi), ale również hemoglobinę czy hematokryt. Inne popularne rodzaje badań krwi to:
- badanie poziomu hormonów – najczęściej ocenia się poziom hormonów tarczycy, hormonów płciowych żeńskich, hormonów płciowych męskich oraz hormonów przysadki mózgowej, ponieważ ich niedobór czy nadmiar negatywnie wpływa na niemal wszystkie funkcje organizmu. W dzisiejszych czasach choroby endokrynologiczne są niestety dość częste;
- badanie czynników stanu zapalnego – odczyn Biernackiego (wskazuje na przewlekły stan zapalny) oraz CRP (wskazuje na ostry stan zapalny);
- panel nerkowy – ocenia parametry takie jak mocznik, kreatynina, sód, potas. Analizuje więc możliwość wydolności nerek do wydalania produktów przemiany materii, ich poprawnego funkcjonowania oraz sprawdza ich funkcję filtracyjną;
- panel wątrobowy – ocenia parametry takie jak ALT, AST, ALP, GGTP czy bilirubina, które bezpośrednio wiążą się z jakością miąższu i wydolnością pracy wątroby;
- panel lipidowy (lipidogram) – powszechnie wykonywane badanie krwi, mające na celu oznaczenie stężenia cholesterolu i trójglicerydów w organizmie badanego;
- diagnostyka alergii – na podstawie pobranej próbki krwi określić można poziom przeciwciał IgE charakterystycznych dla reakcji alergicznej. Co ważne, jednocześnie możliwe jest ustalenie alergenów, które wywołują reakcję u poszczególnych pacjentów.
Na podstawie badania krwi diagnozuje się też choroby genetyczne, związane z zaburzeniami krzepnięcia krwi, dziedziczne. Możliwa jest nawet ocena stanu zdrowia i rozwoju płodu. W tym przypadku mowa o inwazyjnych badaniach prenatalnych wykonywanych u kobiety ciężarnej, gdy istnieją podejrzenia zaburzeń rozwoju płodu.
Badania krwi – czy są bezpieczne?
Badania krwi są bezpieczne i małoinwazyjne, także w kontekście inwazyjnych badań prenatalnych. Mogą one wiązać się wprawdzie z powikłaniami takimi jak np.:
- infekcja wewnątrzmaciczna;
- plamienie z dróg rodnych;
- poronienie;
- wyciek płynu owodniowego;
- uszkodzenie dziecka igłą punkcyjną.
Dzięki rozwojowi medycyny takie powikłania są jednak bardzo rzadkie, a wyniki mogą wiele wnieść do ewentualnej terapii prenatalnej. Klasyczne badania krwi wykonywane już po porodzie, u dzieci, nastolatków, osób dorosłych i seniorów są całkowicie bezpieczne, dlatego nie ma żadnych przeciwwskazań do ich wykonywania. Badania krwi są istotne także u kobiet w ciąży i nie stanowią zagrożenia dla rozwijającego się dziecka.
Czy badanie krwi boli?
Badanie krwi jest niemal bezbolesne, choć u niektórych, bardziej wrażliwych osób wywołuje stan przedomdleniowy czy nudności. Lęk przed igłami czy krwią jest dość powszechny. Samo wkłucie igły może przypominać ukąszenie komara. Jeśli pacjent zmaga się z lękiem lub jest niespokojny przed badaniem, najlepiej ułożyć go w pozycji leżącej z nogami ku górze i dopiero wtedy pobrać krew.
Polecane produkty:
![]() |
Spirulina + Żelazo - wsparcie dla hemoglobiny
Spirulina + Żelazo od bioalgi jest 100% naturalnym, roślinnym źródłem żelaza. Jest bardzo dobrze przyswajalne przez organizm człowieka, dzięki czemu uzupełnia niedobory żelaza, ale również innych, ważnych składników odżywczych niezbędnych do prawidłowego Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Grabańska K., Walczak-Gałęzewska M., Bogdański P., Pupek-Musialik D., Genetyczne zaburzenia przemiany lipidów – opis przypadku, Forum Zaburzeń Metabolicznych, 2/2011.
- Solnica B., Diagnostyka laboratoryjna, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2019.
- Brunzel N., Diagnostyka laboratoryjna moczu i innych płynów ustrojowych, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2016.