Hormony płciowe męskie

Hormony płciowe męskie to przede wszystkim testosteron i DHEA, które warunkują nie tylko rozwój męskich cech płciowych, ale i wpływają na płodność, ogólne zdrowie mężczyzny, a nawet samopoczucie czy zachowanie. Ich poziom można ocenić na podstawie badania krwi. Zwłaszcza jeśli występują niepokojące objawy, takie jak opóźniony rozwój płciowy, zaburzenia erekcji czy niepłodność.

Hormony płciowe męskie – charakterystyka

Najistotniejszymi męskimi hormonami płciowymi są androgeny, przedstawicielem których jest testosteron. Poza nim do grona tego zaliczamy również DHEA oraz androstendion. Choć najważniejsze są zdecydowanie androgeny i to właśnie je nazywa się męskimi hormonami płciowymi, na organizm i seksualność mężczyzn wpływają również:

• estradiol;
• progesteron;
• prolaktyna;
• gonadotropiny.

Nie są wprawdzie męskimi hormonami płciowymi, ale również warto omówić ich wpływ na męski organizm.

Androgeny

Najbardziej aktywnym androgenem jest testosteron, który powstaje w jądrach. Androgeny pochodzące z nadnerczy wykazują około 20% jego aktywności. Wydzielanie androgenów z nadnerczy jest kontrolowane nie przez gonadotropiny, lecz przez ACTH. Testosteron powstaje z cholesterolu w komórkach Leydiga w jądrach oraz z androstendionu w korze nadnerczy. Norma testosteronu dla mężczyzn mieści się między 9,0 a 34,7 nmol/l (260-1000 ng/dl). Produkcja ta rozpoczyna się już w okolicach 7. tygodnia życia płodowego. Testosteron odpowiada przede wszystkim za:

• kształtowanie się II-rzędowych cech płciowych męskich, do których zalicza się m.in.: zainteresowanie płcią przeciwną, zarost, zwiększanie gruczołu krokowego, kształtowanie się penisa czy nadprodukcja sebum i potliwość ciała;
• hamowanie wydzielania LH z przysadki mózgowej;
• uczestnictwo w reakcjach białkowo-anabolicznych;
• modulowanie komórkowej odpowiedzi układu immunologicznego;
• stymulowanie wzrostu;
• podtrzymywanie spermatogenezy wspólnie z FSH.

Drugim istotnym androgenem jest DHEA – dehydroepiandrosteron produkowany przez warstwę siatkowatą kory nadnerczy. Co ciekawe, DHEA-S (jego siarczan) może być ponadto produkowany w ośrodkowym układzie nerwowym przez tzw. neurosteroidy. Norma DHEA-S w przypadku mężczyzn wynosi 80-500 μg/dL, zaś norma DHEA: 180-1 250 ng/dL. Od 35. roku życia poziom tych hormonów ponownie ulega widocznym spadkom, dlatego mówi się, że są one hormonami młodości. Odpowiadają głównie za:

• obniżanie ryzyka depresji i poprawę stabilności emocjonalnej;
• kontrolę masy ciała;
• łagodzenie objawów niedoczynności tarczycy;
• wzmacnianie odporność i łagodzenie stanów zapalne w organizmie;
• poprawę siły mięśni i sprawności fizycznej;
• kontrolę poziomu glukozy i insuliny we krwi.

Z kolei androstendion to jeden z męskich hormonów płciowych, klasyfikowany w grupie hormonów glikokortykosteroidowych. Jest produkowany przez gonady oraz nadnercza, a jego norma wynosi 0,28-1,52 ng/ml. Pełni rolę prekursora w biosyntezie hormonów płciowych – testosteronu u mężczyzn oraz estradiolu i estronu u kobiet.

Hormony płciowe męskie – pozostałe

Innymi hormonami, które wpływają na zdrowie mężczyzny, są:

• estradiol – jego norma wynosi 11,2-50,4 pg/ml. W organizmie mężczyzny odpowiada za ruchliwość plemników, wpływa więc bezpośrednio na płodność. Ponadto oddziałuje na metabolizm, normalizuje ciśnienie tętnicze krwi i wzmacnia serce;
• progesteron – jego norma wynosi 0,2-1,38 ng/ml. Hamuje proces przekształcania się testosteronu w dihydrotestosteron, którego nadmierne stężenie zwiększa ryzyko nowotworu prostaty. Dodatkowo wspiera układ nerwowy;
• prolaktyna – jej norma wynosi poniżej 15 ng/ml. Stymuluje jądra do produkcji testosteronu, odpowiada za pracę układu odpornościowego, wspiera funkcje seksualne, a także chroni przed nadmiernym zmęczeniem czy depresją;
• gonadotropiny – w ich skład wchodzą FSH i LH. Norma dla FSH wynosi 4 do 25 IU/l. Odpowiada on za powiększenie pęcherzyków nasiennych u mężczyzn i stymulację produkcji plemników, ponadto uczestnicząc w produkcji androgenów. Z kolei LH, którego norma wynosi 6-23 IU/l, oddziałuje na komórki Leydiga w jądrach i tym samym pobudza produkcję testosteronu.

Wszystkie hormony można zbadać za pomocą tradycyjnego badania krwi. Diagnostyką i leczeniem zaburzeń hormonalnych zajmuje się lekarz endokrynolog.

Koenzym Q10 kapsułki Koenzym Q10 to jeden z najważniejszych antyoksydantów. Nie tylko tylko chroni organizm przed wolnymi rodnikami. Bierze on również udział w każdej, podstawowej funkcji komórki ... Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Ganong W., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2018.
2. Wójcicka M., Skrzeczyńska B., Biernacka J., Stanisławska I., Wpływ testosteronu na organizm człowieka, Edukacja Biologiczna i Środowiskowa, 3/2016.
3. Górski J., Fizjologia człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010.