Prącie (łac. penis) to męski narząd płciowy zewnętrzny, służący m.in. do kopulacji oraz wyprowadzania spermy (ejakulat) i moczu przez cewkę moczową przebiegającą centralnie przez tę strukturę. Leży powyżej moszny, do przodu od spojenia łonowego, z którym jest silnie złączone. Diagnostyką i leczeniem chorób prącia zajmuje się lekarz androlog lub wenerolog.
Budowa prącia (budowa penisa)
W budowie prącia wyróżnia się:
- szerszy koniec tylny, nazywany nasadą prącia;
- część główną, środkową, nazywaną trzonem prącia;
- stożkowaty koniec przedni, nazywany żołędzią prącia.
Nasada wraz z tylną częścią trzonu tworzą ustaloną część prącia, ponieważ ukryta pod skórą moszny oraz krocza jest ona nieruchomo połączona z przeponą moczowo-płciową, kośćmi łonowymi oraz spojeniem łonowym. Pozostała część jest wolna i ruchoma, dzięki czemu możliwe jest odbycie satysfakcjonującego stosunku seksualnego.
Trzon prącia posiada powierzchnię górną, nazywaną grzbietem prącia oraz powierzchnię dolną, cewkową. W chwili wzwodu pasmo pośrodkowe powierzchni cewkowej uwypukla się, tworząc podłużną wyniosłość wywołaną cewką moczową. Korzeń prącia jest natomiast mocno schowany pod skórą krocza i utrzymywany stabilnie dzięki więzadłowi wieszadłowemu prącia i więzadłowi procowatemu.
Żołądź prącia posiada kształt stożka, pokrywa go cewkowaty fałd skórny (zdwojenie skóry). Można w nim odróżnić blaszkę zewnętrzną i wewnętrzną, co nazywa się napletkiem. Wierzchołek żołędzi skierowany jest do przodu i posiada pionową szczelinę o nazwie ujście zewnętrzne cewki moczowej. To przewód wyprowadzający zarówno mocz, jak i ejakulat czy spermę.
Ciała jamiste prącia
Wyjątkową strukturą męskiego prącia są ciała jamiste, stanowiące większość jego objętości. Wyłącznie one powodują usztywnienie prącia podczas erekcji. Posiadają walcowaty kształt i leżą obok siebie w płaszczyźnie pośrodkowej. Silnie się ze sobą łączą i ciągną od krocza aż do podstawy żołędzi. Na brzegach bocznych ciał jamistych lokalizują się liczne dopływy żyły grzbietowej prącia. Na poziomie dolnej części spojenia łonowego walcowate ciała jamiste rozgałęziają się na 2 gałęzie, tworząc silne odnogi prącia. Oba ciała jamiste zbudowane są z bardzo mocnej osłonki, tzw. błony białawej oraz ze swoistej tkanki jamistej.
Ciało gąbczaste prącia
Pośrodkowo po stronie dolnej prącia znajduje się ciało gąbczaste, dłuższe i cieńsze od ciała jamistego. Obie struktury łączą się ze sobą tkanką łączną. W ciele gąbczastym wyróżnia się właściwe ciało gąbczaste prącia, opuszkę prącia oraz żołądź prącia. Na przebiegu omawianej struktury znajduje się wąska rynienka, przez którą przebiega cewka moczowa męska.
Prącie – fizjologia
Podczas wzwodu (zwykle będącego efektem podniecenia seksualnego, choć nie zawsze) prącie wyprostowuje się, grubieje i usztywnia. Przy spoczynku jego długość wynosi średnio 10-12 cm, co jest jednak wartością wyjątkowo niestałą. Podczas wzwodu, gdy dochodzi do wypełnienia krwią jego ciał jamistych, długość ta może wynosić 15-17 cm, obwód zaś około 12 cm. W wieku starczym długość prącia w spoczynku fizjologicznie maleje, wynosząc przeciętnie 8-9 cm.
Unaczynienie prącia
Prącie otrzymuje krew tętniczą z 2 źródeł:
- tętnicy sromowej wewnętrznej, odchodzącej od tętnicy biodrowej wewnętrznej;
- tętnic sromowych zewnętrznych, odchodzących od tętnicy udowej.
Ciało jamiste i ciało gąbczaste otrzymują krew wyłącznie z tętnicy sromowej wewnętrznej. Naczynia chłonne prącia tworzą warstwę głęboką i powierzchowną. Większość chłonki odpływa do węzłów chłonnych pachwinowych, niewielka część zaś również do węzłów chłonnych biodrowych wewnętrznych, położonych wewnątrz miednicy.
Unerwienie prącia
Prącie zaopatrywane jest przez nerwy rdzeniowe i nerwy autonomiczne. Nerwy rdzeniowe pochodzą od splotu krzyżowego i drogą nerwu sromowego wiodą włókna odśrodkowe, ruchowe, do mięśnia kulszowo-jamistego i mięśnia opuszkowo-gąbczastego. Prowadzą również włókna dośrodkowe, czuciowe. Z kolei włókna współczulne i przywspółczulne autonomicznego układu nerwowego regulują mechanizm wzwodu prącia.
Polecane produkty:
|
Koenzym Q10 kapsułki
Koenzym Q10 to jeden z najważniejszych antyoksydantów. Nie tylko tylko chroni organizm przed wolnymi rodnikami. Bierze on również udział w każdej, podstawowej funkcji komórki ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom II, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- Słowikowska-Hilczer J., Andrologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2020.
