Moszna (łac. scrotum) zalicza się do narządów płciowych męskich zewnętrznych. To skórny worek znajdujący się pomiędzy odbytem, a prąciem, zawierający wewnątrz przede wszystkim jądra. Dopiero krótko przed urodzeniem lub nawet już po urodzeniu jądra zstępują do moszny z jamy brzusznej.
Budowa moszny
W budowie moszny można zaobserwować wszystkie warstwy przedniej ściany brzucha jako osłonki powrózka nasiennego i jądra, począwszy od skóry, aż do otrzewnej. Są to:
- osłona wewnętrzna – surowicza, pochodzi z otrzewnej ściennej obejmującej wyłącznie jądra;
- osłona mięśniowo-powięziowa – zlokalizowana zewnętrznie od poprzedniej, utworzona przez warstwy ściany brzucha, wspólna dla jąder i powrózka nasiennego;
- osłona zewnętrzna – skórna, stanowi właściwą ścianę moszny.
Osłona mięśniowo-powięziowa składa się ponadto z 3 warstw:
- powięź nasienna wewnętrzna – mocna blaszka łącznotkankowa, zawierająca pasma mięśniówki gładkiej, które stanowią dalszy składnik mięśnia dźwigacza wewnętrznego. Obejmuje całą zawartość moszny: jądra wraz z najądrzami i powrózek nasienny;
- mięsień dźwigacz jądra – tworzy włóknisty układ wieszadłowy, regulujący położenie jąder w mosznie. Prążkowane włókna mięśniowe pochodzą od mięśnia poprzecznego brzucha. Jego praca, a więc unoszenie jąder, odbywa się bez woli człowieka. Może nastąpić np. podczas dotykania wewnętrznej części uda lub nagłych zmian temperatury otoczenia;
- powięź mięśnia dźwigacza jądra – dalszy ciąg powięzi powierzchownej brzucha oraz rozcięgno mięśnia skośnego zewnętrznego brzucha. Nie ma jednak większego znaczenia praktycznego.
Moszna to obszerny, zwisający, luźny i nieparzysty worek, którego ścianę w ścisłym znaczeniu tworzy tylko skóra i tkanka podskórna. Anatomicznie moszna odpowiada wargom sromowym zewnętrznym u kobiet. Pośrodkowo na mosznie zaobserwować można szew nazywany przegrodą moszny. Skóra moszny jest cienka i słabo owłosiona, ciemniej zabarwiona niż pozostałe narządy płciowe. Zawiera liczne gruczoły łojowe i gruczoły potowe.
Moszna – ukrwienie
Mosznę zaopatrują gałęzie mosznowe tylne pochodzące z tętnicy sromowej wewnętrznej, która z kolei odchodzi od dużej tętnicy biodrowej wewnętrznej. Naczynia chłonne moszny prowadzą do węzłów chłonnych pachwinowych.
Moszna – unerwienie
Nerwy zaopatrujące mosznę to:
- gałąź płciowa nerwu płciowo-udowego;
- nerwy mosznowe przednie odchodzące od nerwu biodrowo-pachwinowego;
- nerwy mosznowe tylne odchodzące od nerwu sromowego.
Wyróżnia się także unerwienie autonomiczne pochodzące ze splotu podbrzusznego dolnego.
Funkcje moszny
Moszna jest niezwykle ważnym elementem termoregulacji ciała. Zbyt wysoka temperatura w jądrach prowadzi do ich przegrzewania się, co z kolei znacznie obniża płodność. Wzrost temperatury jąder już o 1 stopień C prowadzi do zaburzeń w produkcji nasienia, obniżając koncentrację plemników nawet o około 40%. Przeciwdziała temu właśnie moszna. W sytuacji ochłodzenia podtrzymuje odpowiednią temperaturę kurcząc się, co powoduje przysunięcie jąder do wnętrza ciała. Wspomaga to mięśniowa błona sprężysta, wyściełająca mosznę od wewnątrz. Kurczenie się jej włókien powoduje marszczenie skóry moszny, co zmniejsza jej powierzchnię i redukuje ucieczkę ciepła. Z kolei rozkurczanie tej błony powoduje wygładzenie moszny, a przez to zwiększenie jej powierzchni i ochłodzenie jąder.
Polecane produkty:
Koenzym Q10 kapsułki
Koenzym Q10 to jeden z najważniejszych antyoksydantów. Nie tylko tylko chroni organizm przed wolnymi rodnikami. Bierze on również udział w każdej, podstawowej funkcji komórki ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, tom II, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- Synak E., Jendraszak M., Skibińska I., Kątniak K., Czarnecka-Kłos R., Sadowska A., Styl życia współczesnego mężczyzny a problem niepłodności, Nowiny Lekarskie, 5/2008.