Androstendion to jeden z podstawowych hormonów steroidowych, należący do grupy androgenów. Syntezowany jest u obu płci pełniąc bardzo ważne funkcje.
Charakterystyka androgenów
Z kory nadnerczy wyizolowano dużą ilość steroidów. Jednak jedynymi steroidami, które są w warunkach prawidłowych wydzielane do krwi krążącej w fizjologicznie istotnych ilościach, są:
- mineralokortykoid – aldosteron;
- glikokortykoidy – kortyzol, kortykosteron;
- androgeny – dehydroepiandrosteron (DHEA), androstendion.
Szybkość wydzielania poszczególnych steroidów może być określona na podstawie ich podawania w małych, znakowanych izotopowo dawkach.
Androgeny syntetyzowane są z cholesterolu na drodze steroidogenezy. Ponadto są wydzielane w sposób dymorficzny – u mężczyzn przez komórki Leydiga jąder, natomiast u kobiet przez jajniki oraz warstwę korową nadnerczy. Istnieją również dowody, że hormony steroidowe mogą być syntetyzowane przez tkankę tłuszczową, skórę oraz, co najbardziej zaskakujące, w ośrodkowym układzie nerwowym.
Androstendion w organizmie człowieka
Poziom tego hormonu różni się w zależności od wieku, płci oraz pory dnia. Jego największe ilości odnotowuje się u osób młodych – nasilona synteza ma miejsce około 7. roku życia, po czym do 30. roku życia rośnie. Po przekroczeniu wieku 30 lat synteza androstendionu stopniowo maleje. Należy wziąć pod uwagę również porę dnia, ponieważ największe ilości hormonu występują w godzinach porannych. Bardzo duże ilości androstendionu odnotowuje się również u kobiet w trakcie comiesięcznego krwawienia, ponieważ pęcherzyk Graafa posiada zdolność jego syntezy.
Ilość androstendionu można bez problemu określić na podstawie badania krwi. Należy jednak pamiętać, aby przed badaniem nie wykonywać wysiłkowych aktywności fizycznych. Kobiety zaś powinny zgłosić się na badanie między 2. a 5. dniem cyklu miesiączkowego.
Normy
Szacuje się, że optymalne stężenie omawianego hormonu u kobiet powinno znajdować się w przedziale 1,4-9,4 nmol/l, z kolei u mężczyzn – w przedziale 2,8-9,8 nmol/l.
Androstendion – nadmiar
Wszelkie odchylenia od norm mogą wskazywać na mniej lub bardziej poważne choroby. Nadmiar androstendionu może świadczyć o:
- przeroście kory nadnerczy;
- nowotworach gonad lub nadnerczy;
- zespole policystycznych jajników;
- zespole Cushinga.
Androstendion – niedobór
Zbyt mała ilość omawianego hormonu we krwi może wiązać się natomiast z:
- infekcjami grzybiczymi, wirusowymi lub bakteryjnymi;
- chorobami autoimmunologicznymi;
- niedoczynnością przysadki mózgowej;
- wrodzoną hipoplazją nadnerczy.
Wyniki morfologiczne należy zatem zawsze skonsultować z lekarzem. W razie konieczności wykona od dokładniejszą, wnikliwszą ocenę pacjenta i skieruje go na dalsze badania.
Bibliografia
- Ganong D., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2017.
- Rudnicka E., Kunicki M., Radowicki S., Stężenie hormonów androgennych oraz 17-hydroksyprogesteronu w surowicy krwi a wzorzec miesiączkowania u pacjentek z zespołem policystycznych jajników, Ginekologia Polska, 81/2010.
- Holka-Pokorska J., Jarema M., Wichniak A., Androgeny – wspólny marker biologiczny zaburzeń snu oraz wybranych dysfunkcji seksualnych?, Psychiatria Polska, 4/2014.
Polecane produkty:
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |