Hormony płciowe żeńskie to niezwykle ważna część życia, ponieważ są niezbędne na każdym jego etapie. Cykl miesiączkowy jest wynikiem procesów, które zaczynają się już w płodzie płci żeńskiej i trwają przez okres dzieciństwa, pokwitania i dojrzewania.
Wazopresyna i oksytocyna
Są to hormony płciowe żeńskie tylnego płata przysadki mózgowej. Wpływają między innymi na kurczliwość mięśni macicy, tkanki mięśniowej gruczołów sutkowych i naczyń krwionośnych, gospodarkę wodną i zużycie tlenu w tkance tłuszczowej.
Hormony steroidowe
Hormony steroidowe (estrogeny, progesteron, androgeny) wytwarzane są przez jajniki. Jajnik produkuje również wiele substancji białkowych, m.in. inhibinę i aktywizynę, które wspomagają procesy dojrzewania oocytów i luteinizacji.
Estrogeny stanowią podstawę hormonów płciowych żeńskich. Wśród nich wyróżnia się trzy podstawowe: estradiol, estron i estriol. Wykazują biologiczne i metaboliczne oddziaływanie na organizm kobiety. Do ich najważniejszych funkcji zaliczamy:
- wpływ na kształtowanie drugorzędowych cech płciowych i trzeciorzędowych cech płciowych;
- wywoływanie zmian wzrostowych w błonie śluzowej macicy;
- zwiększenie pobudliwości skurczowej mięśnia macicy;
- pobudzanie wzrostu nabłonka kanalików w gruczołach sutkowych;
- wpływ na biosyntezę tłuszczów i białek, zwiększenie biosyntezy białek wiążących hormony tarczycy i nadnerczy;
- zwiększenie przepuszczalności błon komórkowych, nawodnienie tkanek, poprawa krążenia krwi, elastyczności błon śluzowych przez zatrzymanie wody w organizmie;
- wpływ na procesy krzepnięcia krwi, poprawę ukrwienia i odżywienia tkanek;
- wpływ na kształtowanie się kobiecej sylwetki, psychikę i emocje, a także na rozmieszczenie tkanki tłuszczowej i miękkość skóry.
Progesteron produkowany jest przez komórki ziarniste dojrzałego pęcherzyka jajnikowego, ciałko żółte, łożysko i korę nadnerczy. Najważniejsze zadania progesteronu obejmują:
- zwiększanie stężenia glikogenu w tkankach;
- zwiększanie wydalania wapnia i fosforu;
- podtrzymywanie ciąży w pierwszym okresie jej trwania;
- umożliwianie implantacji zapłodnionego jaja;
- wywoływanie przemian wydzielniczych w błonie śluzowej macicy;
- przekrwienie, rozpulchnienie i relaksację mięśnia macicy;
- pobudzanie wzrostu pęcherzyków w gruczołach sutkowych;
- obniżanie napięcia mięśni gładkich układu moczowego.
Androgeny z kolei wytwarzane są przez jajniki oraz korę nadnerczy. Wpływają głównie na rozwój męskich cech płciowych – u kobiet wykazują działanie anaboliczne.
Hormony przysadki
Podwzgórze uwalnia hormon GnRH (gonadoliberyna), który pobudza przysadkę do produkcji hormonów folikulotropowego oraz luteinizującego.
Hormon folikulotropowy (FSH) pobudza dojrzewanie pęcherzyków Graafa oraz produkcję estrogenów. Zwiększa także aktywność enzymu odpowiedzialnego za przekształcanie androgenów do estrogenów. Stężenie FSH jest zależne od fazy cyklu menstruacyjnego.
Hormon luteinizujący (LH) pobudza wytwarzanie hormonów w gruczołach płciowych, również jego poziom zależy od fazy cyklu menstruacyjnego. Największe stężenie hormonu luteinizującego występuje podczas ostatnich dni fazy pęcherzykowej powodując wzrost pęcherzyka Graafa i owulację, a także przekształcanie pęcherzyka w ciałko żółte. Jest bardzo ważnym hormonem, gdyż LH pobudza sekrecję progesteronu i estrogenu.
Zobacz również: Co jeść, aby zachować równowagę hormonalną?
Hormony płciowe żeńskie – podsumowanie
Hormony płciowe żeńskief odpowiedzialne są za procesy metaboliczne i funkcje rozrodcze u kobiet. Ich pochodne są stosowane nie tylko w zapobieganiu ciąży, ale także w różnego rodzaju zaburzeniach hormonalnych oraz jednostkach chorobowych z nimi związanych.
Należy dbać, aby ich ilość znajdowała się na odpowiednim poziomie. Dodatkowo warto, aby każda kobieta posiadała podstawową wiedzę na ich temat.
Polecane produkty:
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... | |
Spirulina 100% naturalna
Spirulina platensis - alga o niebiesko-zielonej barwie. Dostarcza kompleks niezwykle ważnych składników odżywczych takich jak m.in. białko, witaminy, minerały, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wspomaga regulację metabolizmu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Janucik W., Ludwiniak M., Regulacja hormonalna w cyklu miesięcznym kobiety, Warszawa.
- Kozłowska J., Rehabilitacja w ginekologii i położnictwie, Akademia Wychowania Fizycznego w Krakowie, Kraków 2006.
- Krajewska N., Żeńskie hormony płciowe i antykoncepcja hormonalna, Gazeta Farmaceutyczna, lipiec-sierpień 2016.