Spiroergometria

Spiroergometria to próba wysiłkowa praktykowana celem analizy wydolności organizmu, najczęściej w kardiologii, choć nie tylko. Wykonywana na bieżni ruchomej lub cykloergometrze stanowi połączenie klasycznej próby wysiłkowej i pomiaru gazów w powietrzu oddechowym, czego rezultatem jest możliwość precyzyjnej analizy odpowiedzi organizmu na wysiłek fizyczny.

Spiroergometria – na czym polega?

Spiroergometria jest badaniem diagnostycznym pozwalającym na analizę następujących parametrów:

• maksymalne pochłanianie tlenu;
• szczytowe pochłanianie tlenu;
• współczynnik wymiany oddechowej;
• odpowiedź wentylacyjna;
• próg beztlenowy;
• punkt kompensacji oddechowej;
• tętno maksymalne dla spalania tkanki tłuszczowej;
• moc (w przypadku próby z wykorzystaniem cykloergometru lub ergometru ręcznego).

Wysiłek fizyczny wykonywany jest przez osobę badaną na bieżni lub cykloergometrze. Obciążenie wysiłkiem kontroluje komputer, zgodnie z protokołem badania. Badanie opiera się na elektrokardiograficznej próbie wysiłkowej z jednoczesnym monitorowaniem ciśnienia tętniczego krwi, czynności serca, zmian odcinka ST, wystąpienia zaburzeń rytmu serca i przewodzenia. Wydychane przez pacjenta powietrze poddaje się ocenie spirometrycznej celem wykrycia ewentualnej obturacji oraz określenia pojemności życiowej płuc. Analizuje się też stężenia tlenu i dwutlenku węgla w wydychanym powietrzu, co zapewnia możliwość dokonania analizy przemian metabolicznych zachodzących w organizmie podczas wysiłku.

Spiroergometria – wskazania

Wydolność fizyczna określana jest jako zdolność do wykonywania ciężkiej lub długotrwałej pracy fizycznej bez szybko narastającego zmęczenia i warunkujących jego rozwój głębszych zmian środowiska wewnętrznego organizmu. To także zdolność ustroju do szybkiego wycofania się ewentualnych zaburzeń homeostazy po zakończeniu wysiłku. Wszystko to mierzy właśnie spiroergometria.

Podstawowe wskazania do jej wykonania można więc przedstawić następująco:

• ocena tolerancji organizmu na wysiłek u osób chorych oraz zdrowych;
• diagnostyka chorób układu krążenia, takich jak niewydolność serca czy arytmia;
• diagnostyka chorób układu oddechowego, takich jak hipoksemia wysiłkowa, astma oskrzelowa;
• ocena wydolności fizycznej u sportowców i osób przygotowujących się do znacznych wysiłków, np. maratonów;
• kwalifikacja pacjenta do zabiegu chirurgicznego, np. do przeszczepu serca.

Zobacz również: Choroby układu oddechowego – fizjoterapia.

Wykonanie tego badania jest przydatne, ponieważ wiele schorzeń (w szczególności tych znajdujących się w początkowych stadiach) ujawnia się dopiero podczas wysiłku fizycznego. Niemożliwe jest więc stwierdzenie ich na podstawie wielu innych, klasycznych badań diagnostycznych. Dodatkowo wyniki spiroergometrii służą do ustalenia programu rehabilitacji, w tym intensywności i częstotliwości ćwiczeń, a także aktywności ruchowej w codziennym życiu pacjenta.

Spiroergometria – przeciwwskazania

Bezwzględne przeciwwskazania do wykonania tego badania są następujące:

• niedawno przebyty zawał serca;
• ostry zator tętnicy płucnej;
• niestabilna dławica piersiowa;
• ciężkie, zaawansowane zaburzenia rytmu serca;
• zaawansowana niewydolność serca;
• ciężkie zwężenie zastawki aortalnej;
• ostre zapalenie mięśnia sercowego lub osierdzia;
• czynne zapalenie wsierdzia;
• niewyrównana nadczynność tarczycy.

Wymienia się też przeciwwskazania względne, takie jak:

• ciężkie nadciśnienie tętnicze;
• zaawansowana choroba płuc;
• znaczne ograniczenia ruchowe;
• niedawno przebyta operacja serca lub płuc.

W przypadku przeciwwskazań względnych jest możliwość wykonania badania. Jednak o tym zawsze decyduje lekarz dokładnie zapoznając się z indywidualnym przypadkiem danego pacjenta.

Zobacz również: Wady serca.

Jak przygotować się do spiroergometrii?

Pacjent w dniu badania powinien być zdrowy i wypoczęty. Rekomenduje się, aby sportowcy i osoby aktywne fizycznie nie wykonywali intensywniejszych treningów na 2 dni przed badaniem. Do badania nie należy przystępować na czczo. Najlepiej sprawdzi się lekki posiłek zjedzony na około 3 godziny przed testem. Palenie papierosów, kawa oraz mocna herbata w dniu badania są niewskazane, ponieważ mogą znacząco zaburzyć wyniki.

	Mata do akupresury (mata z igłami) Mata do akupresury posiada specjalne igły. Ma działanie terapeutyczne i wykorzystywana jest na różne okolice ciała w celu zmniejszenia bólów, regulacji napięcia mięśniowego i wielu innych schorzeń. Zobacz więcej...
	Mata z kolcami Mata z kolcami została wykonana z materiałów wytrzymałych i odpornych, a zarazem bezpiecznych. Regularnie stosowana w domowym zaciszu, niweluje liczne dolegliwości bólowe. Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Balsam P., Szmit S., Opolski G., Ergospirometria w rehabilitacji kardiologicznej, Kardiologia po Dyplomie, 9/2009.
2. Szalewska D., Szalewski A., Niedoszytko P., Ergospirometria jako unikatowe narzędzie w diagnostyce różnicowej duszności pochodzenia sercowego u pacjentów poddawanych rehabilitacji kardiologicznej, Choroby Serca i Naczyń 2013, tom 10, nr 4, 220–223.
3. Kurpesa M., Jerka K., Bortkiewicz A., Spiroergometryczna próba wysiłkowa – zastosowanie w kardiologii i medycynie pracy, Medycyna Pracy 2014;65(5):665–674.