Zaburzenia rytmu serca (inaczej: arytmia) dotyczą nieprawidłowej, nierównej czynności mięśnia sercowego, co może mieć mniej lub bardziej poważne konsekwencje zdrowotne. Tego typu problemy są częste zwłaszcza u dzieci. Diagnostyką i leczeniem zajmuje się lekarz kardiolog.
Rodzaje zaburzeń rytmu serca
Wyróżnia się rytmy wolne (bradyarytmie) w postaci bloku przedsionkowo-komorowego i śródkomorowego oraz rytmy szybkie (tachyarytmie) w postaci arytmii nadkomorowych i komorowych. Dodatkowe pobudzenia nadkomorowe przeważnie przybierają postać pojedynczych pobudzeń, choć mogą występować jako nietrwały częstoskurcz przedsionkowy lub migotanie przedsionków / trzepotanie przedsionków. Komorowe zaburzenia rytmu serca występują w postaci łagodnych częstoskurczów komorowych, częstoskurczów komorowych po zawale serca, u chorych z kardiomiopatią. Migotanie przedsionków jest najczęstszą tachyarytmią nadkomorową, a jednocześnie najczęstszą arytmią występującą w praktyce klinicznej.
Zaburzenia rytmu serca – objawy
Zaburzenia rytmu serca mogą występować bezobjawowo lub powodować objawy, najczęściej są to:
- zawroty głowy;
- brak oddechu;
- wahania ciśnienia tętniczego;
- zmęczenie;
- ból w klatce piersiowej.
Pacjent może zgłaszać uczucie dyskomfortu i określać je jako kołatanie serca. Mogą pojawiać się mroczki przed oczami, zaburzenia pamięci i koncentracji, pogorszenie tolerancji wysiłku fizycznego, omdlenie (zespół MAS). Arytmie określane są przez pacjentów jako niemiarowe uderzenia serca, wypadanie rytmu i często łączą się z uczuciem niepokoju.
Zaburzenia rytmu serca – przyczyny
Do wystąpienia zaburzeń rytmu serca prowadzić mogą:
- nadciśnienie tętnicze;
- zaburzenia elektrolitowe;
- wady zastawkowe;
- cukrzyca;
- choroba niedokrwienna serca;
- kardiomiopatie;
- zapalenie mięśnia sercowego i osierdzia;
- przebyte operacje serca;
- zespół chorego węzła zatokowego;
- zespół preekscytacji;
- nadczynność tarczycy;
- bezdech senny;
- ostre zakażenie;
- choroby płuc;
- znieczulenie ogólne;
- przyjmowane niektóre substancje i leki – alkohol, kofeina, tlenek węgla, β2-mimetyki).
Dodatkowo nierzadko wskazuje się na uwarunkowania genetyczne arytmii. Przykładem jest zespół Wolffa-Parkinsona-White’a – choroba przebiegająca z obecnością przynajmniej jednego połączenia przedsionkowo-komorowego, omijającego węzeł przedsionkowo-komorowy, zdolnego do przewodzenia impulsów elektrycznych. U małych dzieci do arytmii mogą predysponować wady zastawek serca o charakterze wrodzonym.
Zaburzenia rytmu serca – diagnostyka
Złotym standardem rozpoznania zaburzeń rytmu serca jest Holter EKG oraz ECHO serca. EKG wykonuje się celem analizy czynności serca i wykrycia nieprawidłowości, z kolei ECHO serca pozwala ocenić przepływ krwi w jamach serca, naczyniach krwionośnych, jak również umożliwia obserwację budowy i pracy serca. Uzupełniająco powinno się wykonać RTG klatki piersiowej, a jeśli problemy sercowe są bardzo poważne, kardiolog rozważa wykonanie angiografii.
Zaburzenia rytmu serca – leczenie
W leczeniu arytmii stosuje się leki, przeważnie beta-blokery obniżające częstotliwość akcji serca i jego kurczliwość, w efekcie czego zaczyna ono pracować miarowo. U niektórych pacjentów wykonuje się zabiegi kardiochirurgiczne, np. wstawienie sztucznej zastawki serca, u innych zaś wszczepia się rozrusznik serca. Podstępowanie zawsze zależy od przyczyny choroby. Jeśli arytmia wiąże się z chorobą przewlekłą ogólnoustrojową, należy dążyć do jej ustabilizowania.
Czy zaburzenia rytmu serca są niebezpieczne?
Przy groźnych zaburzeniach pracy serca może dojść do zasłabnięcia, utraty przytomności, a nawet śmierci. Nierzadkie są również poważne powikłania krążeniowe. Dlatego każdy przypadek zaburzenia rytmu serca powinien być przeanalizowany przez kardiologa i wymaga odpowiedniego leczenia.
Polecane produkty:
![]() |
Omega 3
Olej Omega 3 to czysty, 100% naturalny produkt pozyskiwany z rośliny o nazwie Pachnotka zwyczajna (Perilla frutescens). Tłoczony jest na zimno co sprawia, że zachowuje wszystkie, cenne składniki. Stanowi m.in. wsparcie dla mózgu ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kózka M., Majda A., Rumian B., Uwarunkowania napadowych zaburzeń rytmu serca u pacjentów hospitalizowanych w oddziale kardiologii, Hygeia Public Health, 1/2015.
- Jaszczyszyn E., Panaszek B., Podstawy elektrofizjologiczne, przyczyny i klasyfikacja zaburzeń rytmu serca – implikacje rokownicze i terapeutyczne, Family Medicine & Primary Care Review, 4/2013.
- Hoffman P., Ponikowski P., Witkowski A., Lipiec P., Kardiologia – podręcznik Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego, Wydawnictwo Via Medica, Gdańsk 2019.