Eksperyment medyczny może dotyczyć zarówno człowieka zdrowego, jak i chorego. Prowadzi się go celem osiągnięcia i monitorowania korzyści, które można uzyskać, wdrażając różne techniki leczenia (farmakologiczne, niefarmakologiczne, operacyjne i inne). Najczęściej grupy badawcze są dość spore, co pozwala na rzetelne porównanie wyników.
Eksperyment medyczny – na czym polega?
Zgodnie z definicją, eksperyment medyczny to działania związane z badaniem zastosowania nowych lub częściowo zbadanych metod diagnostycznych, leczniczych bądź profilaktycznych. Cechy charakterystyczne eksperymentów medycznych można przedstawić następująco:
- grupa docelowa – ludzie (tego typu badania z reguły prowadzi się na ludziach, przy czym ich wiek czy płeć nie mają tu większego znaczenia), leki, suplementy diety, wyroby medyczne, metody terapeutyczne, metody diagnostyczne;
- rodzaj badania – eksperyment medyczny może być eksperymentem leczniczym bądź wyłącznie badawczym.
Warto jednak zaznaczyć, że grupą badawczą mogą być nie tylko żywi ludzie, ale również tkanki pobrane z ich organizmów (tkanki pochodzenia ludzkiego, np. materiał genetyczny pobrany w celach naukowych).
Eksperymentem medycznym leczniczym określa się takie badanie, w którym celem jest osiągnięcie bezpośredniej korzyści dla uczestników badania. Dąży się więc głównie do polepszenia stanu zdrowia poprzez wprowadzenie nowych albo częściowo wypróbowanych metod diagnostycznych, leczniczych, ewentualnie profilaktycznych. Zwykle badania prowadzi się wówczas na ludziach, u których dotychczasowe leczenie nie było skuteczne lub nie przyniosło oczekiwanych rezultatów.
Dla porównania eksperyment medyczny badawczy ma na celu przede wszystkim rozszerzenie aktualnej, medycznej wiedzy. Uczestnikami mogą być zarówno osoby chore, jak i zdrowe. Jednak mimo tego takie badania muszą spełniać odpowiednie kryteria. Eksperyment badawczy może być przeprowadzony, gdy udział w nim nie wiąże się z ryzykiem bądź ryzyko to jest minimalne i nie pozostaje w dysproporcji do możliwych pozytywnych rezultatów takiego eksperymentu.
Co to jest badanie kliniczne?
Badanie kliniczne jest specyficzną formą eksperymentu medycznego – można stwierdzić, że jest jego podtypem. Prowadzi się je w celu zidentyfikowania działań niepożądanych, potwierdzenia klinicznych skutków działania produktu badanego. Rozwija wiedzę medyczną. Do każdego rodzaju eksperymentu medycznego prowadzonego na ludziach (także w przypadku badań klinicznych) niezbędna jest zgoda uczestników przed przystąpieniem do jakichkolwiek działań.
Przykład eksperymentu medycznego
Bibliografia
- Rozwadowska E., Krajewska-Kułak E., Van Damme-Ostapowicz K., Eksperyment medyczny na ludziach w świetle prawa.
- Badanie kliniczne a eksperyment medyczny. Broszura Iinformacyjna, Agencja Badań Medycznych.