Kwas hialuronowy (HA) znany jest również jako hialuronian. To węglowodan, a zwłaszcza mukopolisacharyd występujący naturalne w organizmie człowieka. W momencie gdy nie wiąże się z innymi cząsteczkami wiąże się z wodą, nadając jej sztywno-lepką konsystencję podobną do galaretki.
Kwas hialuronowy – charakterystyka
Ten lepki żel jest jednym z najczęściej badanych substancji w medycynie, głównie w ortopedii i chirurgii oka. Jego funkcja w organizmie to m.in.:
- wiązanie wody;
- smarowanie ruchomych części ciała takich jak połączenia kości i mięśni.
Jego konsystencja sprawia, że jest wykorzystywany w produktach kosmetycznych do pielęgnacji skóry (np. balsamy czy kremy). Ze względu na to, że kwas hialuronowy jest jednym z najbardziej hydrofilowych cząsteczek w przyrodzie może korzystnie wpływać na ludzki organizm. Z wiekiem lepkość płynu stawowego jest coraz mniejsza. Pomaga on więc utrzymać prawidłowe smarowanie i amortyzację w stawach.
Kwas hialuronowy został użyty po raz pierwszy w 1942 roku, kiedy Endre Balazs wnioskował o patent jego użycia jako substytut białka jaja w produktach piekarniczych. Jego odkrycie było naprawdę niezwykłe, ponieważ u żadnej innej cząsteczki nie stwierdzono tak korzystnych właściwości dla ciała ludzkiego.
Struktura chemiczna
Kwas hialuronowy jest naturalnie wytwarzany w ludzkim ciele. Chemicznie klasyfikowany jest jako glikozaminoglikan (GAG). W organizmie kwas hialuronowy jest dużą cząsteczką o dużej masie cząsteczkowej. Cząsteczka składa się z powtarzających się sekwencji dwóch zmodyfikowanych cukrów prostych (kwas glukuronowy i inne N acetyloglukozaminy). Ponadto związki te są ujemnie naładowane. Odpychając się wytwarzają wyjątkowo długie (jak na cząsteczki) cząsteczki HA, które z kolei wytwarzają dużą lepkość potrzebną do smarowania. Jest ona odporna na ściskanie oraz pozwala stawom i skórze zachować dobrą kondycję, a także ochronę.
Kwas hialuronowy w organizmie
Kwas hialuronowy znajduje się naturalnie w prawie każdej komórce w organizmie. Wysokość stężenia zależy od miejsca w ciele. W każdym miejscu kwas hialuronowy ma inną funkcję. Niestety HA ma również okres półtrwania, który trwa mniej niż 3 dni. Z tego względu konieczne jest, aby ciągle uzupełniać jego ilości, a ta zdolność z wiekiem niestety jest coraz mniejsza. Poniżej znajdują się niektóre z obszarów w ludzkim ciele, gdzie kwas hialuronowy jest obecny oraz gdzie jest potrzebny dla zachowania prawidłowych funkcji anatomicznych takich np. jak ruch, a nie ma go tam w wystarczających ilościach.
Kości i chrząstki
Kwas hialuronowy znajduje się we wszystkich strukturach chrzęstnych i kostnych w całym organizmie. Obie te konstrukcje zapewniają sprężystą strukturę ciała ludzkiego. Chrząstka szklista (nazwa związana z kolorem bezbarwnym – kwas hialuronowy) znajduje się na końcach kości długich, w którym to miejscu występuje przegub (zgięcie) oraz amortyzacja dla kości. Chrząstka szklista cechuje się dużą odpornością na zużycie. Czubek nosa, połączenie żebra z mostkiem, krtań czy chrząstka nośna tchawicy i oskrzeli w płucach jest utworzona przez właśnie tę chrząstkę szklistą charakteryzującą się dużą odpornością.
Stawy
Nasze stawy takie jak łokcie czy kolana są otoczone przez membranę tzw. błonę maziową, która tworzy „kapsułę” wokół końców dwóch łączących się kości np. kość udowa i kość piszczelowa. Membrana ta wydziela płyn stawowy (maź). Maź stawowa jest lepkim płynem o konsystencji podobnej do oleju silnikowego. Posiada wiele funkcji, ale głównie wpływa na elastyczność połączeń. Drugą z ważniejszych funkcji mazi w stawie jest przedostanie się, odżywienie chrząstki, a także usunięcie zbędnych „odpadów” z torebki stawowej.
Zobacz również: Kwas hialuronowy – sposób na ból w stawach?
Ścięgna i więzadła
Tkanka łączna znajduje się w całym w ludzkim organizmie. Robi o wiele więcej niż tylko łączy części ciała, ponieważ ma wiele form i funkcji. Jej główną funkcją jest wiązanie, wspieranie, ochrona i izolacja. Jednym z przykładów tkanki łącznej są struktury ciała przypominające linę, które łączą mięśnie z kośćmi (ścięgna) oraz kości z kośćmi (więzadła).
Wszystkie tkanki składają się z 3 elementów konstrukcyjnych:
- substancja podstawowa (kwas hialuronowy);
- rozciągliwe włókna kolagenu;
- elastyny.
Wszystkie główne tkanki organizmu składają się w większości z żywych komórek podstawnych i nieożywionej substancji podstawnej, kwasu hialuronowego, który oddziela i wyściela żywe komórki tkanki łącznej. Dzięki temu (oddzieleniu) tkanki są w stanie ponosić duże przeciążenia, wytrzymać napięcie i znosić nadużycia. Żadna inna tkanka nie ma takich właściwości. Wszystko to jest możliwe dzięki obecności kwasu hialuronowego i jego zdolności do formowania galaretowatego płynu (substancji podstawnej).
Skóra głowy i mieszki włosowe
Struktura głowy jest identyczna z tkanką skóry, która znajduje się na całym ciele. Skóra głowy posiada około 100 000 mieszków włosowych, z których wyrastają włosy. Włosy jak również mieszki włosowe są pochodną tkanki skóry.
Wyróżniamy 2 warstwy skóry:
- naskórek (warstwa zewnętrzna), który powoduje powstanie bariery ochronnej ciała, ale ma jeszcze inne funkcje;
- warstwę głęboką, która stanowi większą część skóry i gdzie znajduje się mieszek włosowy. Ta warstwa skórna składa się z tkanki łącznej i z galaretowatej cieczy o właściwościach zapewniających wsparcie, odżywienie i nawilżenie głębokich warstw skóry głowy. Rezultatem są zdrowe i lśniące włosy oraz nawilżona skóra głowy. Oczywiście wszystko to jest możliwe dzięki obecności kwasu hialuronowego w skórze głowy.
Usta
Usta zbudowane są z mięśnia okrężnego pokrytego skórą. Warstwa skórna warg składa się głównie z tkanki łącznej i jej składowych: kwasu hialuronowego i kolagenu, które to nadają kształt i wypełnienie wargom. HA wiążąc wodę tworzy galaretowaty płyn, który nawilża otaczające tkanki. Kolagen odpowiedzialny jest za spojenie skóry ust, sprawia, że są one odżywione. Rezultat to dobrze nawilżone i zdrowe usta o pełnym kształcie, które są dobrze chronione przed środowiskiem zewnętrznym.
Zobacz również: Kwas hialuronowy w kosmetyce.
Oczy
Kwas hialuronowy w bardzo dużej ilości skoncentrowany jest w wewnętrznej części gałki ocznej. Ciałko szkliste we wnętrzu oka składa się prawie w całości z kwasu hialuronowego i posiada strukturę lepkiego żelu. Żel ten działa jak amortyzator wstrząsów dla oka, a także służy do transportu składników odżywczych do gałki ocznej. HA jest wstrzykiwany bezpośrednio do oka podczas zabiegów chirurgicznych w celu utrzymania prawidłowego kształtu i konsystencji.
Mówi się, że po 5 dekadzie życia nasze oczy przestają wydzielać kwas hialuronowy niezbędny do prawidłowego widzenia. Wówczas zmienia się struktura siatkówki i ciałka szklistego. Oddzielają się od siebie, a w momencie gdy elastyczne włókna je spajające zbyt mocno się naciągają, może dojść do oderwania siatkówki od naczyniówki.
Dziąsła
Dziąsła składają się z gęstej tkanki włóknistej (więzadeł), które zabezpieczają zęby znajdujące się w kościach szczęki. Tkanka łączna składa się z tkanki włóknistej, która otoczona jest przez kwas hialuronowy (macierz zewnątrzkomórkowa). Bez obecności HA dziąsła byłyby w złej kondycji, co naraża na różnego rodzaju choroby. Dzięki jego obecności zapewniona jest wytrzymałość na rozciąganie tkanki włóknistej, która mocuje zęby na miejscu i powoduje nawilżenie, a także odżywienie. W rezultacie mamy zdrowy i piękny uśmiech.
Skóra
Skóra jest największym „narządem” w ludzkim organizmie, który zawiera około 15% masy ciała. W przybliżeniu około 50% kwasu hialuronowego w organizmie występuje w skórze. Kwas hialuronowy i kolagen są niezbędne do utrzymania warstw i struktury skóry. Obie te substancje odżywiają i nawilżają, a także nadają skórze jędrność.
Rozważmy kwas hialuronowy jako wodę, która utrzymuje kolagen wilgotny i elastyczny. Kolagen jest stale otoczony i odżywiony przez HA (galaretowatą substancję). Młoda skóra jest gładka i bardzo elastyczna, ponieważ zawiera wysokie stężenie kwasu hialuronowego, który pomaga utrzymać ją zdrową i piękną. W momencie, gdy starzejemy się, nasze ciało traci zdolność do utrzymania takiego samego stężenia (HA) w skórze. Wraz ze spadkiem poziomu kwasu hialuronowego w skórze tracimy zdolność do zatrzymywania w niej wody. Wynikiem tego jest fakt, że skóra staje się coraz bardziej sucha i traci zdolność do utrzymania nawodnienia. Kwas hialuronowy działa jak wypełniacz przestrzeni poprzez wiązanie wody, utrzymując w ten sposób skórę wolną m.in. od zmarszczek.
Więcej informacji na temat kwasu hialuronowego znajdą Państwo na stronie www.hakwashialuronowy.pl
Polecane produkty:
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... | |
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Korzeniowska K., Pawlaczyk M., Kwas hialuronowy – nie tylko kosmetyk, Farmacja współczesna, 7/2014.
- Wilk-Jędrusik M., Kwas hialuronowy w dermatologii estetycznej i kosmetologii: intradermoterapia, suplementacja doustna oraz aplikacja zewnętrzna, Poznań 2013.
- Olejnik A., Gościańska J., Nowak I., Znaczenie kwasu hialuronowego w przemyśle kosmetycznym i medycynie estetycznej, Chemik, 2/2012.