Rwa udowa należy do zespołów korzeniowych i jest konsekwencją drażnienia nerwu udowego. Najczęściej to wynik zaburzeń i schorzeń w obrębie kręgosłupa lędźwiowego (L2-L4). Drażniony w przypadku rwy udowej nerw należy do największych nerwów splotu lędźwiowego. Jego włókna pochodzą z segmentów L2, L3 i L4, a sporadycznie z L1 lub z L5.
Rwa udowa – objawy
Najbardziej znanymi objawami zespołów korzeniowych są:
- ból o charakterze korzeniowym (silny, jednostronny i promieniujący przez kończynę, jego charakterystyczną cechą jest nasilanie przy kichaniu czy wykonywaniu prób rozciągania nerwu);
- segmentarna niedoczulica lub brak czucia;
- mrowienie, cierpnięcie i niedowłady mięśni unerwianych przez dany segment;
- brak lub osłabienie odruchów ścięgnistych.
Diagnostyka rwy udowej
Rwa udowa może zostać stwierdzona na podstawie badania RTG, tomografii komputerowej, rezonansu magnetycznego kręgosłupa lub badania elektromiograficznego. Fizjoterapeuta może jednak znacznie wcześniej ocenić, czy dolegliwości bólowe związane są z nerwem udowym i czy wskazują na rwę. W tym celu wykonuje test rozciągowy nerwu udowego:
- Objaw Mackiewicza – jest to objaw charakterystyczny dla rwy udowej występujący podczas wykonywania testu rozciągowego. Pacjent leży na brzuchu, a fizjoterapeuta biernie zgina kończynę dolną w stawie kolanowym. Objaw jest dodatni gdy na przedniej części uda badanej kończyny pojawi się promieniujący ból.
Rwa udowa – leczenie
W trakcie leczenia rwy udowej wykorzystuje się określone metody fizjoterapeutyczne. Należą do nich m.in.:
Masaż leczniczy
Pacjent leży na brzuchu. Na początku masaż wykonuje się bardzo delikatnie i spokojnie. Przebiega on następująco:
- Głaskanie pośladków i odcinka lędźwiowego grzbietu – wykonywane całymi powierzchniami dłoniowymi obu rąk. Kierunek ruchu odbywa się od dolnej części pośladka aż do lędźwi. W fazie końcowej ręce rozchodzą się na boczną stronę grzbietu.
- Rozcieranie punktowe – stosowane na odcinku lędźwiowo-krzyżowym kręgosłupa.
- Rozcieranie odcinka lędźwiowego grzbietu – wykonywane opuszkami palców jednej ręki, natomiast druga ręka obciąża rękę masującą. Odbywa się ono ruchami okrężnymi pasmo po paśmie. Efektem jest objęcie masażem całego odcinka lędźwiowego grzbietu po obu stronach kręgosłupa.
- Rozcieranie pośladków – odbywa się za pomocą dłoni zaciśniętej w pięść, która wykonuje ruchy obrotowe w nadgarstku.
- Ugniatanie – chwytem szczypcowym oburącz i naprzemiennie od pośladków do góry.
- Ugniatanie punktowe – w tej samej okolicy co rozcieranie punktowe.
- Piłowanie małe i duże – na odcinku lędźwiowo-krzyżowym kręgosłupa.
- Wibracja pośladków i grzbietu.
- Ugniatanie pośladków – tylko po stronie chorej.
Konieczny jest również masaż przednio-bocznej strony uda oraz w okolicach stawu kolanowego.
Fizykoterapia
Fizykoterapia jest niezwykle pomocna w przypadku rwy udowej. Zmniejsza dolegliwości bólowe oraz rozluźnia obecne napięcia struktur organizmu. Do najczęściej stosowanych zabiegów zalicza się:
- ultradźwięki;
- laseroterapię;
- magnetoterapię;
- światłolecznictwo.
Można również zastosować niektóre zabiegi z elektrolecznictwa, na przykład TENS o działaniu przeciwbólowym. Pomocnym zabiegiem balneologicznym są również kąpiele siarczkowo-siarkowodorowe.
Zobacz również: Kąpiele lecznicze jako element medycyny uzdrowiskowej.
Terapia manualna
Niekiedy stosuje się również terapię manualną, która ma na celu mobilizację stawów międzykręgowych oraz krzyżowo-biodrowych.
Zobacz również: Nastawianie kręgosłupa – czym naprawdę jest?
Kinesiotaping
Warto wspomnieć o kinesiotapingu, który jest nieinwazyjną, stosunkowo tanią i szybką metodą. Dodatkowo jest bezpieczna i podtrzymująca efekty uzyskane podczas przeprowadzonej fizjoterapii, co wpływa na uśmierzanie dolegliwości bólowych.
Zobacz również: Jak oklejać plastrami do kinesiotapingu?
Inne metody
W przypadku rwy udowej należy wzmacniać mięśnie grzbietu i brzucha. Z tego względu zaleca się ćwiczenia, gimnastykę korekcyjną oraz regularne pływanie. Aktywność fizyczna zmniejszy ryzyko wystąpienia przykrych dolegliwości związanych ze tego rodzaju schorzeniem. Należy także zapoznać się z pozycjami przeciwbólowymi. Jedną z nich jest np. leżenie na plecach z wałkiem lub zwiniętym kocem pod kolanami oraz poduszką pod głową i łopatkami.
Polecane produkty:
Plastry do kinesiotapingu
Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej... | |
Plastry kinesiotaping
Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Magiera L., Klasyczny masaż leczniczy, BIO-STYL, Kraków 2006.
- Kwolek A., Fizjoterapia w neurologii i neurochirurgii, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- Pawelec R., Szczuka E., Laber W., Metodyka masażu w odnowie biologicznej, AGIW, Wrocław 2008.