Ból miednicy może dotyczyć zarówno kobiet (choć nieco częściej), jak i mężczyzn, a jego przyczyny bywają rozmaite. Dlatego w pierwszej kolejności należy zwrócić się do lekarza rodzinnego, który pokieruje pacjenta do konkretnego specjalisty, np. ortopedy, ginekologa, urologa i innych.
Ból miednicy – przyczyny
Częstym problemem w medycynie jest przewlekły zespół bólowy miednicy mniejszej, definiowany jako ból o charakterze przerywanym lub stałym, umiejscowiony w okolicy podbrzusza lub miednicy, trwający nieprzerwanie przynajmniej 6 miesięcy i niezwiązany jedynie z menstruacją, stosunkiem seksualnym lub ciążą. Dokładne przyczyny tej patologii nie zostały w pełni poznane, zaś do czynników ryzyka zalicza się m.in.:
- bolesne miesiączkowanie u kobiet lub wczesna pierwsza miesiączka;
- nadużywanie alkoholu;
- przebyte cięcie cesarskie;
- zespół napięcia przedmiesiączkowego;
- dokonana aborcja;
- choroby przewlekłe, zwłaszcza dotyczące jamy brzusznej.
Powyższe czynniki ryzyka mogą być również przyczyną zwykłego bólu miednicy, nie o charakterze przewlekłym. Pozostałe możliwe przyczyny bólu miednicy to:
- zrosty pooperacyjne po przebyciu zabiegów chirurgicznych w obrębie jamy brzusznej lub miednicy;
- endometrioza;
- śródmiąższowe zapalenie pęcherza moczowego;
- zapalenie nerek;
- zapalenie przydatków u kobiet;
- skręt jąder lub skręt jajnika;
- zablokowanie stawu krzyżowo-biodrowego;
- przepuklina kręgosłupa w odcinku lędźwiowym lub na poziomie L5-S1;
- urazy kości ogonowej lub kości krzyżowej;
- rozejście się spojenia łonowego u kobiet w ciąży lub po porodzie;
- owulacja;
- choroby weneryczne;
- zespół jelita drażliwego, wrzodziejące zapalenie jelita grubego i inne nieswoiste stany zapalne jelit;
- niestrawność i zaburzenia trawienia;
- alergie pokarmowe;
- hemoroidy;
- wulwodynia;
- pochwica;
- westybulodynia;
- guzy jajników lub nowotwory miednicy mniejszej;
- wzmożone napięcie mięśni dna miednicy u obu płci;
- mięśniaki macicy u kobiet.
Ból miednicy może być również dolegliwością psychogenną, co oznacza, że w rzeczywistości nie ma konkretnych przyczyn chorobowych go wywołujących, lecz wiąże się z psychiką pacjenta. Diagnozuje się go, gdy wyniki wszelkich wykonywanych badań są prawidłowe, jednak pacjent w dalszym ciągu zgłasza dolegliwości. Czynnikami ryzyka takiej sytuacji są:
- depresja;
- stan lękowy;
- paranoja;
- zaburzenia osobowości;
- stres emocjonalny;
- zespół stresu pourazowego;
- upośledzenie czynności układu nerwowego (dokładniej: nerwów unerwiających miednicę) w związku ze spadkiem aktywności układu dopaminergicznego, układu serotoninergicznego i układu opioidoergicznego, nadczynnością komórek tucznych i układu bólowego obwodowego i ośrodkowego, jak również przewlekle podwyższonym poziomem glikokortykoidów.
Ból miednicy – objawy
Ból miednicy może mieć różny charakter. Bardzo często jest tępy, rozlany na całą miednicę, nie sposób określić jego ogniska. Taki ból dotyczy głównie patologii przewlekłych lub pochodzących z powięzi. Ból ostry i dobrze zlokalizowany może wynikać np. z zablokowania stawów krzyżowo-biodrowych czy złamań kości. Nierzadko dolegliwościom bólowym towarzyszą inne objawy, których określenie pozwala zawęzić obszar poszukiwań przyczyn. Przykładowo wysypka na genitaliach z dużym prawdopodobieństwem wskazuje na chorobę weneryczną, zaś promieniowanie do kończyny dolnej – na problemy z krążkami międzykręgowymi lub mięśniowy ucisk nerwów.
Zobacz również: Algometr.
Diagnostyka bólu miednicy
Diagnostyka bólu miednicy składa się z wielu etapów, w zależności od podejrzeń lekarza. W pierwszej kolejności wyklucza się urazy ortopedyczne, ponieważ w tym celu wystarczy zrobić RTG bądź tomografię komputerową miednicy. Badania bakteriologiczne mogą być przydatne w diagnostyce infekcji bakteryjnych, zaś rezonans magnetyczny – przy podejrzeniu guzów. Następnym etapem jest laparoskopia, rekomendowana głównie przy podejrzeniach organicznych w miednicy (zwykle ze wskazań ginekologicznych u kobiet).
Zobacz również: Sensytyzacja.
Ból miednicy – leczenie
W leczeniu bólu miednicy doraźnie stosuje się farmakoterapię: NLPZ, paracetamol, ostatecznie opioidy, leki hormonalne, przeciwdepresyjne bądź antybiotyki (przy infekcjach bakteryjnych). W tym samym czasie dąży się do wyleczenia przyczyny bólu miednicy, jeśli tylko jest to możliwe. Przykładowo przy zaburzeniach w obrębie mięśni dna miednicy zastosowanie znajduje fizjoterapia uroginekologiczna, podobnie jak przy bolesnych miesiączkach, zespole policystycznych jajników, endometriozie czy bolesnych owulacjach. Z kolei przy bólu psychogennym pomocy szuka się u psychoterapeuty bądź psychiatry.
Polecane produkty:
Omega 3
Olej Omega 3 to czysty, 100% naturalny produkt pozyskiwany z rośliny o nazwie Pachnotka zwyczajna (Perilla frutescens). Tłoczony jest na zimno co sprawia, że zachowuje wszystkie, cenne składniki. Stanowi m.in. wsparcie dla mózgu ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Graziottin A., Psychogenne przyczyny przewlekłego bólu miednicy oraz jego wpływ na stan psychiczny pacjentki.
- Siemaszko E., Jakubów P., Kobylec M., Kondracka J., Przewlekły zespół bólowy miednicy mniejszej u kobiet – co wiemy o skuteczności leczenia?, Ból 2022, Tom 23, Nr 1, s. 26-36.
- Robak-Chołubek D., Sobstyl M., Malec K., Jakiel G., Zespół bólowy miednicy mniejszej, Przegląd Menopauzalny, 2/2007.