Pęcherz moczowy (łac. vesica urinaria) stanowi zbiornik mięśniowy, do którego nieustannie kroplami ścieka mocz z obu moczowodów. Następnie mocz zostaje co jakiś czas wydalany na zewnątrz przez cewkę moczową. Struktura ta należy to układu moczowo-płciowego.
Pęcherz moczowy – budowa
W budowie anatomicznej pęcherza moczowego wyróżnia się:
- szczyt;
- trzon;
- dno.
Szczyt jest szczególnie widoczny w pęcherzu wypełnionym. Przedłuża się w więzadło pępkowe pośrodkowe. Ze szczytem łączy się trzon pęcherza. Na biegunie przeciwległym od szczytu leży dno pęcherza, do którego z tyłu uchodzą z obu boków moczowody, a do przodu znajduje się cewka moczowa.
W pęcherzu wypełnionym odróżniamy powierzchnię przednią i tylną oraz dwie boczne. Grubość ściany pęcherza jest taka sama z przodu i z tyłu wynosząc mniej więcej 6 mm. Ściana składa się z 3 warstw, które stanowią błony:
- surowicza;
- zewnętrzna;
- mięśniowa.
Ponadto w budowie anatomicznej tego narządu wyróżnia się następujące mięśnie:
- wypieracz pęcherza;
- zwieracz pęcherza;
- łonowo-pęcherzowy;
- pęcherzowo-maciczny;
- odbytniczo-pęcherzowy.
Zwieracz pęcherza jest antagonistą wypieracza. Posiada on własne silne napięcie, które mocno zamyka cewkę moczową, wówczas mocz nie może odpływać. Jeżeli mięśniówka ściany pęcherza zbyt silnie się napina, odruchowo zmniejsza się napięcie zwieracza gładkiego i mocz może odchodzić. Podsumowując, mocz możne odpłynąć tylko wtedy, kiedy następuje całkowite rozluźnienie całej mięśniówki cewki moczowej.
Trójkąt pęcherza
W ujściach moczowodów i w ujściu wewnętrznym cewki moczowej błona śluzowa pęcherza przedłuża się bezpośrednio w błonę śluzową tych tworów. Następnie ujścia te ograniczają położony na dnie pęcherza, nieco wyniosły, gładki trójkąt pęcherza. W tym równoramiennym, a często równobocznym trójkącie podstawa skierowana jest ku tyłowi, wierzchołek do przodu. Oba końce podstawy utworzone są przez prawy i lewy fałd moczowodowy, wywołany wniknięciem moczowodu. Ponadto na każdym z tych fałdów leży ujście moczowodu.
Pęcherz moczowy – położenie
U dorosłej osoby pęcherz moczowy znajduje się w miednicy mniejszej ku tyłowi od spojenia łonowego. Położenie opisuje się w zależności od płci, w związku z tym u mężczyzny znajduje się do przodu od odbytnicy, u kobiety zaś między odbytnicę, a pęcherz wsuwa się macica i pochwa.
Wypełniony pęcherz wystaje nad spojenie łonowe i unosi otrzewną z przedniej ściany brzucha. Umożliwia to dotarcie operacyjne tą drogą do pęcherza.
Unaczynienie
Unaczynienie pęcherza moczowego pochodzi z jednego źródła, jakim jest tętnica biodrowa wewnętrzna. Dokładniej mówiąc są to tętnice:
- pęcherzowe górne;
- pęcherzowa dolna;
- odbytnicza środkowa.
Naczynia chłonne pęcherza dochodzą do węzłów chłonnych umiejscowionych na jego bocznych ścianach.
Unerwienie
Nerwy pęcherza tworzą po obu jego stronach splot pęcherzowy. Zawiera on zarówno włókna współczulne, jak i przywspółczulne. Włókna współczulne pochodzą z górnego odcinka rdzenia lędźwiowego na poziomie Th11-L3, z kolei włókna przywspółczulne pochodzą z 2-5 segmentu krzyżowego.
Opróżnianie pęcherza moczowego
W czynnym opróżnianiu pęcherza sporą rolę odgrywa tłocznia brzuszna. Z kolei jeżeli działalność mięśni brzucha jest wyłączone, nawet z wypełnionego pęcherza mocz odpływa powoli. Po rozluźnieniu się zwieraczy zazwyczaj wystarcza ciężar moczu do jego odpływu.
Podczas snu napięcie ściany pęcherza opada, zaś po przebudzeniu się wzrasta. Dodatkowo na napięcie to mają wpływ czynniki psychiczne. Napięcie mięśniówki pęcherza przypuszczalnie zależne jest również od hormonów płciowych, w starości bowiem występuje słabsze napięcie, chociaż nie ma trudności w oddawaniu moczu.
Ponadto w porażeniu mięśniówki pęcherz może się ogromnie wypełniać, a w miejscach pozbawianych mięśniówki mogą się wytwarzać przepuklinowate uchyłki.
Zobacz również: Rehabilitacja urologiczna pacjenta niepełnosprawnego.
Polecane produkty:
|
Czarnuszka (Nigella Sativa) w kapsułkach
Czarnuszka siewna to roślina, z której pozyskuje się olej o właściwościach potwierdzonych badaniami. W składzie zawiera m.in. niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT), czyli takie, których organizm nie jest w stanie sam wytwarzać i musimy dostarczać Zobacz więcej... |
|
Olej z czarnuszki siewnej w płynie
Naturalny, nierafinowany, tłoczony na zimno olej otrzymywany z nasion czarnuszki siewnej pochodzących z ekologicznych upraw. Wykorzystuje się go przy różnego rodzaju problemach skórnych ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2004.
