Hemoroidy to grudki naczyń krwionośnych znajdujące się w najniższym obszarze odbytnicy tuż powyżej odbytu. Czasami, kiedy żyły pęcznieją i powiększają się ich ścianki rozciągają się, stają się cienkie i podrażnione powodując dyskomfort podczas wypróżnień.
Hemoroidy – podział
Podstawowy podział zmian wyróżnia:
- hemoroidy wewnętrzne;
- hemoroidy zewnętrzne.
Hemoroidy wewnętrzne
Umieszczone są w wewnętrznej wyściółce odbytnicy i nie są wyczuwalne, o ile nie zostały znacznie powiększone. Zazwyczaj są bezbolesne, a swoją obecność objawiają krwawieniem podczas wypróżnień. Czasami hemoroidy wewnętrzne mogą ulec wypadnięciu lub mogą zacząć wystawać na zewnątrz odbytu. Jeśli do tego dojdzie, możemy być w stanie je zobaczyć lub wyczuć jako „wilgotne klocki skóry”, które w kolorze są zdecydowanie bardziej różowe niż ich okolica.
Wypadnięte hemoroidy mogą powodować ból, gdyż są one uciskane przez zwieracz odbytu, a ta okolica jest silnie unerwiona. Najczęściej gdy hemoroidy wypadną, po pewnym czasie ustępują samoistnie cofając się do wnętrza. Jeśli tak się nie dzieje można pchnąć je z powrotem na swoje miejsce.
Hemoroidy zewnętrzne
Natomiast hemoroidy zewnętrzne znajdują się pod skórą, otaczającą odbyt (są zdecydowanie niżej niż hemoroidy wewnętrzne). Mogą być odczuwalne podczas swojego pęcznienia i mogą też powodować swędzenie, ból lub krwawienie w trakcie wypróżnień.
Hemoroidy zewnętrzne mogą również wydostać się na zewnątrz (zazwyczaj w trakcie przechodzącego stolca), wówczas można je zobaczyć i odczuć. W trakcie wypadniętych hemoroidów zewnętrznych mogą pojawiać się zakrzepy, które mogą doprowadzić do zakrzepicy. Jeśli zewnętrzne hemoroidy staną się zakrzepowe, mogą wyglądać dość przerażająco, mogą nabrać fioletową lub niebieskawą barwę, a dodatkowo mogą krwawić. Mimo ich nieciekawego wyglądu, hemoroidy zakrzepowe zazwyczaj nie są poważnym stanem, choć mogą być bardzo bolesne. W ciągu kilku tygodni mogą samoistnie minąć. Ponadto, jeśli ból jest nie do zniesienia lekarz może usunąć skrzep krwi, który go wywołuje
Hemoroidy – przyczyny
Pomimo że większość ludzi myśli, że hemoroidy są nieprawidłowością to są one obecne u każdego. Dopiero w momencie kiedy „poduszki” hemoroidów zostaną poszerzone to dają o sobie znać w postaci bólu, stając się zaburzeniem powodującym problemy. Mimo że występują u każdego, hemoroidy mogą być duże i powodować poważne problemy u około 4% ogółu populacji. Hemoroidy tak samo często występują u mężczyzn jak i u kobiet, a szczyt ich występowania jest pomiędzy 45-65 rokiem życia.
Naukowcy nie są pewni, co powoduje hemoroidy. Jest wielce prawdopodobne, że skrajne ciśnienie w jamie brzusznej powoduje puchnięcie żył blokując przez nie przepływ krwi. Wtedy stają się one podatne na podrażnienia. Podwyższone ciśnienie może być spowodowane przez otyłość, ciąże, siedzący lub stojący przez dłuższy czas tryb życia, zaparcia w toalecie wymagające dużego wysiłku, aby się wypróżnić, kaszel, kichanie, wymioty oraz długie wstrzymywanie oddechu.
Hemoroidy – objawy
Najczęstszym objawem jest ból oraz krwawienie. Może to być jasnoczerwona krew obecna na zewnątrz stolca lub na papierze toaletowym jak również jej kapanie do muszli. Krwawienie zwykle ustępuje samoistnie. Należy jednak zaznaczyć, że krwawienie z wypróżnienia nie jest normalne i powinno skłaniać do wizyty u lekarza. Dodatkowo zjawisko to może mieć inne źródło, np. z powodu choroby jelit, ich zapalenia lub innych guzków.
Etapy hemoroidów
Dla ułatwienia opisu nasilenia hemoroidów wewnętrznych wielu lekarzy stosuje system klasyfikacji, który wyróżnia:
- hemoroidy pierwszego stopnia – krwawią, ale nie wypadają;
- hemoroidy drugiego stopnia – wypadają, ale chowają się samoistnie (są krwotoczne lub nie);
- hemoroidy trzeciego stopnia – wypadają, ale mogą zostać przesunięte palcem na właściwe miejsce;
- hemoroidy czwartego stopnia – wypadają i nie mogą być wsunięte na właściwe miejsce w kanał odbytu. Obejmują hemoroidy zakrzepowe (zawierają zakrzepy) lub te, które powodują dużo błony śluzowej obecnej w odbytnicy (często stolce pokryte są tym śluzem).
Objawy wypadnięcia hemoroidów wewnętrznych
Występują one wtedy, gdy hemoroidy wewnętrzne pęcznieją i następuje ich rozciągnięcie. W kanale odbytu hemoroidy są narażone na urazy przy przejściu stolca (zwłaszcza twardego podczas zatwardzeń/zaparć). Mogą powodować krwawienia oraz ból podczas przejścia stolca. Obecność kału, stanu zapalnego i stałej wilgoci może prowadzić również do świądu (swędzenia) odbytu, a czasami do stałego odczucia konieczności wypróżnień. Hemoroidy wewnętrzne zwykle po wypróżnieniu wracają na swoje miejsce lub mogą być tam umiejscowione palcem, ale najczęściej przy kolejnym wypróżnieniu znów wypadną.
Objawy zakrzepowych hemoroidów zewnętrznych
Hemoroidy zewnętrzne mogą być odczuwalne jako wybrzuszenia odbytu. Mogą powodować problemy, jednak w zależności od tego czy wewnątrz znajdują się zakrzepy (czyli mówimy o zakrzepicy) objawy są nieco inne. Zakrzepica hemoroidów zewnętrznych powoduje guzek odbytu, który jest bardzo bolesny i czuły, a także często wymaga leczenia przez lekarza. Zakrzepowe hemoroidy można leczyć z blizn i pozostawić skórę wystającą z odbytu. Niestety może to komplikować higienę odbytu oraz może powodować podrażnienia.
Hemoroidy – diagnostyka
Lekarz musi przeprowadzić wywiad i poznać historię objawów, aby dokładnie zdiagnozować problem. Ponadto powinien dokładnie zbadać odbyt i kanał odbytu. Powinien użyć całej swojej wiedzy do zidentyfikowania hemoroidów, jednak ważniejsze jest, aby wyeliminował inne schorzenia powodujące podobne objawy, gdyż mogą one wymagać odmiennego postępowania. Do innych schorzeń, które trzeba wykluczyć należą:
- szczelina odbytu;
- przetoki odbytu;
- choroby skóry;
- infekcje;
- nowotwory.
Diagnoza wewnętrznych hemoroidów
Rozpoznanie wewnętrznych hemoroidów jest łatwiejsze, gdy hemoroidy wystają z odbytu. Chociaż badanie odbytu palcem w rękawiczce ma duże szanse na zidentyfikowanie hemoroidów, to niestety nie wykryje rzadkich nowotworów. Bardziej dokładnym badaniem jest badanie wizualne za pomocą anoskopu. Określa on czy krwawienia nie występują powyżej odbytu sugerując inne choroby. Należy wykluczyć inne przyczyny krwawienia takie jak rak jelita grubego, polipy i zapalenie jelita grubego.
Diagnoza zewnętrznych hemoroidów
Pojawiają się one jako guzki, często w ciemnym kolorze w okolicach odbytu. Jeśli guzek tak wygląda może sugerować, że jest on zakrzepowy. Każda bryłka musi być jednak dokładnie zbadana, gdyż może się okazać, że jest to rak odbytu, która udaje hemoroidy zewnętrzne.
Zobacz również: Zaparcia – fizjoterapia.
Hemoroidy – leczenie
Hemoroidy są traktowane różnymi metodami m.in. takimi jak:
- dieta;
- leki na receptę (kremy, balsamy, żele itp.);
- procedury typu skleroterapia;
- chirurgia.
Dieta
Zaleca się, aby osoby z hemoroidami w celu zmiękczenia stolca zwiększyły ilości błonnika w diecie. Błonnik występuje w wieku produktach spożywczych np. w świeżych i suszonych owocach, ziarnach zbóż i w warzywach. Na ogół zalecane jest od 20 do 30 g błonnika dziennie. Dodatkowo ważne jest, aby spożywać również dużą ilość płynów (zalecana woda) w ciągu doby. Niestety nie ma silnego pokrycia naukowego dla korzyści błonnika i picia płynów dla zmiękczenia stolca i zmniejszenia hemoroidów.
Leki
Produkty stosowane w leczeniu hemoroidów są dostępne w postaci maści, kremów, żeli, pianek i czopków. Maści, kremy i żele, gdy są używane w okolicach odbytu powinny być stosowane jako cienka warstwa. W momencie stosowania środków do kanału odbytu można posłużyć się np. palcem, jednak często do tego typu produktów na hemoroidy dodawana jest mała rureczka w celu umieszczenie środka w jak najlepszym miejscu.
Ciepłe kąpiele
Siedząc w ciepłej (ale nie gorącej) wodzie 3 razy dziennie po około 15-20 minut można zmniejszyć stan zapalny hemoroidów. Ważne jest, aby osuszyć odbyt po każdej kąpieli minimalizując podrażnienia wokół.
Zmiękczanie kału
Zmiękczanie kału może pomóc jeśli hemoroidy są obecne. Jednak nawet płynne stolce mogą spowodować stan zapalny i infekcje odbytu. Lekarz lub farmaceuta doradzi co będzie w danym przypadku najlepsze.
Skleroterapia
Jest jedną z najstarszych form leczenia hemoroidów. Podczas skleroterapii ciecz jest wstrzykiwana do podstawy hemoroidów. Skleroterapia wyłączy z krążenia krwi dany obszar i znajdzie sobie ona inną drogę przepływu. Po zabiegu może pojawić się ból, ale ustępuje (zazwyczaj) w kolejnym dniu. Objawy hemoroidów często wracają po kilku latach i mogą wymagać dalszego leczenia.
Koagulacja cieplna
Istnieje kilka zabiegów, które wykorzystują ciepło do zniszczenia tkanki hemoroidalnej dobrze wpływając na stan zapalny i blizny: dwubiegunowa diatermia, bezpośrednia elektroterapia, fotokoagulacja w podczerwieni. Sprawdzają się przy hemoroidach 1, 2 i 3 stopnia. Ból jest częsty, choć zapewne występuje rzadziej niż podwiązanie gumką. Powoduje krwawienia od czasu do czasu.
Chirurgia
Zdecydowana większość pacjentów z objawami powodującymi hemoroidy może być leczona poprzez niechirurgiczne metody. Leczenie nieoperacyjne jest korzystne, ponieważ wiąże się z mniejszym bólem i mniejszymi powikłaniami. Szacuje się, że mniej niż 10 % pacjentów wymaga operacji jeżeli hemoroidy nie ustały po wcześniejszych próbach bezinwazyjnych. Chirurgiczne usuwanie hemoroidów jak hemoroidektomia lub zszycie jest zarezerwowane dla pacjentów z hemoroidami 3 i 4 stopnia.
Polecane produkty:
|
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |
|
Spirulina 100% naturalna
Spirulina platensis - alga o niebiesko-zielonej barwie. Dostarcza kompleks niezwykle ważnych składników odżywczych takich jak m.in. białko, witaminy, minerały, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wspomaga regulację metabolizmu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Obcowska A., Kołodziejczak M., Choroba hemoroidalna – współczesne poglądy na temat etiopatogenezy oraz metod leczenia. Przegląd piśmiennictwa, Nowa Medycyna, 2/2016.
- Kołodziejczak M., Zachowawcze leczenie choroby hemoroidalnej, Medycyna Rodzinna, 1/2011.
Jedna odpowiedź
ciekawy artykuł 🙂