Skleroterapia to popularny zabieg wykorzystywany do leczenia żylaków. Polega na podaniu do światła żyły specjalnego środka, który powoduje jej zamknięcie. Jest to metoda znacznie mniej inwazyjna niż zabieg chirurgiczny.
Przygotowania do zabiegu
Skleroterapia powinna być poprzedzona bardzo wnikliwymi obserwacjami pacjenta i wykonaniem szeregu badań. Obowiązkiem jest badanie USG z Dopplerem, a także ustalenie wrażliwości pacjenta na podawany środek. Przed przystąpieniem do zabiegu należy wykluczyć wszelkie przeciwwskazania, np. ciążę.
Skleroterapia polega na podaniu, poprzez iniekcje, do światła naczynia środka obliterującego, który ma uszkodzić naczynie i wywołać w nim stan zapalny. W wyniku tego w świetle żyły powstaje skrzeplina, a naczynie z czasem włóknieje.
Przebieg zabiegu
Do wykonania zabiegu wykorzystuje się płynne związki chemiczne (tetradecylosiarczan sodu, Polidocanol) i pianę utworzoną z tych substancji po zmieszaniu z powietrzem. Skleroterapię piankową przeprowadza się pod kontrolą ultrasonograficzną umożliwiającą monitorowanie procesu. Wykonuje się ją zarówno jako terapię pierwszego rzutu, jak i po leczeniu operacyjnym w celu usunięcia pozostałości żylaków, a także gdy nastąpił nawrót objawów.
Omawiany zabieg na ogół nie wymaga znieczulenia, nawet miejscowego. Czynności zabiegowe wykonuje się przy pełnej świadomości pacjenta, między innymi dlatego, aby informował on o swoich odczuciach (przykładowo, pojawienie się bólu może świadczyć o wkłuciu do tętnicy czy poza żyłę). Tuż po zabiegu pacjent może wrócić do domu.
Skleroterapia żylaków przełyku
W przypadku żylaków przełyku skleroterapia polega na wstrzykiwaniu środka drażniącego podśluzówkowo lub do żylaków w dolnej 1/3 części przełyku. Preparat wstrzykiwany przy użyciu ezofagoskopu do żylaków i obok nich powoduje odczyn zakrzepowo-zarostowy w żyłach i zgrubienie pokrywającej je osłony tkankowej. W efekcie dochodzi do czasowego lub trwałego zamknięcia żylaków.
Skuteczność skleroterapii endoskopowej sięga 90-95%. Zazwyczaj zabieg wykonuje się w znieczuleniu miejscowym, choć w niektórych przypadkach wskazane jest znieczulenie ogólne. Rozpoczętą skleroterapię należy kontynuować, wykonując w odstępach najpierw 3-4-dniowych, a następnie kilkutygodniowych kilka sesji nastrzykiwania, aż do zniknięcia żylaków.
Powikłania skleroterapii występują rzadko i obejmują:
- gorączkę, niekiedy ból za mostkiem lub uczucie dyskomfortu;
- wysięk w jamie opłucnej;
- owrzodzenia, a w późniejszym okresie zwężenia przełyku wymagające niekiedy rozszerzania balonem;
- perforację przełyku (bardzo rzadko).
Podobnie zabieg wygląda w przypadku żylaków zlokalizowanych na kończynach dolnych.
Skleroterapia żylaków kończyn dolnych
Pacjent powinien znajdować się w pozycji horyzontalnej, aby łatwo było unieść kończynę dolną do poziomu powyżej serca. Celem tego jest usunięcie krwi z żylaków, aby zapobiec tym samym powikłaniom zakrzepowym. Kolejnym krokiem jest odnalezienie żylaka i wkłucie się w niego. Lek podaje się powoli, ciągle utrzymując kontakt słowny z pacjentem.
Po zabiegu lekarz zawija kończynę dolną pacjenta w specjalne opaski uciskowe oraz edukuje go, jak wykonywać tę czynność w warunkach domowych. Zaleca się bowiem powtarzanie bandażowania co 6-8 godzin. Czas trwania korzystania z opasek uciskowych jest różny. Niektóre źródła podają konieczność stosowania ich przez 5 dni, a jeszcze inne wskazują na optymalny czas wynoszący nawet 6 tygodni.
Po skleroterapii może pojawić się problem z małymi zakrzepicami w postaci skrzeplin. Skrzepliny po dłuższym czasie (po około roku) ustępują samoistnie. Bardzo często są one bolesne i nieestetyczne, w związku z czym zalecane jest ich nacinanie i drenaż. Istotnym powikłaniem jest również martwica, do której dochodzi w wyniku podania środka obliterującego poza światło naczynia. Inne skutki uboczne skleroterapii w obrębie kończyn dolnych pojawiają się rzadko. Zwykle są to reakcje alergiczne manifestujące się zaczerwienieniem, obrzękiem czy świądem skóry w miejscu nakłucia. Niezwykle często po zabiegu obserwuje się zasinienie, które jednak po pewnym czasie przemija.
Dla kogo zabieg skleroterapii?
Skleroterapia jest zabiegiem mogącym zlikwidować żylaki małych i średnich naczyń krwionośnych. W przypadku żylaków dużych naczyń warto zdecydować się na inne metody leczenia, ponieważ skleroterapia nie będzie skuteczna. Wszystkie możliwe metody zawsze przedstawia lekarz.
Polecane produkty:
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... | |
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, tom I, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
- Młosek R., Malinowska S., Powikłania po zabiegach zamykania poszerzonych naczyń krwionośnych, Kosmetologia Estetyczna, 4/2016.
- Marona H., Kornobis A., Patofizjologia rozwoju żylaków oraz wybrane metody ich leczenia – aktualny stan wiedzy, Farmakoterapia Praktyczna, 2/2009.
- Kucharczyk A., Kołodziejczak M., Czy skleroterapia guzków krwawniczych jest tylko metodą historyczną?, Nowa Medycyna, 2/2015.