Siniak jest potocznym określeniem dla krwiaka, czyli podskórnego wylewu krwi powstającego wskutek urazu bezpośredniego. W momencie, gdy naczynie krwionośne zostaje uszkodzone, krew wylewa się poza jego łożysko, co powoduje tworzenie się charakterystycznych, fioletowych i siwych zmian na powierzchni skóry. Siniaki zmieniają zabarwienie wraz z upływem czasu. Zwykle nie są powodem do niepokoju, znikają samoistnie.
Siniak – przyczyny
Skłonność do łatwego tworzenia się siniaków często świadczy o zaburzeniach krzepnięcia krwi, a zwłaszcza o chorobie von Willebranda oraz o hemofilii. To choroby dziedziczne, łatwe w rozpoznaniu, w przebiegu których obserwuje się skłonność do nadmiernych krwawień i wylewu krwi z łożyska naczyń. Krwawienia podskórne objawiają się właśnie w postaci krwiaków, zaś uszkodzenia skóry i rany nie goją się tak, jak powinny, co może być bezpośrednim zagrożeniem życia.
Należy pamiętać, że tendencja do tworzenia się siniaków jest znacznie większa w przypadku niektórych chorób pozornie niezwiązanych z krwią i zaburzeniami jej krzepnięcia. Zwłaszcza takich jak:
- cukrzyca;
- toczeń rumieniowaty układowy;
- zespół Sjogrena;
- choroby nowotworowe;
- awitaminoza, zwłaszcza skrajny niedobór witaminy C i witaminy K;
- migotanie przedsionków;
- niewydolność nerek;
- marskość wątroby;
- reumatoidalne zapalenie stawów.
Łatwe siniaczenie się i skłonność do krwawień są charakterystycznymi cechami niektórych dziedzicznych chorób tkanki łącznej, w przebiegu których obserwuje się defekt kolagenu. Przykładem jest zespół Ehlersa-Danlosa. Prowadzą one do wzmożonej łamliwości naczyń włosowatych i okołonaczyniowej tkanki łącznej.
Większe ryzyko powstawania siniaków pojawia się u osób starszych, co wiąże się z kruchością naczyń krwionośnych. Siniaki mogą również wiązać się ze stylem życia, są częste u osób trenujących sporty kontaktowe i ekstremalne (np. pole dance, aerial hoop czy skoki na bungee). Czynnikiem ryzyka jest też przyjmowanie niektórych leków (np. glikokortykosteroidy, aspiryna, NLPZ) oraz nadmierne picie alkoholu.
Jak wygląda siniak?
Siniaki objawiają się jako miejscowa zmiana zabarwienia skóry wskutek wylewu krwi, która „prześwituje” przez nią. Różnią się zabarwieniem w zależności od swojej fazy, a więc od czasu powstania urazu. Na samym początku, tuż po powstaniu urazu, skóra jest czerwona. W tym czasie krew stopniowo opuszcza naczynia krwionośne, tworząc plamy koloru granatowego lub ciemnofioletowego. Ustrój uruchamia mechanizmy obronne: nieuszkodzone naczynia krwionośne w okolicy siniaka kurczą się, hamując napływ krwi do miejsca urazu. Mechanizm ten nie funkcjonuje prawidłowo przy zaburzeniach krzepnięcia krwi.
Po kilku dniach siniaki zmieniają kolor na zielony, ponieważ hemoglobina (czerwony barwnik krwi) ulega rozkładowi. W efekcie tworzy się biliwerdyna. Po kilku kolejnych dniach siniaki stają się żółte. Ostatecznie samoistnie znikają.
Objawy alarmowe
Objawami niepokojącymi, które towarzyszą siniakom i powinny skłonić do wizyty u lekarza, są przede wszystkim:
- krwawienia, które trudno zatamować;
- siniaczenie nawet pod niewielkich urazach czy mocniejszym dotknięciu ciała;
- duszności;
- przewlekłe zmęczenie;
- zawroty głowy;
- omdlenia i stany przedomdleniowe;
- sińce pod oczami;
- wybroczyny na skórze, zwłaszcza w okolicy siniaków.
Wówczas warto udać się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej lub do hematologa.
Domowe sposoby na siniaki
Jeśli siniaki powstają w przebiegu chorób przewlekłych, należy je stabilizować. Przy zaburzeniach krzepnięcia krwi stosuje się farmakoterapię. Przykładowo przy hemofilii stosuje się koncentraty czynników krzepnięcia, których brakuje u danego pacjenta, desmopresynę oraz leki antyfibrynolityczne. Natomiast przy siniakach powstających wskutek zwykłych urazów, warto sięgnąć po bezpieczne, domowe sposoby.
Tuż po urazie najlepiej przyłożyć do kontuzjowanego miejsca zimny okład lub zastosować lód w sprayu, możliwy do kupienia w każdej aptece lub sklepie fizjoterapeutycznym. Dzięki temu naczynia krwionośne skurczą się, a krew nie zdąży się wydostać. Siniak będzie znacznie mniejszy i bladszy. Jeśli już powstanie, można zastosować:
- okład z sody i wody (łyżka sody na 100 ml zimnej wody) na około 15 minut;
- kinesiotaping – aplikacja limfatyczna w kierunku najbliższego węzła chłonnego;
- okłady z liści młodej, rozgniecionej kapusty na 10-15 minut;
- delikatny masaż.
Można również sięgnąć po apteczne maści i żele do stosowania miejscowego. Jeśli od urazu upłynęła doba, można do siniaka przyłożyć ciepły okład. Rozszerzy on naczynia krwionośne, przez co wynaczyniona krew szybciej się wchłonie. Osoby ze skłonnością do siniaków powinny suplementować witaminę C (np. w postaci aceroli), kompleks witamin grupy B (Spirulina, Chlorella) oraz kolagen (budulec naczyń krwionośnych).
Polecane produkty:
Kolagen naturalny w kapsułkach
Skład produktu to wyłącznie naturalny, rybi kolagen. Dzięki temu jest on aktywny biologicznie, a także bardzo wysokiej wchłanialności. Zobacz więcej... | |
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Sułek K., Wybroczyny i siniaki – pierwsze kroki diagnostyczne, Lekarz POZ, 3/2018.
- Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Tom II, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
- Sieroń D., Urazy i kontuzje treningu siłowego i fitness, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław, 2018.