Poziom cukru we krwi odnosi się do poziomu glukozy, która jest podstawowym cukrem prostym i jednocześnie stałym składnikiem ludzkiej krwi. Na jej ilość wpływa przede wszystkim dieta. Spożywanie słodyczy i węglowodanów prostych przyczynia się do silnego wzrostu poziomu glukozy, co nie jest zjawiskiem korzystnym, zaś w przypadku cukrzycy może być wręcz zagrożeniem zdrowia i czynnikiem ryzyka licznych, trwałych powikłań.
Prawidłowy poziom cukru we krwi
Przyjmuje się, że prawidłowy poziom glukozy we krwi na czczo powinien wynosić 70-99 mg/dl, co daje wartość 3,9-5,5 mmol/l. Około 2 godziny po spożyciu posiłku wartość glukozy nie powinna natomiast przekroczyć 140 mg/dl, co daje do 7,8 mmol/l. Aby ocenić poziom glukozy, analizuje się krew żylną pobraną w odpowiednim momencie (zwykle raz na czczo i raz w określonym odstępie czasu po posiłku).
Jednocześnie warto sprawdzić hemoglobinę glikowaną. Hemoglobina (czerwony barwnik krwi przenoszony przez erytrocyty) odpowiada za transportowanie tlenu z płuc do wszystkich komórek organizmu. We krwi występuje również glukoza, która łącząc się z hemoglobiną w procesie tzw. glikacji, prowadzi do powstania hemoglobiny glikowanej. Oznaczenie tego parametru ma kluczowe znaczenie w diagnostyce cukrzycy oraz później w monitorowaniu jej przebiegu i leczenia, ponieważ świadczy o średnim stężeniu glukozy w ciągu ostatnich 2-3 miesięcy. Wartości prawidłowe dla hemoglobiny glikowanej wynoszą do 6,5%.
Wysoki poziom cukru we krwi
Stan przedcukrzycowy rozpoznaje się wówczas, gdy glikemia na czczo wynosi 100-125 mg/dl, co daje wartość 5,6-6,9 mmol/l, zaś cukrzycę rozpoznaje się, gdy poziom glukozy przekroczy 125 mg/dl (7,0 mmol/l). Kryterium rozpoznania cukrzycy może być ponadto przygodna glikemia powyżej 200 mg/dl (11,1 mmol/l) oraz 2-krotne oznaczenie glikemii na czczo powyżej 125 mg/dl. Podwyższone stężenie glukozy we krwi może wystąpić u osoby zdrowej, wówczas najczęściej bywa wynikiem bardzo silnego stresu. Zdarza się to jednak dość rzadko, a poziom cukru przekracza normę raczej nieznacznie i szybko wraca do normy. Najczęściej wysoki poziom cukru we krwi wynika z rozwijającej się cukrzycy. To choroba o wciąż niepoznanych przyczynach, jednak związana z nieodpowiednim stylem życia (cukrzyca typu 2) lub z procesami autoimmunologicznymi (cukrzyca typu 1). Czynnikami ryzyka hiperglikemii są zwłaszcza:
- zbyt mała przyjęta dawka insuliny w stosunku do obfitości i rodzaju posiłku;
- zbyt obfity posiłek;
- silny stres;
- brak aktywności fizycznej, siedzący tryb życia;
- pominięcie dawki insuliny;
- problemy z pompą insulinową.
Objawy związane z wysokim poziomem cukru we krwi to przede wszystkim:
- odwodnienie;
- zaburzenia świadomości;
- zapach acetonu z ust;
- wzrost częstości oddechów;
- zaczerwienienie twarzy.
Często występujące lub przewlekłe wysokie stężenie cukru we krwi prowadzi ponadto do śpiączki cukrzycowej, co jest stanem zagrażającym życiu pacjenta.
Niski poziom cukru we krwi
Niski poziom cukru (inaczej: hipoglikemia) diagnozuje się w momencie, gdy poziom glukozy spadnie poniżej normy, a więc poniżej 70 mg/dl. Choć często stan ten pojawia się w przebiegu cukrzycy, może wystąpić także u osób zdrowych, np. wskutek silnego stresu, nadmiernej, wyczerpującej aktywności fizycznej czy podczas pominięcia posiłku i głodzenia się. Charakterystyczne objawy takiego stanu to przede wszystkim:
- nadpotliwość ciała;
- osłabienie;
- ból głowy;
- zawroty głowy;
- drżenie mięśni;
- rozdrażnienie;
- drętwienie rąk i warg.
W takiej sytuacji należy spożyć natychmiast coś słodkiego, co szybko podniesie poziom glukozy. Jest ona wchłaniana już na poziomie jamy ustnej.
Badanie poziomu cukru we krwi
Poziom glukozy można sprawdzić na wiele sposobów, najczęściej rekomenduje się połączenie kilku różnych badań. Podstawowym jest oznaczenie glukozy na podstawie próbki krwi żylnej. Badanie wykonuje się na czczo, przy czym ostatni posiłek poprzedniego dnia powinien być spożyty najpóźniej o 18:00 i nie powinien zawierać alkoholu czy nadmiaru cukru. Przy podejrzeniu cukrzycy drugi pomiar wykonuje się 2 godziny po spożyciu posiłku. Ważnym badaniem jest test obciążenia glukozą. Wykonuje się go na podstawie dwóch próbek krwi pobieranych w czasie 0 i 2 godzin po doustnym podaniu 75 gramów glukozy.
Polecane produkty:
|
Spirulina 100% naturalna
Spirulina platensis - alga o niebiesko-zielonej barwie. Dostarcza kompleks niezwykle ważnych składników odżywczych takich jak m.in. białko, witaminy, minerały, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wspomaga regulację metabolizmu … Zobacz więcej... |
|
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
- Moczulski D., Czupryniak L., Wielka interna – diabetologia, Wydawnictwo Medical Tribune Polska, Warszawa 2023.
