Piramida Maslowa (inaczej: hierarchia potrzeb) stanowi sekwencję potrzeb życiowych człowieka od tych najbardziej podstawowych (tworzą podstawę piramidy) do potrzeb wyższego poziomu, które aktywizują się dopiero po zaspokojeniu niższych. Warto tak kierować swoim życiem, aby zaspokoić wszystkie segmenty piramidy.
Piramida Maslowa – charakterystyka
Na samym początku warto wiedzieć, że sama koncepcja piramidy nie została wymyślona przez Maslowa. Abraham Maslow w 1943 roku udostępnił swoją teorię psychologiczną pod nazwą „Hierarchia potrzeb”. Dokładnie opisał ją w artykule „A Theory of Human Motivation” w czasopiśmie „Psychological Review”. Co ważne, nie badał ludzi chorych psychicznie lub będących pod wpływem nerwic, tylko osoby wybrane. Na przykład takie jak Albert Einstein, Jane Addams, Eleanor Roosevelt i Frederick Douglass. Kształt piramidy powstał znacznie później, przez kolejnych badaczy ludzkich potrzeb, aby precyzyjnie i przystępnie przedstawić schemat ludzkich potrzeb w formie obrazowej.
Piramida Maslowa – co zawiera?
Piramida Maslowa składa się z 5 części, a te najważniejsze dla każdego człowieka znajdują się na samym dole. Każda kolejna potrzeba uznawana jest za kluczową dopiero wtedy, gdy pozostała zostanie zaspokojona. Patrząc od podstawy piramidy (od potrzeby niezbędnej, podstawowej, najważniejszej w życiu człowieka), są to:
- potrzeby fizjologiczne – jedzenie, picie, oddychanie, sen, oddawanie moczu i kału oraz zaspokajanie potrzeb seksualnych. W momencie, gdy nie są zaspokojone, dominują nad wszystkimi innymi potrzebami, przenosząc je na dalszy plan i decydując o przebiegu zachowania człowieka;
- potrzeba bezpieczeństwa – pobudzają do działania, zapewniając nienaruszalność. Obejmują potrzebę poczucia bezpieczeństwa fizycznego, zdrowia, stabilności finansowej, ochrony przed niebezpieczeństwem, jak również bezpieczeństwo emocjonalne;
- potrzeba miłości i przynależności – obejmuje poczucie opieki, wsparcia, wygody, protekcji oraz wolności od strachu. Nie ma przy tym znaczenia, czy jest to miłość partnerska, czy może rodzicielska lub w dowolnej innej formie. Każdy człowiek potrzebuje bliskich osób oraz poczucia przynależności do grupy, która rozumie jego potrzeby;
- potrzeba szacunku i uznania – potrzeby uznania i prestiżu we własnych oczach i w oczach innych ludzi. Obejmuje zarówno życie prywatne (szacunek innych poprzez życie w zgodzie z naturą, zasadami moralnymi), jak i zawodowe (uznanie przez szefa, współpracowników, pracowników, szacunek w miejscu pracy);
- potrzeba samorealizacji – dążenie do spełniania swoich pasji, co jest możliwe dzięki zaufaniu do samego siebie i poczucia własnej wartości. Potrzeby samorealizacji wyrażają się estetycznie (potrzeba harmonii, piękna wokół siebie) oraz poznawczo (potrzeba wiedzy, wolności, rozumienia, poznawania nowości, co ma spory wpływ na rozwój cywilizacji).
Piramida potrzeb Maslowa nie tłumaczy jednak wszystkich zachowań ludzkich. Pozornie, według niej, człowiek podejmuje działania z gatunku potrzeb wyższego rzędu dopiero po zaspokojeniu potrzeb niższego stopnia. Oznacza to, że człowiek wyjątkowo zmęczony, który kilka dni obywał się bez snu, nie będzie dążył do obcowania z kulturą lub nie będzie uczył się nowych języków. Będzie natomiast dążył do zaspokojenia potrzeby snu. Podobnie człowiek z silnym parciem na pęcherz moczowy, który najpierw poszuka toalety, a dopiero później uda się na zakupy czy do pracy.
Co to jest potrzeba?
Zgodnie z definicją potrzeba to stan subiektywnego odczuwania braku czegoś w swoim życiu. Może to wywoływać rozmaite, zwykle nieprzyjemne uczucia takie jak poczucie straty, lęk, niepokój, frustracja. Uważa się, że liczba potrzeb człowieka jest nieograniczona, a jednocześnie każdy człowiek może mieć inne potrzeby i dotyczy to każdego aspektu jego życia. Przykładowo niektórzy głodni ludzie sięgną po słodycze w napadzie głodu, inni zaś będą szukać wartościowego posiłku. Niektórzy wolą rozwijać się w pracy zawodowej, dla innych ważniejsze jest spełnienie rodzinne. Najważniejsze jest, aby ustalić hierarchię własnych potrzeb i dążyć do nich w ciągu swojego życia.
Polecane produkty:
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... | |
Spirulina 100% naturalna
Spirulina platensis - alga o niebiesko-zielonej barwie. Dostarcza kompleks niezwykle ważnych składników odżywczych takich jak m.in. białko, witaminy, minerały, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wspomaga regulację metabolizmu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Miler-Zawodniak A., Teorie potrzeb jako współczesne teorie motywacji. Obronność – Zeszyty Naukowe Wydziału Zarządzania i Dowodzenia Akademii Obrony Narodowej nr 4. 101-116, 2012.
- Pasek A., Potrzeby społeczne związane z rozwojem społeczeństwa, Zeszyty Naukowe Zbliżenia Cywilizacyjne, 1/2019.
- Kacprzak-Biernacka E., Skura-Madziała A., Kopański Z., Brukwicka I., Lishchynskyy Y., Mazurek M. Teorie i narzędzia motywacji, Journal of Clinical Healthcare 3 (2014).