Masaż klasyczny to najstarsza metoda masażu, na którą składa się szereg naprzemiennie wykonywanych technik i chwytów, w odpowiednich kierunkach. Pod uwagę bierze się także tempo ruchów i intensywność nacisku dłoni masażysty lub fizjoterapeuty wykonującego zabieg. Wszystko to pozwala odróżnić masaż klasyczny np. od masażu relaksacyjnego czy masażu limfatycznego.
Przygotowanie do masażu klasycznego
Masaż klasyczny zawsze rozpoczyna się zebraniem szczegółowego wywiadu zdrowotnego od pacjenta. Na jego podstawie masażysta lub fizjoterapeuta może ustalić cel wykonania zabiegu, jego intensywność, określić masowaną okolicę, a przede wszystkim wykluczyć przeciwwskazania zdrowotne do jego wykonania. Masaż klasyczny powinien być wykonywany przy maksymalnym rozluźnieniu pacjenta, zatem należy zadbać o oświetlenie, poczucie intymności, odpowiednią temperaturę w gabinecie, a także o prawidłową pozycję masowanej osoby. W zależności od opracowywanej okolicy ciała może to być:
- pozycja leżąca na brzuchu – przy masowaniu tylnej powierzchni ciała: głowy, karku, grzbietu, okolicy lędźwiowej, pośladków, kończyn dolnych;
- pozycja leżąca na plecach – przy masowaniu przedniej powierzchni ciała: twarzy, klatki piersiowej, brzucha, kończyn górnych, miednicy, kończyn dolnych;
- pozycja leżąca na boku – przy masowaniu kończyny i miednicy w stanie podostrym rwy kulszowej (kończyna masowana jest na górze), przy chorobach serca (na prawym boku), płuc (na zdrowym boku);
- pozycja siedząca – przy masażu górnej części grzbietu, kończyny górnej, głowy.
Istotne jest ponadto wykorzystanie specjalnych piankowych wałków umieszczanych pod stawy, co również zapewnia komfort i maksymalne rozluźnienie mięśni. Przykładowo przy masowaniu brzucha zleca się umieszczenie takiego wałka pod kolanami pacjenta, aby nogi były lekko zgięte.
Masaż klasyczny – wskazania
Masaż klasyczny dzieli się na masaż całościowy oraz masaż częściowy. Całościowy dotyczy opracowywania całego ciała podczas jednej sesji. Uznawany jest za uzupełnienie kuracji przeciw otyłości i nadwadze, a także jako element wspierania procesu terapeutycznego przy cukrzycy, ogólnych zaburzeniach statyki, profilaktyce odleżyn, zburzeniach układu oddechowego i układu krążenia (niektórych) bądź nerwicy typu psychogennego. U dzieci dobre efekty uzyskuje się podczas leczenia w ten sposób hipotrofii, krzywicy, hipotonii mięśniowej.
Masaż klasyczny częściowy stosowany jest w wielu problemach zdrowotnych, a wszystko zależy od opracowywanej okolicy ciała. Przykładowe wskazania:
- kardiologiczne – przewlekła niewydolność krążenia obwodowego, objaw Raynauda, choroba Buergera, zespoły żylakowe bez owrzodzeń;
- pulmonologiczne – rozedma płuc, niedodma płuc, przewlekły nieżyt oskrzeli, astma oskrzelowa, stany po zapaleniu płuc czy zapaleniu oskrzeli;
- dermatologiczne – zaburzenia odżywienia skóry, blizny pourazowe i pozabiegowe, a także chęć poprawy kondycji skóry;
- dotyczące narządu ruchu – zanik mięśni z bezczynności lub pochodzenia neurogennego, zmiażdżenie mięśni, zerwanie włókien mięśniowych, przewlekłe stany zapalne mięśni;
- dotyczące mięśni gładkich – niedowłady jelit, żołądka, zaparcia nawykowe, opadnięcie trzewi;
- neurologiczne – nerwobóle, przewlekłe zapalenia nerwów, dyskopatie, choroby mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych;
- ortopedyczne – zwichnięcia stawu, skręcenia stawu, złamania kości, zmiany przeciążeniowe, wady wrodzone narządu ruchu, zapalenie pochewek ścięgnistych, stany pooperacyjne narządu ruchu;
- reumatyczne – gościec, zwyrodnienia.
Wskazań jest jednak znacznie więcej. Lekarz, fizjoterapeuta lub masażysta mogą stwierdzić, kiedy konieczne jest wykonanie takiego masażu.
Na czym polega masaż klasyczny?
Na masaż klasyczny składają się naprzemienne ruchy w następującej kolejności:
- Głaskanie.
- Rozcieranie, głaskanie.
- Ugniatanie, głaskanie.
- Wyciskanie, głaskanie.
- Oklepywanie (miotełkowanie, siekanie), głaskanie.
- Wibracje (stabilna i labilna), głaskanie.
- Wstrząsanie, głaskanie.
Jak zatem można zaobserwować, głaskanie jest najczęściej pojawiającą się techniką – rozpoczyna i kończy masaż oraz przeplata wszystkie pozostałe techniki. Najważniejsze zasady w masażu klasycznym:
- kierunek ruchów powinien odbywać się dosercowo (w przypadku kończyn), wzdłuż i w poprzek linii środkowej ciała (w przypadku klatki piersiowej) oraz od linii kresy białej do linii pachowych (w przypadku brzucha);
- czas trwania masażu całkowitego wynosi 50-60 minut, zaś masażu częściowego – około 15-20 minut;
- każdy ruch należy powtórzyć dwukrotnie przed przejściem do następnego, przy czym jego siła zawsze musi być dopasowana do pacjenta (ma on prawo słownie skorygować masażystę);
- podstawowa seria zawiera 10 masaży, najlepiej wykonywanych codziennie lub co drugi dzień;
- nie można przerywać rozpoczętego już chwytu, jak również nie można przerywać masażu;
- po zakończeniu masażu pacjent powinien 15 minut poleżeć, aby odpocząć.
Po 3-5 sesjach pacjent może odczuć nagłe pogorszenie samopoczucia i stanu zdrowia. Wszystko przez to, że techniki masażu klasycznego podrażniają chore miejsca, potęgując dolegliwości bólowe, a nawet delikatnie nasilając stan zapalny. Zawsze należy poinformować o masażystę jeżeli taka sytuacja miałaby miejsce.
Jak zrobić masaż?
Na poniższym filmie, na przykładzie jednego z pacjentów naszego Centrum Fizjoterapeuty, możemy zobaczyć jak zrobić masaż, a także jak wyglądają jego poszczególne techniki:
Przeciwwskazania do masażu klasycznego
Nie zawsze masaż klasyczny może zostać wykonany. Najważniejszymi przeciwwskazaniami są:
- gorączka;
- ostre stany zapalne, uszkodzenia skóry, świeże rany, owrzodzenia, odleżyny, oparzenia – w miejscu planowanego masażu;
- krwotoki i ryzyko ich wystąpienia;
- choroby zakaźne;
- III i IV stadium choroby Buergera;
- jamistość rdzenia;
- wrodzona łamliwość kości, zaawansowana osteoporoza;
- zapalenie szpiku kostnego z przetokami;
- wczesne stany po złamaniach kości, naderwaniach mięśni i innych urazach ortopedycznych;
- owrzodzenia podudzi;
- niewyrównane wady serca;
- stany ropne;
- tętniaki;
- świeże zakrzepy;
- ubytki neurologiczne;
- choroby nowotworowe.
Ciąża nie jest bezwzględnym przeciwwskazaniem do wykonania masaży klasycznych, chyba że jest to ciąża zagrożona lub ciąża podwójna (bliźniacza). W jej przebiegu z powodzeniem wykonywać można częściowe masaże klasyczne pomijające miednicę czy brzuch.
Polecane produkty:
Mata z kolcami
Mata z kolcami została wykonana z materiałów wytrzymałych i odpornych, a zarazem bezpiecznych. Regularnie stosowana w domowym zaciszu, niweluje liczne dolegliwości bólowe. Zobacz więcej... | |
Mata do akupresury (mata z igłami)
Mata do akupresury posiada specjalne igły. Ma działanie terapeutyczne i wykorzystywana jest na różne okolice ciała w celu zmniejszenia bólów, regulacji napięcia mięśniowego i wielu innych schorzeń. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Zborowski A., Masaż klasyczny, Firma Wydawniczo-Handlowa, Kraków 2008.
- Gwardzik M., Masaż – teoria i praktyka, 2023.
- Pawelec R., Szczuka E., Laber W., Metodyka masażu w odnowie biologicznej, AGIW, Wrocław 2008.