Osłabienie mięśni to uczucie obniżenia prawidłowej siły mięśni, co skutkuje niemożnością pełnego wykorzystania danej grupy mięśniowej (np. nagle niemożliwe staje się uniesienie plecaka lub zgięcie grzbietowe stopy, choć wcześniej czynności te nie sprawiały żadnych trudności). Siłę mięśni ocenić można na podstawie skali Lovetta, czym przeważnie zajmuje się fizjoterapeuta.
Osłabienie mięśni – przyczyny
Osłabienie mięśni to uczucie zmniejszenia się prawidłowej siły mięśniowej. W zależności od nasilenia można nazwać je niedowładem lub porażeniem. Bardzo często przyczyną tego stanu jest neuropatia, czyli choroba nerwów obwodowych odpowiedzialnych za przekazywanie impulsów nerwowych. Jednocześnie towarzyszą temu zaburzenia czucia, brak odruchów głębokich oraz zaburzenia autonomiczne. Inne możliwe przyczyny chorobowe:
- udar mózgu;
- niedożywienie;
- niedobór białka lub magnezu w diecie;
- choroby autoimmunologiczne, w tym RZS, mieszana choroba tkanki łącznej, twardzina układowa;
- nowotwory;
- chemioterapia i radioterapia;
- choroba Parkinsona;
- choroba Alzheimera;
- zapalenie wielomięśniowe;
- stwardnienie zanikowe boczne;
- stwardnienie rozsiane;
- niedoczynność tarczycy;
- depresja;
- niedokrwistość;
- alkoholizm i zatrucie alkoholowe;
- tężec;
- zakażenia pasożytnicze;
- zatrucie toksynami;
- przewlekłe przyjmowanie niektórych leków, np. glikokortykosteroidów.
Chwilowe, przemijające samoistnie osłabienie siły mięśniowej ma miejsce również po nieprzespanej nocy, dniu ciężkiej pracy fizycznej lub dniu intensywnych przygotowań do zawodów sportowych. Także stres jest czynnikiem ryzyka osłabienia mięśni. W każdym z powyższych przypadków dolegliwość mija po odpoczynku lub śnie. Jeśli problem utrzymuje się dłuższy czas, należy skonsultować się z lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej bądź od razu z neurologiem.
Należy zaznaczyć, że osłabienie mięśni może dotyczyć całego organizmu, jak również wyłącznie określonej grupy mięśniowej. Przykładowo osłabienie siły mięśniowej ręki przeważnie wiąże się z uszkodzeniem lub uciskiem nerwów wychodzących z określonych segmentów kręgosłupa, czyli z poziomu C3-Th1. Ich obszar unerwienia obejmuje właśnie kończynę górną oraz obręcz kończyny górnej. Do takiego ucisku bądź uszkodzenia przeważnie dochodzi w konsekwencji mechanicznych urazów kręgosłupa (złamanie, stłuczenie kręgosłupa, wypadek samochodowy, upadek z wysokości) lub choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa, powodującej tworzenie się osteofitów. Także dyskopatia tego odcinka kręgosłupa jest poważnym czynnikiem ryzyka.
Osłabienie mięśni – objawy
Osłabienie mięśni określane jest jako subiektywne (ale i możliwe do zaobserwowania na podstawie badań) uczucie obniżenia siły mięśni. Nie są one tak wydolne, jak powinny być. Mogą temu towarzyszyć objawy ogólnoustrojowe i miejscowe, jednak nie wiążą się one bezpośrednio ze słabymi mięśniami, lecz z przyczyną tego zjawiska, czyli chorobą podstawową.
Diagnostyka osłabienia mięśni
Osłabienie mięśni można stwierdzić na podstawie testu Lovetta. Zawiera on 5 stopni – maksymalna, pożądana siła mięśniowa przeznaczona jest dla stopnia 5. Samo stwierdzenie osłabienia mięśnie nie jest trudne, znacznie bardziej skomplikowane staje się odszukanie przyczyn dolegliwości. Jeśli dotyczy ona wyłącznie określonej grupy mięśniowej, wykonuje się EMG danych mięśni oraz rezonans magnetyczny kręgosłupa w odcinku odpowiadającym za zaopatrzenie tych mięśni. Jeśli natomiast problem dotyczy wszystkich mięśni organizmu, neurolog zleca badania obrazowe mózgowia i kręgosłupa, jak również badania krwi. Ocena dokładnych parametrów uzależniona jest od podejrzeń lekarza, ustalanych na podstawie wywiadu zdrowotnego.
Osłabienie mięśni – leczenie
Leczenie problemu zależy od jego przyczyny. W przebiegu postępujących i przewlekłych chorób (np. stwardnienia zanikowego bocznego) stosuje się wyłącznie metody objawowe (farmakoterapia, fizjoterapia), ponieważ nie ma sposobów na ich całkowite wyleczenie. Dąży się do poprawy jakości życia chorego na czas choroby. W niektórych przypadkach możliwe jest jednak pełne odzyskanie siły mięśniowej, np. po kontuzjach ortopedycznych czy przewlekłej farmakoterapii sterydami. Przywracaniem siły mięśniowej zajmuje się fizjoterapeuta ortopedyczny, często we współpracy z trenerem funkcjonalnym (dobrze, aby fizjoterapeuta był równocześnie specjalistą od treningów personalnych).
Polecane produkty:
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... | |
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kaźmierczak U., Zniszczol P., Kropkowska P., Goch A., Radzimińska A., Strojek K., Weber-Rajek M., Kędzierski A., Zukow W., Ocena siły mięśniowej i zakresów ruchów stawów obręczy barkowej i odcinka szyjnego kręgosłupa u osób po laryngektomii, Journal of Education, Health and Sport, 5/2015.
- Zembaty A., Kinezyterapia, Wydawnictwo Kasper, Kraków 2002.