Zaleganie moczu

Zaleganie moczu w pęcherzu moczowym to częsty objaw patologii czynności układu moczowego zarówno u dzieci, jak i u osób dorosłych. Choć niewielkie ilości moczu stale znajdują się w pęcherzu moczowym i jest to zjawisko fizjologiczne, większe ilości są niebezpieczne i zawsze mają podłoże patologiczne. Diagnostyką i leczeniem zalegania moczu może zajmować się lekarz urolog lub fizjoterapeuta uroginekologiczny, nierzadko we współpracy z innymi specjalistami, w zależności od przyczyny dolegliwości.

Mocz w pęcherzu moczowym

Zdrowy, dorosły człowiek wydala każdego dnia 600-2500 ml moczu, w zależności od ilości przyjmowanych płynów, wydzielanego potu, pogody za oknem czy aktywności fizycznej. Nawet gdy układ moczowy funkcjonuje prawidłowo, a dana osoba nie ma żadnych problemów z mięśniami dna miednicy czy oddawaniem moczu, w pęcherzu moczowym stale zalega do 30 ml moczu. Jego ilość nie może jednak przekraczać tej wartości, ponieważ wówczas mówimy o patologicznym zaleganiu moczu.

Zaleganie moczu – przyczyny

Najczęstszą przyczyną zalegania moczu u mężczyzn jest przerost gruczołu krokowego, co utrudnia prawidłowy odpływ moczu. Prostata obejmuje cewkę moczową, a powiększając się zaczyna ją uciskać, upośledzając tym samym przepływ moczu. W przypadku kobiet najczęstszą przyczyną jest niewydolność mięśni dna miednicy, zwłaszcza ich wzmożone napięcie. Niestety wciąż częstą praktyką jest ćwiczenie mięśni Kegla podczas mikcji (zatrzymywanie strumienia moczu na toalecie). W żaden sposób nie wzmacnia to docelowych mięśni, a przyczynia się do zaburzeń neurologicznych, częstomoczu i zalegania moczu w pęcherzu moczowym. Do pozostałych możliwych przyczyn zalegania moczu zalicza się:

• ciążę;
• zapalenie pęcherza moczowego;
• chorobę Leśniowskiego-Crohna oraz inne choroby jelit;
• powiększenie węzłów chłonnych w okolicy miednicy i pachwin;
• krwiaki w obrębie miednicy;
• infekcje grzybicze układu moczowego;
• zaparcia;
• kamicę nerkową;
• tętniaki tętnic biodrowych lub aorty;
• obniżenie narządu rodnego u kobiet;
• nowotwory narządów płciowych;
• zwężenie szyjki pęcherza.

Problemem są również zaburzenia regulacji nerwowej w przebiegu chorób neurologicznych i ogólnoustrojowych takich jak:

• cukrzyca;
• choroba Alzheimera;
• choroba Parkinsona;
• miastenia;
• stwardnienie zanikowe boczne;
• uszkodzenie rdzenia kręgowego;
• przepuklina mózgowo-rdzeniowe;
• stwardnienie rozsiane.

Zaleganie moczu niemal zawsze występuje u chorych sparaliżowanych i poruszających się na wózku inwalidzkim. Możliwość zalegania moczu pojawia się także po ciężkim lub długim porodzie naturalnym.

Zobacz również: Moczenie nocne.

Zaleganie moczu – objawy

Najczęstszym objawem zalegania moczu, na który skarżą się pacjenci, jest uczucie obecności moczu w pęcherzu moczowym i niepełnego wypróżniania się podczas wizyty w toalecie. Mimo odczuwania parcia na pęcherz moczowy lub jego wypełnienia pacjent nie jest w stanie całkowicie go opróżnić. Parcie może być bolesne, choć nie musi – zależy to od przyczyny zalegania moczu. Przy infekcjach dróg moczowych odczuwa się ból, pieczenie i duży dyskomfort podczas mikcji, natomiast u kobiet ciężarnych zjawisko jest całkowicie bezbolesne. Częstym zjawiskiem jest również cienki, słaby strumień moczu.

Następstwem przewlekłego zalegania moczu jest znaczny wzrost ryzyka infekcji bakteryjnych układu moczowego, co może być poważnym zagrożeniem zdrowia. Zaleganie moczu może także prowadzić do trwałego uszkodzenia i niewydolności nerek, ponieważ miejsce ma wzrost poziomu kreatyniny we krwi.

Zaleganie moczu – leczenie

Terapia zależy od dokładnej przyczyny zalegania moczu. Ostra postać dolegliwości jest wskazaniem do pilnej wizyty na oddziale ratunkowym. Z kolei postać przewlekłą można leczyć po konsultacji z lekarzem rodzinnym lub wybranym specjalistą. Gdy przyczyną zalegania moczu jest dysfunkcja mięśni dna miednicy, najlepszym rozwiązaniem będzie wizyta u fizjoterapeuty uroginekologicznego.

Zobacz również: Jak wygląda wizyta u fizjoterapeuty uroginekologicznego?

Z kolei przy kamicy nerkowej w pierwszej kolejności należy zmodyfikować codzienną dietę i styl życia, pozostając w kontakcie z lekarzem nefrologiem lub urologiem. Bez względu na postać i przyczynę, zaleganie moczu należy pilnie leczyć, ponieważ może mieć poważne konsekwencje zdrowotne.

	Olej z czarnuszki siewnej w płynie Naturalny, nierafinowany, tłoczony na zimno olej otrzymywany z nasion czarnuszki siewnej pochodzących z ekologicznych upraw. Wykorzystuje się go przy różnego rodzaju problemach skórnych ... Zobacz więcej...
	Czarnuszka (Nigella Sativa) w kapsułkach Czarnuszka siewna to roślina, z której pozyskuje się olej o właściwościach potwierdzonych badaniami. W składzie zawiera m.in. niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT), czyli takie, których organizm nie jest w stanie sam wytwarzać i musimy dostarczać Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Rechberger T., Kulik-Rechberger B., Zaburzenia czynnościowe dróg moczowych – postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne w praktyce lekarza rodzinnego, Forum Medycyny Rodzinnej, 6/2010.
2. Holecki M., Duława J., Hryniewicz W., Imiela J., Klinger M., Pawlik K. Wanke-Rytt M., Rekomendacje diagnostyki, terapii i profilaktyki zakażeń układu moczowego u dorosłych, Warszawa 2015.
3. Drewa T., Juszczak K., Urologia – ilustrowany podręcznik dla studentów i stażystów, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2022.