Mikcja to medyczna nazwa określająca oddawanie moczu. Stanowi fizjologiczną, normalną czynność wykonywaną przez każdego człowieka.
Przebieg mikcji
Wypływ moczu z pęcherza moczowego przez cewkę, w czasie dowolnej mikcji, poprzedza wzrost ciśnienia w jamie brzusznej spowodowany odruchowym skurczem mięśni w ścianach jamy brzusznej i wzrost ciśnienia śródpęcherzowego.
U ludzi dorosłych wydalanie moczu z pęcherza moczowego stanowi czynność dowolną. Wypełnienie pęcherza moczowego 200-300 mL moczu pobudza receptory w ścianie pęcherza moczowego. To z kolei wywołuje impulsację aferentną przewodzoną przez drogi rdzeniowo-wzgórzowe i ze wzgórza do pól czuciowych w korze mózgu. Czucie to nasila się po dalszym zwiększeniu objętości moczu w pęcherzu do 400-500 mL.
Eferentna impulsacja biegnąca z kory płatów czołowych do ośrodków mikcji w moście powoduje:
- pobudzenie neuronów przyśrodkowego ośrodka mikcji w moście i zależnych od tego ośrodka neuronów przywspółczulnych, w rogach bocznych w części krzyżowej rdzenia kręgowego, unerwiających mięsień wypierający w ścianie pęcherza moczowego;
- hamowanie neuronów bocznego ośrodka mikcji w moście i kontrolowanych przez ten ośrodek neuronów ruchowych w części krzyżowej rdzenia kręgowego, unerwiających mięsień zwieracz zewnętrzny cewki moczowej.
Badanie dynamiki mikcji
Dynamika procesu mikcji jest badana nieinwazyjnie metodą pomiaru przepływu cewkowego. Polega ona na automatycznym pomiarze i wykreśleniu krzywej objętości wydalonego przez cewkę moczu w każdej sekundzie mikcji. Zapisana krzywa przepływu cewkowego wykazuje maksymalną i średnią szybkość przepływu i czas przepływu moczu przez cewkę.
Przy 400 mL wydalanej objętości moczu u kobiet maksymalna szybkość przepływu wynosi od 20 do 60 mL/s, a średnia szybkość przepływu 10-30 mL/s. Z kolei u mężczyzn, przy tej samej objętości wydalanego moczu maksymalna szybkość przepływu wynosi od 18 do 46 mL/s, natomiast średnia szybkość przepływu – 11-28 mL/s.
Czas niezbędny do uzyskania maksymalnej szybkości przepływu zarówno u kobiet jak i u mężczyzn wynosi 1/3 czasu mikcji.
Zaburzenia mikcji
Zaburzenie w funkcjonowaniu dolnych dróg moczowych spowodowane zaburzeniami neurologicznymi określane jest jako neurogenna dysfunkcja zwieraczowo-pęcherzowa lub pęcherz neurogenny. Zmiany neurologiczne mogą być zlokalizowane w korze mózgu, w ośrodkach podkorowych, w rdzeniu kręgowym lub dotyczyć nerwów obwodowych.
U dzieci są to najczęściej:
- wrodzone wady ośrodkowego układu nerwowego;
- nieprawidłowe unerwienie dolnych dróg moczowych towarzyszące wysokiemu zarośnięciu odbytu;
- niedorozwój lub brak kości krzyżowej;
- zespół zakotwiczenia struny grzbietowej;
- tłuszczaki okolicy lędźwiowo-krzyżowej;
- mózgowe porażenie dziecięce.
Rzadziej są to zmiany nabyte, takie jak:
- zapalenia;
- urazy;
- guzy rdzenia kręgowego lub mózgu;
- choroby demielinizacyjne;
- jatrogenne uszkodzenia obwodowego układu nerwowego.
Natomiast u dorosłych najczęstszą przyczyną są wszelkie uszkodzenia rdzenia kręgowego. Jednym z najczęściej występujących problemów po urazowym uszkodzeniu rdzenia kręgowego jest utrata prawidłowej funkcji pęcherza moczowego. W zależności od poziomu, na którym doszło do uszkodzenia, dochodzi do przerwania różnych dróg nerwowych. Przekłada się to na występowanie specyficznych objawów. W efekcie, uszkodzenia zlokalizowane nisko (na wysokości kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego) zazwyczaj zaburzają odruch mikcji w przebiegu arefleksji pęcherzowej. Z kolei urazy zlokalizowane wyżej uszkadzają zarówno wstępujące, jak też zstępujące drogi nerwowe, co zazwyczaj eliminuje zależną od woli nadrdzeniową kontrolę mikcji.
Zobacz również: Nietrzymanie moczu – leczenie.
Wypadki prowadzące do uszkodzenia rdzenia występują przeważnie wśród młodych osób uprawiających sporty ekstremalne lub w wyniku wypadków komunikacyjnych. Natomiast wśród osób starszych przyczyną zaburzeń mikcji są najczęściej choroby wieku podeszłego, np. choroba Parkinsona.
Zobacz również: Moczenie nocne.
Polecane produkty:
Czarnuszka (Nigella Sativa) w kapsułkach
Czarnuszka siewna to roślina, z której pozyskuje się olej o właściwościach potwierdzonych badaniami. W składzie zawiera m.in. niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe (NNKT), czyli takie, których organizm nie jest w stanie sam wytwarzać i musimy dostarczać Zobacz więcej... | |
Olej z czarnuszki siewnej w płynie
Naturalny, nierafinowany, tłoczony na zimno olej otrzymywany z nasion czarnuszki siewnej pochodzących z ekologicznych upraw. Wykorzystuje się go przy różnego rodzaju problemach skórnych ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Traczyk W., Fizjologia człowieka w zarysie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.
- Kulik-Rechberger B., Miotła P., Rechberger T., Wybrane schorzenia neurologiczne dzieci i dorosłych a funkcja dolnych dróg moczowych, Forum Medycyny Rodzinnej, 3/2013.
Jedna odpowiedź
czyli chłopy wolniej sikają lol