Pot

Pot wytwarzany i wydzielany przez organizm człowieka spotyka się zwykle z negatywną opinią ludzi ze względu na nieestetyczność i zapach. W związku z tym coraz częściej (głównie w okresie letnim) sięga się po produkty hamujące lub maskujące jego wydzielanie. Ważne jednak, aby wiedzieć, że wydzielanie potu jest zjawiskiem korzystnym dla naszego organizmu, gdyż należy do mechanizmów termoregulacji.

Wydzielanie potu

Pot wydzielany jest przez liczne, cewkowate gruczoły potowe rozmieszczone praktycznie na całej powierzchni ciała. Uchodzą one zarówno bezpośrednio na powierzchnię skóry jak i do mieszków włosowych.

U ludzi wyróżnia się anatomicznie dwa rodzaje gruczołów potowych:

• ekrynowe – uchodzą one bezpośrednio na powierzchnię skóry i rozmieszczone są praktycznie wszędzie równolegle. Zauważono, że nieco większa ilość znajduje się na powierzchni dłoni czy podeszwach stóp;
• apokrynowe – uchodzą do mieszków włosowych, w związku z tym ich umiejscowienie obejmuje przede wszystkim doły pachowe, okolice narządów płciowych czy powieki. Aktywują się w okresie dojrzewania płciowego i podlegają ścisłej regulacji hormonalnej oraz emocjonalnej.

Skład potu

Pot ekrynowy jest bezbarwną wydzieliną gruczołów potowych. Poza wodą, która stanowi jego główny składnik (około 98%), zawiera on również zbędne związki powstałe w procesie przemian metabolicznych. W jego skład dodatkowo wchodzą:

• około 0,8% roztworu fizjologicznego NaCl;
• mocznik;
• kwas moczowy;
• amoniak;
• lipidy;
• aminokwasy;
• węglowodany;

Pot charakteryzuje się kwaśnym odczynem i jest bezwonny. Stanowi jednak idealną pożywkę dla bakterii, które rozwijając się na nim powodują, że niekiedy posiada on intensywny zapach.

Pot apokrynowy jest bladożółty i odznacza się słabym, lecz charakterystycznym zapachem. Jest bogaty w lipoproteiny, lipidy łojowe i resztki komórkowe. Ulega rozkładowi przez drobnoustroje i w związku z tym jest przyczyną powstania nieprzyjemnego zapachu.

Pot jako mechanizm termoregulacji

Organizm człowieka traci wodę:

• wraz z moczem wydalanym przez nerki;
• z powierzchni skóry w wyniku parowania;
• wraz z kałem poprzez przewód pokarmowy;
• z powietrzem wydychanym przez płuca;
• wraz z potem wydzielanym przez gruczoły potowe.

Zobacz również: Objawy niedoboru wody w organizmie.

Utrata wody na skutek parowania z powierzchni skóry i wydzielania gruczołów potowych zależy od temperatury własnej ciała i otoczenia, a także od wilgotności powietrza. Organizm traci w ciągu doby około 500 ml wody wydzielanej z potem przez parowanie z powierzchni skóry.

W regulacji cieplnej organizmu główną rolę odgrywają gruczoły potowe ekrynowe. Ich czynność jest regulowana przez ośrodkowy układ nerwowy (tak zwane pocenie emocjonalne) oraz zmiany temperatury otoczenia. Pocenie ekrynowe jest jedynym mechanizmem regulacji ciepłoty ciała w otoczeniu o temperaturze wyższej niż 35 stopni Celsjusza.

Można zatem podsumować, że wydzielanie potu jest naturalnym sposobem chłodzenia ciała. W rezultacie chroni organizm przed przegrzaniem.

Nadmierna potliwość

U niektórych osób można zauważyć zwiększenie wydzielania potu, co jednak nie ma wiele wspólnego z temperaturą otoczenia, wysiłkiem fizycznym czy emocjami. Nadmierna aktywność gruczołów potowych może prowadzić do nadpotliwości.

Bardzo prostą oraz skuteczną metodą diagnostyczną tego schorzenia jest test Minora, czyli próba jodowo-skrobiowa. Głównym jego celem jest określenie powierzchni skóry, która nadmiernie produkuje pot, a zatem którą trzeba poddać leczeniu.

Profilaktyka nadmiernej potliwości obejmuje:

• zażywanie kąpieli lub branie prysznica dwa razy dziennie, najlepiej rano i wieczorem;
• kąpiel w niezbyt gorącej wodzie, ponieważ wysoka temperatura stymuluje gruczoły potowe do pracy;
• stosowanie bielizny oraz ubrań z oddychającego, lekkiego materiału;
• unikanie przegrzewania organizmu;
• unikanie ostrych lub bardzo gorących potraw.
• regularna lub laserowa depilacja (głównie pod pachami), ponieważ rosnące włosy sprzyjają utrzymywaniu się nieprzyjemnego zapachu;

Zobacz również: Fotodepilacja.

	Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej...
	Spirulina 100% naturalna Spirulina platensis - alga o niebiesko-zielonej barwie. Dostarcza kompleks niezwykle ważnych składników odżywczych takich jak m.in. białko, witaminy, minerały, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wspomaga regulację metabolizmu … Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Traczyk W., Fizjologia człowieka w zarysie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.
2. Wolski T., Kędzia B., Farmakoterapia skóry. Cz. 1, Budowa i fizjologia skóry, Postępy Fitoterapii, 1/2019.