Erytrocytopenia to stan określający zbyt niski poziom krwinek czerwonych (erytrocytów) w organizmie człowieka. Zjawiskiem przeciwnym jest erytrocytoza. Zazwyczaj niski poziom krwinek czerwonych ma przyczyny patologiczne, a objawy wynikają z niedostatecznego dotlenienia narządów. Erytrocyty odpowiadają głównie za transport tlenu.
Erytrocytopenia – przyczyny
Zakres referencyjny erytrocytów u zdrowego człowieka wynosi:
- 3,5-5,2 mln w przypadku kobiet;
- 4,2-5,4 mln w przypadku mężczyzn;
- 3,5-5,4 mln w przypadku dzieci.
Zbyt niski poziom tych krwinek może mieć miejsce przy następujących problemach zdrowotnych:
- reumatoidalne zapalenie stawów;
- choroby nerek (w nerkach dochodzi do produkcji erytropoetyny, hormonu niezbędnego do syntezy krwinek czerwonych);
- znaczna utrata krwi, np. podczas krwotoków i urazów mechanicznych;
- wrzodziejące zapalenie jelita grubego;
- celiakia;
- choroby nowotworowe (zwłaszcza białaczka i chłoniak);
- niedożywienie, anemia;
- zespół złego wchłaniania;
- choroby szpiku kostnego.
Nieco rzadziej przyczyną jest przyjmowanie niektórych leków (np. chinidyny), obfite menstruacje, chemioterapia oraz ciąża.
Erytrocytopenia – objawy
Zbyt niski poziom erytrocytów we krwi objawia się przede wszystkim:
- osłabieniem i uczuciem przewlekłego zmęczenia;
- dezorientacją;
- zasinieniem lub blednięciem powłok skórnych;
- nadmiernym pragnieniem;
- dusznościami;
- tachykardią lub bradykardią;
- zawrotami głowy;
- bólami głowy;
- bólami w klatce piersiowej;
- nudnościami;
- zaburzeniami równowagi.
W większości przypadków są to objawy niedostatecznego dotlenienia tkanek organizmu. Mogą pojawić się również inne objawy, które nie wynikają jednak bezpośrednio z erytrocytopenii, lecz z choroby podstawowej, która ją spowodowała. Przykładowo przy celiakii będą to bóle brzucha i zaburzenia trawienia, znów przy chorobach nerek częstomocz lub wodobrzusze.
Diagnostyka erytrocytopenii
Poziom erytrocytów można ustalić na podstawie badania morfologicznego krwi. Pełna morfologia ocenia następujące parametry:
- WBC – całkowita liczba krwinek białych (leukocytów);
- RBC – liczba krwinek czerwonych;
- HGB – całkowite stężenie wszystkich form hemoglobiny we krwi;
- HCT – wyrażona procentowo frakcja objętościowa erytrocytów;
- MCV – średnia objętość krwinki czerwonej;
- MCH – średnia masa hemoglobiny w krwince czerwonej;
- MCHC – średnie stężenie hemoglobiny w krwince czerwonej;
- RDW – wskaźnik zmienności objętości krwinek czerwonych;
- PLT – liczba płytek krwi (trombocytów) odpowiedzialnych za procesy krzepnięcia;
- MPV – średnia objętość płytki krwi;
- PDW – wskaźnik zmienności objętości płytek krwi;
- PCT – hematokryt płytkowy;
- P-LCR – wskaźnik tzw. dużych płytek.
W diagnostyce erytrocytopenii największe znaczenie ma określenie wskaźników: RBC, HGB, HCT, MCV, MCH, MCHC oraz RDW, jednak aby uzyskać rzetelny obraz stanu zdrowia pacjenta, warto sprawdzić wszystkie powyższe parametry. Dodatkowo wykonuje się badania, dzięki którym można określić przyczynę erytrocytopenii, gdy ta zostanie już zdiagnozowana. Przykładowo przy podejrzeniu chorób szpiku kostnego konieczne jest wykonanie jego biopsji, a przy chorobach przewlekłych jelit wykonuje się kolonoskopię i endoskopię kapsułkową.
Erytrocytopenia – leczenie
Bardzo często erytrocytopenia rozwija się na tle anemii. U takich pacjentów należy ułożyć odpowiednią dietę i suplementację. Rekomenduje się przyjmowanie żelaza, kwasu foliowego, witaminy C oraz witamin z grupy B. Jeśli erytrocytopenia wynika ze znacznej utraty krwi można rozważyć jej transfuzję (np. po poważnych wypadkach lub operacjach), natomiast gdy wynika z toczącej się choroby nowotworowej, należy natychmiast rozpocząć leczenie onkologiczne.
Polecane produkty:
Spirulina + Żelazo - wsparcie dla hemoglobiny
Spirulina + Żelazo od bioalgi jest 100% naturalnym, roślinnym źródłem żelaza. Jest bardzo dobrze przyswajalne przez organizm człowieka, dzięki czemu uzupełnia niedobory żelaza, ale również innych, ważnych składników odżywczych niezbędnych do prawidłowego Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Tom II, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
- Jędrzejczak W., Basak G., Hematologia – kompendium, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2021.