Biopsja to popularne, mikroskopowe badanie tkanek żywego organizmu celem rozpoznania choroby nowotworowej. Aby dokonać oceny tych tkanek, wcześniej należy je pobrać, np. za pomocą wycinki niewielkiego fragmentu. Dolegliwości bólowe występujące podczas badania są kwestią indywidualną – zależą od miejsca, z którego pobiera się próbkę oraz ewentualnego znieczulenia.
Rodzaje biopsji
Współcześnie wykonuje się 4 podstawowe rodzaje biopsji:
- zamkniętą cienkoigłową;
- zamkniętą gruboigłową;
- otwartą wycinającą;
- otwartą nacinającą.
Biopsja cienkoigłowa jest zabiegiem prostym i mało traumatycznym, daje niestety w znacznym stopniu wyniki fałszywie ujemne lub bardzo nieprecyzyjne, gdyż cytologiczne rozpoznanie raka jest bardzo trudne, tym bardziej, że dostarczony materiał może być niediagnostyczny, tzn. pobrany z niereprezentatywnego miejsca guza. Z kolei prawidłowo wykonana biopsja gruboigłowa dostarcza wystarczającą ilość materiału do prawidłowej oceny histologicznej guza. Dodatkowo jest metodą bezpieczną i może być wykonywana u chorego w znieczuleniu miejscowym w diagnostyce zmian wyczuwalnych palpacyjnie lub przy skojarzeniu z badaniami obrazowymi (tomografią komputerową, ultrasonografią lub rezonansem magnetycznym) w guzach głębiej położonych.
Biopsja nacinająca stanowi operację obejmującą pobranie jedynie reprezentatywnego fragmentu guza do badania histopatologicznego. Jest bezpieczna i technicznie prosta, a w części przypadków możliwa do wykonania w znieczuleniu miejscowym. Jednak należy ją wykonywać wyłącznie po dokładnym zapoznaniu się z wynikami badań obrazowych. Natomiast biopsja wycinająca polega na wycięciu całego guza, a w swoim założeniu jest metodą diagnostyczno-leczniczą.
Oczywiście wyróżnia się jeszcze inne rodzaje, np. szczoteczkową, która obejmuje pobranie wymazu złuszczeniowego. Ten typ zwany jest powszechnie cytologią, co jest dobrze znane przez kobiety uczęszczające na badania do ginekologa. Wymaz pobiera się wówczas z szyjki macicy.
Biopsja – wskazania
Istnieje kilka zasadniczych wskazań do wykonania biopsji. Najczęściej jednak jest to podejrzenie zmian czy guzów nowotworowych, po wcześniej wykonanych badaniach obrazowych, np. USG czy tomografii komputerowej. Jedną z częściej wykonywanych biopsji na oddziałach onkologicznych i nie tylko jest pobranie szpiku kostnego do badania. Wskazaniami ku temu są między innymi:
- przewlekły niedobór żelaza;
- gorączka niewiadomego pochodzenia, zwłaszcza jeśli utrzymuje się przez dłuższy czas;
- podejrzenie białaczki lub chłoniaka;
- obecność nowotworu, przy którym zdiagnozowano lub podejrzewa się przerzuty na inne tkanki;
- niewyjaśniona niedokrwistość;
- leukopenia, leukocytoza;
- trombocytoza, trombocytopenia.
Badanie należy wykonać również w przypadku wystąpienia obrzęków lub nacieków. Sporadycznie wykonuje się je przy podejrzeniu niektórych chorób, np. anemii czy zapalenia wątroby.
Najczęściej wykonywane biopsje
Nie tylko biopsja szpiku kostnego należy do grona najczęściej wykonywanych badań tego typu. Znacznie częściej wykonuje się biopsję szyjki macicy i jajnika, a także – nerki, płuca czy trzustki. Powikłania po biopsji występują stosunkowo rzadko, dlatego badania te cieszą się dużą popularnością. Dodatkowo wyniki są rzetelne i wiarygodne.
Postępowanie po biopsji
Po biopsji nie należy się zbytnio forsować. Przy pobieraniu próbek narządów zalecane jest ponadto przebywanie przez kilka godzin w pozycji leżącej, dlatego bardzo często pacjent pozostaje wówczas w szpitalu lub w przychodni. Wprawdzie powikłania występują bardzo rzadko, to jednak mogą pojawić się krwawienia, a nawet uszkodzenie narządów znajdujących się w obrębie nakłuwanego miejsca.
Dlaczego biopsja jest tak istotna?
Po pobraniu próbki tkanek do badania jest ona wysyłana do pracowni histopatologicznej celem jej dokładnego zbadania. Taka próbka może być poddana obróbce chemicznej lub zamrożeniu, przy czym następuje jej bardzo dokładna analiza pod mikroskopem. Wyniki pomagają ustalić lekarzowi, czy w danej próbce znajdują się komórki nowotworowe. Jeśli tak, to jakie. Pozwala więc określić stopień agresywności raka, co podaje się zgodnie z wybraną skalą. Wszystko to ma znaczenie w doborze optymalnych metod leczenia.
Polecane produkty:
Spirulina + Chlorella – naturalne oczyszczanie organizmu
Spirulina i Chlorella to naturalny produkt, który dostarcza witaminy, minerały, a także inne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania składniki odżywcze. Dodatkowo skutecznie wspomaga oczyszczanie organizmu, regulację metabolizmu i wzmacnianie układu … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Sapierzyński R., Jak poprawnie wykonać biopsję cienkoigłową?, Życie Weterynaryjne, 1/2009.
- Gutkowski K., Przezskórna biopsja wątroby – wskazania, przeciwwskazania i możliwe powikłania, Przewodnik Lekarza.
- Chmielnik E., Łuczyńska E., Biopsja gruboigłowa piersi – wytyczne diagnostyczne, Pol J Pathol, 3/2009.