Rehabilitant to osoba zajmująca się przywracaniem zdrowia fizycznego i psychicznego pacjenta, co wpływa na jego zdolność funkcjonowania w społeczeństwie, pracy i życiu codziennym. Najczęściej pojęcie to wykorzystujemy w odniesieniu do fizjoterapeuty, jednak należy wiedzieć, że zadania rehabilitanta są znacznie szersze.
Fizjoterapia a rehabilitacja
Często można spotkać się z pytaniem czy fizjoterapeuta a rehabilitant to to samo? Fizjoterapia i rehabilitacja to pojęcia, które bywają stosowane zamiennie, co jest błędem. Rehabilitacja jest znacznie szerszym pojęciem, mieszczącym w sobie również fizjoterapię. Ma na celu przywrócenie pacjenta do zdrowia (fizycznego lub psychicznego) i przywrócenie jego zdolności do pracy zawodowej. Z kolei fizjoterapia to dział rehabilitacji. Wiąże się z wykorzystaniem szeregu metod oddziałujących na ciało, mających na celu usunięcie dysfunkcji, głównie narządu ruchu. Fizjoterapia dzieli się na 3 główne elementy:
- kinezyterapię – leczenie za pomocą ruchu, a więc różnego rodzaju ćwiczenia zawsze dobierane indywidualnie do pacjenta (jego możliwości i potrzeb);
- masaż – wyróżniamy wiele rodzajów masażu m.in. masaż leczniczy, masaż klasyczny, masaż relaksacyjny, masaż funkcyjny, masaż tkanek głębokich. Nie powinny jednak stanowić podstawy terapii, lecz jej uzupełnienie;
- fizykoterapię – zabiegi fizykalne, w tym magnetoterapia, elektrostymulacja, laseroterapia, jonoforeza, światłolecznictwo i wiele innych.
W ostatnich latach nastąpił intensywny rozwój fizjoterapii, w związku z czym wyszczególnia się jeszcze jedną jej dziedzinę – jest to terapia manualna. Obejmuje ona głównie pracę na stawach i tkankach miękkich, zaś przykładem metody terapii manualnej może być terapia Kaltenborn-Evjenth.
Co robi rehabilitant?
Jeśli mamy na myśli fizjoterapię, rehabilitant za pomocą szeregu różnych technik (ćwiczenia, zabiegi fizykalne, terapia manualna, masaże) oddziałuje na ciało pacjenta i przywraca mu sprawność. Każdy uraz upośledza funkcjonowanie określonych tkanek i układów. Istnieje również wiele chorób, które oddziałują na aparat ruchu i ważne funkcje organizmu. Celem rehabilitanta jest zlikwidowanie przyczyn problemu pacjenta.
Można to przedstawić na przykładzie bólu kręgosłupa związanego z siedzącym trybem życia. Rehabilitant szczegółowo ocenia kondycję pacjenta, sprawdza napięcie określonych grup mięśniowych i wykonuje testy funkcjonalne. Pierwsza wizyta ma głównie charakter diagnostyczny, choć zwykle zostaje czas na wdrożenie wstępnej terapii. Na podstawie obserwacji i wyników badania funkcjonalnego wdraża się leczenie. Prawdopodobnie źródłem problemu będzie przykurcz mięśni klatki piersiowej i mięśni zginaczy stawu biodrowego, zaś osłabienie mięśni pośladkowych, mięśni brzucha i mięśni kulszowo-goleniowych. Pojawia się też ustawienie kręgów w patologicznej, nieergonomicznej pozycji lub ucisk na nerw kulszowy. Rehabilitant dobiera metody terapeutyczne – ćwiczenia, PIR, masaż tkanek głębokich, suche igłowanie, kinesiotaping, elektrostymulacja, mobilizacje stawów kręgosłupa i wiele innych, które przywracają ciału balans, likwidując problem u jego źródła. Zaleca również wdrożenie aktywności fizycznej na co dzień, co jest elementem profilaktyki.
Rehabilitant w odniesieniu do szeroko pojętej rehabilitacji może również wykorzystywać techniki oddziałujące na psychikę i aspekt społeczny funkcjonowania pacjenta. Ma na celu np. przywracanie jego zdolności do pracy zawodowej, lecz nie tylko. Warto pamiętać, że rehabilitację pacjenta zwykle prowadzi nie jedna osoba, lecz zespół interdyscyplinarny, w skład którego mogą wejść specjaliści tacy jak: logopeda, psycholog, pedagog i inni. Zamienne stosowanie pojęć fizjoterapeuty i rehabilitanta nie jest kategorycznym błędem, jednak znajomość funkcji obu specjalistów pozwala na lepsze zrozumienie współpracy.
Zobacz również: Ile zarabia fizjoterapeuta?
Kiedy udać się do rehabilitanta?
Na rehabilitację zwykle kieruje pracodawca, jeśli pracownik dozna urazu (fizycznego lub psychicznego) uniemożliwiającego wykonywanie pracy zawodowej, jak również organy wyższe (np. sąd), jeśli dana osoba nie jest w stanie funkcjonować w społeczeństwie i wymaga kompleksowej terapii. Jeśli natomiast mamy na myśli fizjoterapeutę, należy udać się do niego między innymi przy następujących problemach zdrowotnych:
- nietrzymanie moczu, przewlekłe zaparcia, ból podczas stosunku seksualnego, dolegliwości okresu ciąży, przebyte operacje ginekologiczne lub poród – należy udać się do fizjoterapeuty uroginekologicznego;
- złamania kości, skręcenia stawu, zwichnięcia stawu, łokieć tenisisty, łokieć golfisty, zespół ciasnoty przedziałów powięziowych, ból lub uszkodzenie stożka rotatorów, wady postawy – należy udać się do fizjoterapeuty ortopedycznego lub fizjoterapeuty sportowego;
- bruksizm, zaciskanie zębów, ból stawów skroniowo-żuchwowych, migreny – należy udać się do fizjoterapeuty stomatologicznego;
- opóźnienie rozwoju motorycznego u niemowlęcia, przetrwałe odruchy pierwotne, wady postawy w młodym wieku, obniżone lub wzmożone napięcie mięśniowe, mózgowe porażenie dziecięce, zespół Downa – należy udać się do fizjoterapeuty dziecięcego.
Rehabilitant (jak również fizjoterapeuta), jeśli to możliwe działa przyczynowo. Dlatego terapia często okazuje się być skuteczna i likwiduje konieczność leczenia operacyjnego, np. przy bólach kręgosłupa.
Polecane produkty:
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... | |
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kwolek A., Rehabilitacja medyczna, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2013.
- Sieroń A., Śliwiński Z., Wielka fizjoterapia, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2022.
- Tarnacka B., Rehabilitacja, Wydawnictwo Asteria, Gdańsk 2019.