Elektrostymulacja

Elektrostymulacja jest zabiegiem wykorzystującym prąd impulsowy w celu pobudzenia nerwów lub mięśni. Wyróżnia się 2 rodzaje elektrostymulacji: elektrodą czynną oraz dwubiegunową.

Rodzaje elektrostymulacji

W zabiegach fizykoterapeutycznych wykorzystuje się elektrostymulację elektrodą czynną oraz elektrostymulację dwuelektrodową.

Elektrostymulacja elektrodą czynną

Nerw lub mięsień pobudza się elektrodą czynną połączoną z biegunem ujemnym źródła prądu. Jej wymiary są znacznie mniejsze od wymiarów elektrody biernej. Elektrodę czynną przykłada się w miejscu tzw. punktu motorycznego.

Punkt motoryczny nerwu – miejsce na skórze, gdzie nerw znajduje się najbliżej jej powierzchni.

Punkt motoryczny mięśnia – miejsce, gdzie nerw wnika do mięśnia.

Duże mięśnie mogą posiadać wiele punktów motorycznych. Zatem wykonanie zabiegu wymaga znajomości ich lokalizacji.

Elektrostymulacja dwuelektrodowa

Polega na ułożeniu na skórze dwóch elektrod równej wielkości w pobliżu przyczepów mięśnia (w miejscach przejścia mięśnia w ścięgno). Tę metodę stosuje się najczęściej w przypadku elektrostymulacji mięśni odnerwionych, ponieważ wówczas punkty motoryczne nie istnieją lub zostały uszkodzone. W elektrostymulacji dwubiegunowej elektroda obwodowa łączy się z biegunem ujemnym.

Rodzaje impulsów

Do zabiegu elektrostymulacji można zastosować impuls prostokątny lub trójkątny.

Impuls prostokątny nazywany jest również galwanicznym przerywanym. Charakteryzuje się bardzo krótkim czasem narastania i opadania wartości natężenia. Impulsy prostokątne wykorzystywane są do elektrodiagnostyki oraz elektrostymulacji nerwów i mięśni, jednak wyłącznie zdrowych lub nieznacznie uszkodzonych. Prądem tym nie można pobudzać mięśni porażonych wiotko.

Impuls trójkątny w przeciwieństwie do prostokątnego służy do pobudzania mięśni uszkodzonych, np. porażonych wiotko. Prądem tym można także stymulować mięśnie gładkie. Zapobiega on zanikom mięśniowym oraz usprawnia upośledzoną grupę mięśniową.

Metodyka

Bardzo ważny jest dobór parametrów przed wykonaniem zabiegu.

Impuls trójkątny na mięśnie szkieletowe

W przypadku chęci zastosowania impulsów trójkątnych ważne jest określenie stopnia uszkodzenia mięśni.

• Bardzo ciężkie uszkodzenie – czas trwania impulsu od 400 do 1000 ms, czas trwania przerwy od 2000 do 5000 ms.
• Ciężkie uszkodzenie – czas trwania impulsu od 150 do 400 ms, czas trwania przerwy od 1000 do 3000 ms.
• Średnie uszkodzenie – czas trwania impulsu od 50 do 150 ms, czas trwania przerwy od 500 do 1000 ms.
• Nieznaczne uszkodzenie – czas trwania impulsu od 10 do 50 ms, czas trwania przerwy od 50 do 150 ms.

Impuls trójkątny na mięśnie gładkie

Można je zastosować do leczenia zaparć atonicznych, nietrzymania moczu czy spastycznego napięcia jelit.

• Nietrzymanie moczu – katodę umieszcza się na spojeniu łonowym, natomiast anodę na kroczu lub kości krzyżowej. Czas trwania impulsu wynosi 200 ms, natomiast przerwy – od 1000 do 3000 ms. Czas trwania całego zabiegu: 10 minut.
• Zaparcia atoniczne – 2 elektrody tej samej wielkości umieszczone po obu stronach brzucha pomiędzy łukiem a grzebieniem biodrowym. Czas trwania impulsów od 300 do 500 ms, natomiast czas trwania przerwy od 1000 do 3000 ms. Cały zabieg: 20-30 minut.

Impuls prostokątny

Katoda jest elektrodą czynną, natomiast anoda bierną. Obie umieszcza się w miejscu przejścia włókien mięśniowych w ścięgno.

Natężenie ustala się indywidualnie w zależności od wrażliwości pacjenta na działanie prądu elektrycznego. Dawka prądu musi wywoływać widoczny skurcz mięśnia.

Zabieg

Na poniższym filmie pokazujemy jak wygląda elektrostymulacja mięśnia czworogłowego uda na przykładzie pacjenta z naszego Centrum Fizjoterapeuty:

	Plastry kinesiotaping Taśmy Kinesio Tex Classic to oryginalne, japońskie plastry znane i cenione od lat przez fizjoterapeutów na całym świecie. Stworzone zostały i do tej pory nadzorowane są przez doktora Kenzo Kase. Taśmy te zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce Zobacz więcej...
	Plastry do kinesiotapingu Zapewniają skuteczną i bezinwazyjną metodę w walce z bólem układu mięśniowo-nerwowego. Dodatkowo korzystnie wpływają na poprawę krążenia krwi oraz limfy, zapewniając przy tym wygodę podczas noszenia. Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Mika T., Fizykoterapia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 1996.