Rehabilitacja po operacji brzucha jest niezwykle ważnym aspektem dbania o zdrowie i wygląd. Zapobiega mniej lub bardziej groźnym powikłaniom oraz wpływa na wygląd i ruchomość blizn pooperacyjnych, co z kolei przekłada się na wiele płaszczyzn zdrowotnych.
Rehabilitacja po operacji brzucha – na czym polega?
Rehabilitacja po operacji brzucha powinna rozpocząć się już na oddziale szpitalnym. Następnie prowadzi się ją w dalszym ciągu po zagojeniu rany i zdjęciu szwów. Ostatni etap ma na celu wzmocnienie tzw. mięśni CORE, czyli mięśni brzucha i mięśni stabilizujących ciało w pozycji wyprostnej.
Zobacz również: Rehabilitacja przedoperacyjna.
Wczesna rehabilitacja po operacji brzucha (szpitalna)
Wczesna rehabilitacja po operacji brzucha powinna zawierać następujące elementy:
- ćwiczenia przeciwzakrzepowe – unieruchomienie związane z dochodzeniem do siebie i regeneracją znacznie zwiększa ryzyko tworzenia się zakrzepów i skrzepów w związku z brakiem działania pompy mięśniowej. W efekcie tego warto wprowadzić takie ćwiczenia, które nie wpłyną negatywnie na jakość rany, ale poprawią krążenie. Początkowo mogą nawet odbywać się w łóżku na sali szpitalnej, bez konieczności wstawania;
- pionizacja pacjenta – bezpieczna, odpowiednia pionizacja pacjenta powinna mieć miejsce jak najwcześniej, często nawet w 1. dobie po operacji. Przeciwdziała powikłaniom i zmniejsza ryzyko wspomnianych wcześniej zakrzepów. Warto zaznaczyć, że prawidłowe, dobre krążenie jest też kluczowe do dobrego gojenia się ran pooperacyjnych;
- ćwiczenia oddechowe – torem dolnożebrowym, a gdy rana się zagoi, również torem brzusznym;
- ćwiczenia mięśni dna miednicy – najbardziej zaawansowane plany fizjoterapeutyczne po operacji brzucha obejmują także proste ćwiczenia mięśni dna miednicy, które bezpośrednio łączą się z przeponą brzuszną i tym samym korzystnie wpływają na procesy gojenia. Takie ćwiczenia mogą być prowadzone zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet.
Dalsza rehabilitacja odbywa się w momencie, gdy pacjent ma już zagojoną ranę pooperacyjną, a szwy zostaną usunięte.
Zobacz również: Trudno gojące się rany.
Mobilizacja blizny po operacji brzucha
Pierwsze działania z raną pooperacyjną mogą odbywać się od pierwszego dnia operacji. Nie należy ruszać rany i jej najbliższych okolic, jednak rekomenduje się dotykanie skóry po bokach brzucha, na podbrzuszu oraz w okolicach żeber. Poprawia to ukrwienie skóry nie tylko w dotykanych miejscach, ale również przy ranie, co przyspiesza jej gojenie i usprawnia miejscowy metabolizm. Zmniejsza też ryzyko przeczulicy skóry.
Gdy rana się zagoi, a szwy zostaną zdjęte, można zacząć pierwszą, bardzo delikatną pracę bezpośrednio z blizną. Polega ona w pierwszych dniach głównie na jej dotykaniu i lekkim rozcieraniu. Istnieje wiele technik mobilizacji blizny, a zawsze dobiera się je indywidualnie do stanu pacjenta. W każdym kolejnym tygodniu techniki mogą być intensywniejsze, ostatecznie mając na celu rozrywanie zrostów pooperacyjnych w tkankach głębokich. Warto też łączyć mobilizację blizny z ruchem aktywnym, a więc z odpowiednio dobranymi ćwiczeniami. Z blizną warto pracować nawet do 6 miesięcy od dnia operacji w sposób systematyczny.
Zobacz również: Rehabilitacja pooperacyjna.
Późna rehabilitacja po operacji brzucha
Gdy blizna całkowicie się zagoi, należy wdrożyć ćwiczenia wzmacniające przednią ścianę brzucha, która została naruszona przez chirurga. Na początku pacjent powinien nauczyć się aktywowania mięśnia poprzecznego brzucha i poszczególnych mięśni CORE w sposób izolowany, w czym z pewnością pomoże fizjoterapeuta. Plan treningowy ustalany jest od ćwiczeń w zamkniętych łańcuchach kinematycznych i niskich pozycjach, przy czym ćwiczenia są z reguły proste. Jeśli zostaną dobrze opanowane, przechodzi się do kolejnych ćwiczeń, bardziej zaawansowanych, w otwartych łańcuchach kinematycznych. Ostatecznie dąży się do wzmocnienia brzucha i całego gorsetu mięśniowego.
Uwaga! Zbyt szybkie wdrożenie zaawanasowanych, trudnych ćwiczeń brzucha inicjujących znaczny wzrost ciśnienia w jamie brzusznej zwiększa ryzyko m.in.:
- rozejścia się rany;
- nietrzymania moczu;
- przepuklin brzusznych;
- przepuklin pachwinowych;
- i wielu innych dolegliwości.
Także z tego względu najlepiej współpracować z doświadczonym, dobrym fizjoterapeutą w dążeniu do sprawności.
Polecane produkty:
|
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
|
Kwas hialuronowy na stawy i skórę
Kwas hialuronowy zapewnia mazi stawowej właściwości lepko-sprężyste, przez co zmniejsza ból w stawach. Dodatkowo wypełnia przestrzenie w naskórku redukując zmarszczki. Sprawia, że skóra wygląda młodziej i polepsza się jej odcień, dając też efekt ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Spannbauer A., Mika P., Chwała M., Jaworek J., Białko B., Niżnik E., Danek J., Berwecki A., Cencora A. Rehabilitacja u chorych po operacji klasycznej tętniaka aorty brzusznej – model stosowany w Szpitalu Zakonu Bonifatrów św. Jana Grandego w Krakowie, Pielęgniarstwo Chirurgiczne i Angiologiczne 2/2010.
- Kiwerski J., Rehabilitacja medyczna – podręcznik akademicki, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2005.
