Przepuklina brzuszna to inaczej nieprawidłowe, patologiczne uwypuklenie zawartości jamy brzusznej (zazwyczaj jelita cienkiego) przez jej osłabioną różnymi czynnikami ścianę. To poważny problem, ponieważ może doprowadzić do uwięźnięcia jelita cienkiego, co jest już sytuacją zagrażającą życiu. Przepukliny pojawiają się bardzo często, bez względu na wiek.
Budowa przepukliny
Każda przepuklina składa się z następujących 4 składowych:
- wrota przepukliny – pierścień w powłokach jamy brzusznej, przez który przepuklina przedostaje się na zewnątrz przez warstwę mięśni i rozcięgien;
- kanał przepukliny – uchyłek otrzewnej toruje sobie drogę między tkankami, tworząc pewnego rodzaju kanał;
- worek przepuklinowy – zgrubiały fragment otrzewnej, w którym znajduje się zawartość w postaci tkanek jamy brzusznej pacjenta;
- zawartość przepukliny – znaczna większość małych przepuklin jest w środku pusta, pojawia się jedynie uwypuklenie otrzewnej. Jednak duże przepukliny posiadają już swoją zawartość, najczęściej jelito cienkie, ale i jelito grube czy nawet pęcherz moczowy.
Przepukliny najczęściej lokalizują się w okolicy pępka, ponieważ właśnie tutaj ściana jamy brzusznej jest najsłabsza.
Zobacz również: Przepuklina pachwinowa.
Przepuklina brzuszna – przyczyny
Dużym problemem są przepukliny brzuszne pojawiające się u osób po przebytych operacjach w obrębie jamy brzusznej. Szacuje się, że problem może dotyczyć nawet do 11% pacjentów. Wskutek wykonywanych czynności chirurgicznych doszło do przerwania ciągłości tkanek, a więc i osłabienia ich okolicy. To najkrótsza droga do przepukliny, dlatego tak dużą uwagę przykłada się do starannego i bardzo rzetelnego zszywania pacjentów pooperacyjnych, warstwa po warstwie.
Przepuklina brzuszna może utworzyć się w bliźnie po laparotomii, w okolicy pępka lub okołopępkowej, a także w dowolnym miejscu wzdłuż kresy białej. To także poważny problem kobiet ciężarnych, ponieważ wskutek ciąży dochodzi do rozciągnięcia mięśnia prostego brzucha i ścian jamy brzusznej, co stanowi czynnik ryzyka przepuklin, zwłaszcza w okolicy pępka. Ryzyko to wzrasta dodatkowo przy ciążach mnogich. Innymi możliwymi przyczynami pojawiania się przepuklin brzusznych są:
- choroby przebiegające z intensywnym, przewlekłym kaszlem (np. gruźlica płuc, POChP, astma oskrzelowa) bądź z zaparciami (np. choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego);
- ciężka praca fizyczna wymagająca nadmiernej aktywacji tłoczni brzusznej;
- błędnie wykonywane ćwiczenia aktywujące tłocznię brzuszną;
- przebyte porody;
- otyłość;
- wady anatomiczne.
Warto wspomnieć, że dość rzadko diagnozowaną dolegliwością jest przepuklina Spiegla. Jej wrota znajdują się w obrębie rozcięgna mięśnia poprzecznego brzucha. Problem dotyczy głównie pacjentów po 70. roku życia, a ryzyko jego wystąpienia wzrasta wraz z naturalnymi procesami starzenia się tkanek, co prowadzi do ich osłabienia.
Zobacz również: Przepuklina rozworu przełykowego.
Przepuklina brzuszna – objawy
Niewielkich rozmiarów przepukliny mogą być bezobjawowe. Jeśli jednak zwiększą nieco swoją objętość, pojawiają się objawy takie jak:
- obrzęk w okolicy wrót przepukliny;
- bóle brzucha o różnej intensywności;
- podwyższona temperatura ciała;
- nudności i wymioty;
- wzdęcia;
- zaburzenia trawienia, uczucie ciężkości w jamie brzusznej;
- zaparcia;
- zmiana kolory skóry wokół wrót przepukliny.
Często palpacyjnie można wyczuć zgrubienie pod skórą. Ignorowane uwięźnięcie przepukliny może doprowadzić do sepsy i do śmierci.
Przepuklina brzuszna – leczenie
Nie istnieje zachowawcze leczenie przepuklin – raz powstała przepuklina nie ulega nigdy inwolucji. Zwykle jednak fizjoterapię poleca się przy rozejściu mięśnia prostego brzucha (stan przed wystąpieniem przepukliny właściwej). Rehabilitacja pozwala wzmocnić mięśnie brzucha w takim stopniu, aby nie doszło do wystąpienia przepukliny. Jeśli dojdzie do przerwania ciągłości tkanek, najczęściej wykonuje się ich zszycie, a następnie zaleca fizjoterapię jako metodę profilaktyczną wystąpienia problemu w przyszłości. Przy przepuklinach powyżej 5 cm wszczepia się implant.
Polecane produkty:
|
Kolagen naturalny w kapsułkach
Skład produktu to wyłącznie naturalny, rybi kolagen. Dzięki temu jest on aktywny biologicznie, a także bardzo wysokiej wchłanialności. Zobacz więcej... |
|
Kolagen w proszku na stawy, kości i skórę
Kolagen bioalgi zawiera aż 97% hydrolizowanego kolagenu. Jego opatentowana formuła sprawia, że wchłanialność jest na bardzo wysokim poziomie. Wspomaga łagodzenie objawów już istniejących chorób stawów, dodatkowo zapobiegając pojawianiu się nowych. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Murawa D., Połom K., Spychała A., Nowaczyk P., Niziołek A., Zaopatrzenie przepuklin brzusznych pooperacyjnych u pacjentów onkologicznych techniką laparoskopową z użyciem dootrzewnowej siatki Parietex composite – doniesienie wstępne, Współczesna Onkologia, 3/2009.
- Nowak Ł., Kaliszewski K., Santorowska H., Kiełb P., Opis dwóch przypadków przepukliny Spiegla u pacjentek w starszym wieku – porównanie i przegląd literatury, Geriatria, 12/2018.
- Mackiewicz Z., Współczesne leczenie przepuklin brzusznych, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006.
